AsemconnectVietnam - Báo cáo Ước tính Cung và Cầu Nông nghiệp Thế giới tháng 7/2023 của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho biết, trong niên vụ 2021/2022, Trung Quốc đã mua 21 triệu tấn ngô từ Mỹ và Ukraine trong đó 70% từ riêng Mỹ. Tuy nhiên, kể từ tháng 10/2022, Trung Quốc ngày càng đa dạng hóa nguồn nhập khẩu ngô.

Những nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung cấp của Trung Quốc nhằm đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Động lực chính của sự thay đổi này là khả năng tiếp cận thị trường mới cho các nhà xuất khẩu bổ sung và sự gián đoạn từ các nhà cung cấp truyền thống là Ukraine và Mỹ.
Sự thay đổi lớn nhất về thị phần đến từ Brazil. Xuất khẩu của Brazil sang Trung Quốc tăng mạnh vào cuối năm 2022 sau một thỏa thuận vào tháng 5/2022 cho phép nhập khẩu ngô từ Brazil. Hơn 2,2 triệu tấn ngô Brazil mà Trung Quốc đã nhập khẩu trong năm 2022/23 đã làm thay đổi cấu trúc của thị trường – đặc biệt tác động đếnthị phần Mỹ do giá cả cạnh tranh.
Các nhà xuất khẩu nhỏ hơn khác cũng được hưởng lợi từ nỗ lực đa dạng hóa thương mại của Trung Quốc. Vào tháng 2 năm 2022, Trung Quốc đã ký một giao thức kiểm dịch thực vật với Miến Điện, mở đường cho thương mại xuyên biên giới. Sau đó, vào năm 2022/2023, Trung Quốc đã nhập khẩu hơn 300.000 tấn ngô từ Myanmar, khối lượng lớn hơn cả 3 năm trước đó cộng lại. Trung Quốc cũng đã tăng gấp đôi nhập khẩu từ Nga, nhập 200.000 tấn vào năm 2022/2023. Và vào tháng 5/2023, lần đầu tiên Trung Quốc cũng nhập khẩu một lượng ngô đáng kể từ Nam Phi, mặc dù đã loại bỏ hầu hết các trở ngại đối với thương mại thông qua một giao thức được ký vào năm 2014.
Trong những năm trước, nhà cung cấp lớn nhất của Trung Quốc là Mỹ. Tuy nhiên, vào năm 2022/2023, ngô của Hoa Kỳ đã phải đối mặt với những trở ngại đáng kể trong khâu hậu cần và nguồn cung bị thắt chặt hơn khiến cho giá ngô Mỹ kém cạnh tranh. Dữ liệu từ FAS Bắc Kinh cho thấy giá ngô Mỹ giao từ tháng 6 đến tháng 11 trung bình là 330 USD/tấn, cao hơn 30 USD so với đối thủ cạnh tranh chính là Brazil. Điều này có thể một phần là do định hướng thị trường ở cả hai quốc gia. Brazil đang thu hoạch một vụ thu hoạch safrinha kỷ lục, 40% trong số đó dự kiến sẽ được xuất khẩu. Ngược lại, Mỹ xuất khẩu khoảng 15% sản lượng, với hầu hết nguồn cung cấp cho thị trường nội địa. Nhà cung cấp chính khác, Ukraine, đã cố gắng duy trì thị phần thông qua Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen (BSGI) – xuất khẩu năm 2022/2023sang Trung Quốc là 5,5 triệu tấn, so với 6 triệu tấn trong cùng kỳ năm 2021/2022. Nguồn cung của Ukraine được dự báo sẽ thắt chặt do dự trữ và sản lượng thấp hơn, khối lượng xuất khẩu sang Trung Quốc có thể sẽ giảm vào năm 2023/2024.
Tần suất tranh chấp thương mại ngày càng gia tăng, đại dịch COVID-19 toàn cầu và xung đột ở Ukraine cho thấy các bên tham gia thị trường cần phải giảm thiểu rủi ro liên quan đến an ninh lương thực. Bằng cách tăng số lượng các nguồn sẵn có để nhập khẩu, Trung Quốc sẽ ít phải đối mặt với tình trạng khó lường hơn trong việc đáp ứng nhu cầu lớn về ngũ cốc làm thức ăn chăn nuôi của nước này.
N.Nga
Nguồn: VITIC/USDA