Tuyên bố SPS MC12 đã chỉ đạo Ủy ban SPS triển khai Chương trình làm việc nhằm xác định những thách thức trong việc thực thi Hiệp định SPS và các cơ chế sẵn có để giải quyết cũng như tác động của những thách thức mới nổi đối với việc áp dụng Hiệp định SPS. Ủy ban đã thành lập năm nhóm chuyên đề để thực hiện công việc này.
Theo quy định trong Tuyên bố, Ủy ban đã xem xét dự thảo báo cáo của Ủy ban SPS gửi MC13. Báo cáo do cựu Chủ tịch Ủy ban đóng vai trò là người điều phối, ông Tang-Kai Wang (Đài Loan, Trung Quốc) chuẩn bị, trình bày chi tiết những kiến nghị chính về Chương trình làm việc và các khuyến nghị tới Ủy ban. Ngoài ra, Ủy ban cũng xem xét bản tóm tắt thực tế do Ban Thư ký WTO chuẩn bị, giải thích quy trình được thực hiện trong Chương trình làm việc và tóm tắt các cuộc thảo luận được tổ chức trong mỗi nhóm trong số năm nhóm chuyên đề.
Các thành viên thống nhất hoàn thiện bản tóm tắt thực tế, một số thành viên xin thêm thời gian để tham khảo ý kiến trong nước trước khi thông qua dự thảo báo cáo lên MC13.
Chủ tịch Ủy ban, ông Tayutic Mena (Costa Rica) nhấn mạnh những tiến bộ đáng chú ý mà các thành viên đã đạt được cho đến nay và đề xuất tận dụng công việc đã thực hiện để đảm bảo sự đồng thuận khi các phái đoàn yêu cầu thêm thời gian để có thể thông qua tài liệu. Ông Mena đề nghị cho phép các thành viên tiếp tục tham vấn nội bộ trong hai tuần. Sau đó, hai tuần nữa – cho đến ngày 15 /12/2023 – sẽ dành cho quá trình đồng thuận.
Mối quan tâm thương mại cụ thể
Các thành viên đã đưa ra con số kỷ lục gồm 55 mối quan ngại thương mại cụ thể (STC), 7 trong số đó lần đầu tiên được đưa ra tại Ủy ban này, bao gồm nhiều vấn đề. STC mới giải quyết các vấn đề như sự chậm trễ trong cấp phép nhập khẩu và công bố các yêu cầu nhập khẩu cũng như hạn chế nhập khẩu do lo ngại ô nhiễm hạt nhân phóng xạ, cúm gia cầm có khả năng gây bệnh cao (HPAI) và một số loài gây hại. Các sản phẩm bị ảnh hưởng bao gồm các sản phẩm hải sản, trái cây họ cam quýt ngọt, nho, táo, lê và hạt cúc vạn thọ, thịt gia cầm và gia cầm sống, và thịt bò.
Một số STC được nêu trước đây liên quan đến khả năng dung nạp thuốc trừ sâu và môi trường, luật về các chất gây rối loạn nội tiết, luật về sản phẩm thuốc thú y liên quan đến kháng thuốc kháng sinh (AMR, thủ tục phê duyệt đối với các sản phẩm động vật và thực vật và hạn chế nhập khẩu do các bệnh khác nhau, chẳng hạn như bệnh xốp bào ở bò), bệnh não (BSE), HPAI và dịch tả lợn châu Phi (ASF).
Phiên chuyên đề
Phiên họp chuyên đề về Truyền thông rủi ro, Thông tin sai lệch được tổ chức vào ngày 14 tháng 11 năm 2023, như đã được Ủy ban SPS thảo luận vào tháng 11 năm 2022. Phiên họp này thảo luận các khái niệm xung quanh việc thao túng thông tin và mức độ liên quan trong bối cảnh và việc thực thi Hiệp định SPS.
Các diễn giả được mời tập trung vào sự phát triển của thông tin sai lệch và thông tin xuyên tạc, bao gồm tác động có thể có của thông tin này đối với các quyết định chính sách, cách thông tin này được triển khai xung quanh các vấn đề an toàn thực phẩm nông nghiệp cũng như cách các thành viên có thể xác định và giải quyết thông tin đó ở giai đoạn đầu. Phiên chuyên đề bao gồm những quan điểm và kinh nghiệm từ đại diện các thành viên, ngành công nghiệp, tổ chức người tiêu dùng và giới học thuật.
Những người thuyết trình nhấn mạnh rằng thông tin sai lệch và thông tin xuyên tạc ảnh hưởng đến tất cả mọi người và khuyến khích Ủy ban tiếp tục tìm cách phân tích sâu hơn tác động của thông tin sai lệch về các vấn đề SPS, nhấn mạnh tầm quan trọng của hình thức thảo luận này đối với các cơ quan quản lý.
Các thành viên được mời gửi chủ đề cho các phiên họp và/hoặc hội thảo chuyên đề vào năm 2024, cũng có thể được tổ chức về một số chủ đề sẽ được thực hiện trong đợt Đánh giá lần thứ sáu về Hoạt động và Thực thi Hiệp định SPS. Chủ tịch Tayutic Mena yêu cầu các thành viên lưu ý rằng Ủy ban thường tổ chức hội thảo hai năm một lần về tính minh bạch. Đây có thể là một lựa chọn vì hội thảo cuối cùng về tính minh bạch và phối hợp được tổ chức vào tháng 6 năm 2022.
Về đợt Đánh giá thứ sáu, Ủy ban đã thông qua tài liệu G/SPS/W/346 với lịch trình đề xuất để tiến hành hoạt động này và phải được thực hiện ít nhất bốn năm một lần. Đợt rà soát lần thứ năm bắt đầu vào tháng 3 năm 2018 và được Ủy ban kết thúc vào năm 2020.
Chia sẻ thông tin
Nhật Bản đã cung cấp thông tin về việc xả nước đã qua xử lý của Hệ thống xử lý chất lỏng tiên tiến (ALPS) ra biển và cập nhật cho các thành viên về sự an toàn cũng như hạn chế nhập khẩu đối với các sản phẩm thực phẩm của Nhật Bản liên quan đến chất phóng xạ sau vụ tai nạn hạt nhân ở Fukushima năm 2011.
Các thành viên khác cũng chia sẻ thông tin SPS liên quan đến các chủ đề như việc cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật điện tử, Học viện Đào tạo về Thực phẩm An toàn hơn của Liên minh Châu Âu, hội thảo về truyền thông rủi ro về mức dư lượng tối đa (MRL) được đồng tổ chức với Tổ chức Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) và hai bài viết về đổi mới và tăng trưởng bền vững trong năng suất nông nghiệp và tăng cường an ninh lương thực thông qua cải cách nông nghiệp, cùng các chủ đề khác.
Cuộc họp tiếp theo
Cuộc họp thường kỳ tiếp theo của Ủy ban SPS dự kiến diễn ra vào ngày 20-22 tháng 3 năm 2024.

Nguồn: Vitic/ www.wto.org/english/news_e/news23_e/sps_17nov23_e.htm