AsemconnectVietnam - Theo dữ liệu Hải quan Trung Quốc, trong năm 2024, xuất khẩu thép của Trung Quốc đã vượt ngưỡng 100 triệu tấn, đạt 111 triệu tấn. Khối lượng dễ dàng vượt qua mức 91 triệu tấn của năm 2023 với mức tăng trưởng 22%.

Đây là mức xuất khẩu cao thứ hai từ trước đến nay, bắt kịp mức đỉnh 112 triệu tấn được ghi nhận vào năm 2015.
Đông Nam Á vẫn là nước nhập khẩu thép lớn nhất từ Trung Quốc trong năm 2024 với khối lượng tăng 25% lên 34 triệu tấn (khoảng 27 triệu tấn). Việt Nam chứng kiến mức tăng trưởng theo năm mạnh nhất là 38%.
Trung Đông và Châu Phi chứng kiến khối lượng theo năm tăng 29% lên 33 triệu nhưng tốc độ chậm lại vào cuối năm với mức giảm theo tháng là 2%. Theo tháng, UAE và Ai Cập ghi nhận mức giảm lần lượt là 26% và 61%.
Xuất khẩu thép của Trung Quốc sang Đông Á chứng kiến mức tăng trưởng khiêm tốn là 8% theo năm và 5% theo tháng.
Nam Á chứng kiến mức tăng 20% vào năm 2024 lên 7 triệu và mức tăng mạnh 79% theo tháng. Khối lượng sang Ấn Độ giảm dần xuống chỉ còn tăng 1% theo năm và 12% theo tháng.
Bắc Mỹ chứng kiến mức giảm 4% theo năm trong bối cảnh lo ngại về việc áp thuế khi chính quyền Trump lên nắm quyền.
Nhìn chung, phần lớn là do Đông Nam Á, Trung Đông & Châu Phi, Đông Á và Trung & Nam Mỹ đóng góp.
Các yếu tố thúc đẩy xuất khẩu thép của Trung Quốc vào năm 2024
Các nhà máy tập trung vào xuất khẩu trong bối cảnh nhu cầu trong nước tiếp tục trì trệ: Nhu cầu thép trong nước tiếp tục chậm lại trong suốt cả năm, làm giảm biên lợi nhuận của các nhà máy và buộc phải đóng cửa để bảo dưỡng. Sự sụt giảm trong đầu tư vào lĩnh vực bất động sản vẫn tiếp diễn. Theo năm, mức giảm trong đầu tư bất động sản trung bình là -9,95% so với -7,98% vào năm 2023. Tăng trưởng đầu tư cơ sở hạ tầng cho thấy mức giảm theo năm xuống mức trung bình là 5,19% vào năm 2024 so với 7,3% vào năm 2023.
Ngành công nghiệp thép của Trung Quốc tiếp tục chịu lỗ trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 10, với mức thâm hụt tích lũy đạt 23,3 tỷ RMB. Tuy nhiên, mức lỗ đã thu hẹp so với mức 34,1 tỷ RMB được ghi nhận trong chín tháng đầu năm, theo Mysteel Global. Đáng khích lệ là ngành thép Trung Quốc đã quay trở lại trong tháng 10 với lợi nhuận lần đầu tiên trong năm nay trong bối cảnh điều kiện thị trường được cải thiện khi các chính sách mới có hiệu lực.
Hai gói kích thích liên tiếp vào tháng 9 và tháng 11 đã chứng kiến sự gia tăng đột biến về doanh số và giá cả nhưng không kéo dài. Trên thực tế, gói kích thích này có thể khuyến khích các nhà máy tăng sản lượng thép thô tính theo tháng vào tháng 12 năm 2024, tăng gần 2,5% lên 78,40 triệu tấn và cũng đáp ứng được lượng xuất khẩu tăng.
Các nhà máy Trung Quốc, để đảm bảo rằng họ có lợi thế hơn các nước xuất khẩu khác, trong một động thái được tính toán, đã giữ giá của họ ở mức thấp hơn so với các nước khác. Điều này đảm bảo rằng thị trường vẫn bị thu hút bởi mức giá hấp dẫn. Giá chào xuất khẩu trung bình đối với thép cuộn cán nóng chuẩn giảm hơn 12% trong năm 2024 xuống còn 519 USD/tấn FOB so với 593 USD/tấn trong năm 2023. Trong khi đó, giá chào của Nhật Bản dao động ở mức 545 USD/tấn FOB (615 USD/tấn) vào năm 2024, giảm 11% nhưng cao hơn giá chào của Trung Quốc.
Ngược lại, giá chào từ các nhà máy của Ấn Độ trung bình cao hơn nhiều là 569 USD/tấn FOB trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 9 và vào tháng 12 năm 2024.
Đồng nhân dân tệ giảm giá thúc đẩy khả năng cạnh tranh xuất khẩu: Đồng nhân dân tệ mất giá gần 2% so với cùng kỳ năm 2024. Đồng nhân dân tệ trung bình 7,201 USD trong năm 2024 so với 7,078 USD trong năm 2023. Đồng nhân dân tệ giảm giá có nghĩa là thu nhập ngoại hối nhiều hơn cho các nhà máy và đơn vị xuất khẩu, thúc đẩy khả năng cạnh tranh xuất khẩu.
Triển vọng
Xuất khẩu thép của Trung Quốc dự kiến sẽ giảm dần trong trung và dài hạn vì một số lý do. Thứ nhất, các biện pháp thúc đẩy có thể làm tăng nhu cầu. Thứ hai, việc Tổng thống Trump trở lại Nhà Trắng Mỹ đã làm dấy lên mối lo ngại về các mức thuế quan mới tiềm tàng và sự gián đoạn thương mại, điều này có thể gây thêm áp lực lên tâm lý thị trường thép trong những tháng tới.
Thứ ba, chủ nghĩa bảo hộ ngày càng gia tăng trên toàn thế giới, khi các quốc gia ban hành luật để bảo vệ các nhà máy trong nước và nguồn cung nguyên liệu thô, cũng sẽ kìm hãm hoạt động xuất khẩu thép của Trung Quốc trong tương lai. Một số cuộc điều tra chống bán phá giá đang được tiến hành đối với hoạt động bán phá giá thép của Trung Quốc. Ấn Độ cũng đang cân nhắc một biện pháp tự vệ.
N.Hao
Nguồn: VITIC/BigMint