AsemconnectVietnam - Theo báo cáo Ước tính Cung và Cầu Nông nghiệp Thế giới của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) tháng 6/2025, thương mại lúa mì toàn cầu giảm 10% trong năm 2024/25 so với năm trước, nhưng Châu Phi cận Sahara vẫn tiếp tục ghi nhận mức tăng.

Lượng nhập khẩu trong năm qua đã giảm đối với Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Pakistan và Kazakhstan, nhưng ngược lại, lượng nhập khẩu trên khắp các quốc gia Châu Phi cận Sahara (SSA) đã tăng 7%, vượt qua 30 triệu tấn. Khu vực này có mức tiêu thụ ngày càng tăng với sản lượng hạn chế và tận dụng được giá ngũ cốc lương thực tương đối thấp, với lượng nhập khẩu mạnh từ Nigeria, Kenya, Sudan, Nam Phi, Ethiopia và Tanzania. Nhu cầu lúa mì của SSA vẫn tương đối mạnh do tăng trưởng dân số, kinh tế và dự kiến sẽ tiếp tục tăng vào năm 2025/26, mặc dù với tốc độ chậm hơn.
Châu Phi cận Sahara chủ yếu lấy lúa mì từ Liên minh châu Âu và Nga, với hai nước xuất khẩu này thường chiếm ít nhất 70% tổng lượng lúa mì nhập khẩu của SSA. Mặc dù các thị trường phần lớn nhạy cảm với giá cả, nhưng người tiêu dùng đang ưa chuộng lúa mì chất lượng cao.
Nigeria được dự báo sẽ trở thành nước nhập khẩu lúa mì lớn thứ 11 toàn cầu vào năm 2025/26 với 6,4 triệu tấn. Lượng nhập khẩu của Nigeria đang tiếp tục phục hồi với tình hình kinh tế thuận lợi hơn. Nigeria có ngành công nghiệp xay xát mạnh mẽ, pha trộn lúa mì giá rẻ từ EU và các khu vực Biển Đen với lúa mì chất lượng cao hơn từ Canada và Hoa Kỳ. Loại bột này được sử dụng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với bánh mì, bánh ngọt và bánh quy.
Nhu cầu lúa mì của Kenya dự kiến sẽ tăng vào năm 2025/26 chủ yếu do thu nhập khả dụng ngày càng tăng của dân số trẻ và chuyển sang chế độ ăn uống theo kiểu phương Tây hơn. Lượng lúa mì nhập khẩu của Kenya vào năm 2025/26 dự báo là 2,6 triệu tấn. Nhà cung cấp lúa mì chính của Kenya là Nga nhưng cũng nhập khẩu một lượng nhỏ từ Canada và Achentina.
Bất chấp xung đột đang diễn ra, Sudan dự kiến sẽ nhập khẩu 2,6 triệu tấn ngũ cốc lúa mì tương đương vào năm 2025/26, bao gồm cả ngũ cốc lúa mì và bột mì cùng các sản phẩm. Trong khi Sudan trước đây có ngành công nghiệp xay xát bột mì chế biến hơn 2,5 triệu tấn lúa mì hàng năm, thì việc leo thang xung đột vào năm 2023 và 2024 đã dẫn đến sự sụt giảm mạnh trong nhập khẩu ngũ cốc lúa mì.
Lượng ngũ cốc lúa mì nhập khẩu thấp hơn đã được thay thế một phần bằng lượng tăng đối với bột mì và các sản phẩm, có nguồn gốc từ Ai Cập và ở mức độ thấp hơn là Thổ Nhĩ Kỳ.
Sản lượng lúa mì ở Nam Phi được bổ sung bằng lúa mì nhập khẩu, dự kiến đạt 2 triệu tấn trong năm 2025/26. Trong khi ngô là loại ngũ cốc chính dùng làm thực phẩm, thì lượng tiêu thụ lúa mì cũng đang tăng lên. Nam Phi cũng chế biến ngũ cốc lúa mì thành bột sau đó xuất khẩu vào nội địa của lục địa.
Vào năm 2025/26, dân số đô thị đang mở rộng của Ethiopia dự kiến sẽ cần nhập khẩu 1,4 triệu tấn lúa mì ngoài sản lượng địa phương tăng để đáp ứng nhu cầu trong nước. Ngành xay xát thường sử dụng lúa mì cứng và lúa mì durum để đáp ứng sở thích của người tiêu dùng đối với bánh mì và mì ống.
Với tốc độ tăng trưởng dân số mạnh mẽ và nền kinh tế đang cải thiện, lượng lúa mì nhập khẩu của Tanzania vào năm 2025/26 dự kiến là 1,3 triệu tấn, tiếp tục tốc độ nhập khẩu mạnh mẽ trong thập kỷ qua. Tanzania chủ yếu nhập khẩu lúa mì chất lượng xay xát từ Nga để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng bùng nổ đối với các sản phẩm từ lúa mì, cũng như ngành khách sạn và du lịch đang mở rộng.
N.Nga
Nguồn: VITIC/USDA