Đoàn đại biểu cấp cao của Uzbekistan tại Geneva bao gồm Đại diện đặc biệt của Tổng thống Uzbekistan về các vấn đề WTO và Trưởng đoàn đàm phán về việc gia nhập WTO, ông Azizbek Urunov, cùng các quan chức chính phủ cấp cao khác, bao gồm Thứ trưởng Bộ Kinh tế và Tài chính, ông Ahadbek Khaydarov. Các quan chức cấp cao từ nhiều bộ và cơ quan khác nhau đã tham gia trực tuyến từ Tashkent.
Trong bài phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Khodjaev lưu ý rằng đối với Uzbekistan, quá trình gia nhập WTO không chỉ là một hoạt động kỹ thuật mà còn là chất xúc tác mạnh mẽ cho các cải cách trong nước rộng lớn hơn đang được tiến hành. Ông Khodjaev cũng tái khẳng định mục tiêu đầy tham vọng được đặt ra tại cuộc họp Nhóm công tác lần thứ 8 vào tháng 5 năm 2024 là hoàn thành việc gia nhập WTO của Uzbekistan vào năm 2026.
“Mục tiêu này không chỉ là tuyên bố gửi đến các đối tác quốc tế của chúng tôi mà còn là thông điệp rõ ràng gửi đến tất cả các bên liên quan và cộng đồng doanh nghiệp tại Uzbekistan, báo hiệu sự tất yếu của việc đất nước chúng tôi gia nhập WTO và cung cấp cho các bên liên quan trong nước thời gian cần thiết để thích ứng với các cải cách đang diễn ra và chuẩn bị cho những thách thức mới sẽ đi kèm với quá trình hội nhập vào hệ thống thương mại toàn cầu”, ông Khodjaev cho biết.
Uzbekistan quyết tâm tiếp tục chương trình cải cách đầy tham vọng trong khi vẫn duy trì lộ trình vững chắc hướng tới gia nhập WTO. Trong năm tới, Uzbekistan sẽ tiếp tục tăng cường nỗ lực để hoàn tất các cuộc đàm phán còn tồn đọng và hài hòa hóa các khuôn khổ pháp lý và quy định với các thỏa thuận của WTO. "Chúng tôi đặt mục tiêu đảm bảo rằng đến năm 2026, Uzbekistan không chỉ trở thành thành viên chính thức của WTO mà còn là hình mẫu về sự hội nhập thành công vào hệ thống thương mại đa phương, thúc đẩy khả năng phục hồi kinh tế và tính bao trùm", ông Khodjaev khẳng định
Trưởng đoàn đàm phán Urunov đã nhấn mạnh đến những tiến triển đáng kể trong các cuộc đàm phán song phương. Kể từ cuộc họp của Nhóm công tác lần thứ 8, Uzbekistan đã kết thúc thành công các cuộc đàm phán với chín thành viên bổ sung, nâng tổng số các cuộc đàm phán song phương đã kết thúc lên 22. "Đây là minh chứng cho sự tận tụy và làm việc chăm chỉ của tất cả các bên liên quan. Chúng tôi tin tưởng rằng các thỏa thuận này sẽ đặt nền tảng vững chắc cho việc hoàn thành thành công quá trình gia nhập WTO của Uzbekistan", ông Urunov cho biết.
Phó Tổng Giám đốc WTO Xiangchen Zhang hoan nghênh những diễn biến tích cực kể từ cuộc họp trước, đặc biệt là những nỗ lực cải cách liên tục của Uzbekistan và nhấn mạnh Sắc lệnh Tổng thống DP-85 ban hành vào tháng 6 năm 2024, trong đó đưa một số luật và biện pháp của Uzbekistan phù hợp với luật WTO, nhằm trực tiếp phản hồi những lo ngại do các thành viên nêu ra.
“Bản thân Sắc lệnh là chất xúc tác cho cải cách nhanh hơn và tôi rất vui khi thấy rằng việc thực hiện sắc lệnh đang được tiến hành. Tôi tin rằng những nỗ lực này phản ánh rất nhiều tầm nhìn của Tổng thống (Shavkat) Mirziyoyev rằng các cải cách đã bắt đầu hiện nay cần được đẩy nhanh để đạt được mục tiêu gia nhập WTO. Tổng Giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala, người đã đến thăm Tashkent vào đầu tháng 6/2024, vẫn tiếp tục quan tâm sâu sắc đến việc gia nhập này”, Phó Tổng Giám đốc Zhang cho biết.
Chủ tịch Nhóm công tác, Đại sứ Yun Seong-deok (Hàn Quốc), đã nhấn mạnh đến công việc “nhanh hơn, liên tục hơn và tập trung vào kỹ thuật” đang được thực hiện giữa các cuộc họp của Nhóm công tác. Ông Yun Seong-deok lưu ý rằng động lực này đang được xây dựng dựa trên tiến trình vững chắc được ghi nhận trên cả các kênh song phương và đa phương. Ngoài công tác kỹ thuật, ông Yun Seong-deok nhấn mạnh đến sự tham gia trực tiếp của Tổng thống Mirziyoyev trong việc xây dựng động lực trong quá trình gia nhập.
Chủ tịch Yun Seong-deok cũng nhấn mạnh sự hợp tác giữa ba tổ chức Bretton Woods trong việc hỗ trợ các cải cách liên quan đến việc gia nhập của Uzbekistan. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới và WTO đã đồng tổ chức một sự kiện cấp cao tại Tashkent vào tháng 6/2024 và gần đây hơn là tại Washington trong các cuộc họp thường niên của IMF-Ngân hàng Thế giới với sự tham gia của Phó Tổng Giám đốc WTO Johanna Hill.
Nhóm công tác đã hoàn thành đợt đánh giá đầu tiên về Dự thảo Báo cáo của Nhóm công tác (văn bản chính thức nêu rõ các cam kết cụ thể đã thỏa thuận mà chính phủ gia nhập sẽ thực hiện với tư cách là thành viên WTO). Các thành viên cũng đã xem xét các diễn biến về mặt lập pháp trên cơ sở Kế hoạch hành động lập pháp. Sau cuộc họp lần thứ 8 của Nhóm công tác vào tháng 5/2024, Uzbekistan đã thông qua một số đạo luật để đưa chế độ thương mại tuân thủ các quy tắc của WTO. Uzbekistan cũng đã lưu hành 21 bản dự thảo và thông qua luật để các thành viên xem xét, nâng tổng số luật được đệ trình lên 192 kể từ năm 2020.
Đại sứ Yun cảm ơn các thành viên và Uzbekistan vì sự tham gia mang tính xây dựng, điều này đã cho phép Nhóm công tác đạt được nhiều tiến triển hơn nữa, đặc biệt là trong việc hiểu những hành động cần thiết từ Uzbekistan trong những tháng tới khi quá trình gia nhập bước vào giai đoạn quan trọng.
Chủ tịch Yun Seong-deok khuyến khích Uzbekistan và các thành viên tăng cường sự tham gia thực chất của họ vào năm 2025 để thúc đẩy công việc hướng tới hoàn thiện. Ông Yun Seong-deok bày tỏ hy vọng rằng cuộc họp tiếp theo của Nhóm công tác có thể được triệu tập vào mùa xuân năm 2025. Các thành viên ghi nhận những nỗ lực của Uzbekistan và kêu gọi phái đoàn Uzbekistan tiếp tục công việc để đạt được tiến bộ đáng kể trước cuộc họp lần thứ 10 của Nhóm công tác.
“Tôi tin rằng những tiến bộ tiếp theo đạt được trong 7-8 tháng tới sẽ quyết định triển vọng đạt được mục tiêu hoàn thiện việc gia nhập này vào năm 2026 do Uzbekistan đặt ra, quốc gia này dường như nhận được sự ủng hộ từ phần lớn các thành viên WTO”, Đại sứ Yun cho biết.

Nguồn: Vitic/ wto.org