Bảy năm sau khi hiệp ước đầu tư giữa Ấn Độ và Nga hết hạn, hai nước đã khởi động các cuộc đàm phán để nhanh chóng hoàn tất một hiệp ước mới nhằm tăng cường đầu tư và hợp tác kinh doanh, các quan chức của cả hai bên cho biết.
Một tuyên bố chung được đưa ra sau Hội nghị thượng đỉnh Ấn Độ-Nga cho biết hai nhà lãnh đạo đã chỉ đạo các quan chức bắt đầu đàm phán để ký kết một hiệp định thương mại tự do song phương về đầu tư và dịch vụ. Các nhà lãnh đạo cũng đặt mục tiêu thương mại song phương là 100 tỷ đô la vào năm 2030.
“Ấn Độ và Nga tiến hành giao dịch bằng các loại tiền tệ địa phương, đồng rupee và rúp và thương mại hàng hóa song phương đã tăng đáng kể. Xuất khẩu của Ấn Độ sang Nga đã tăng vọt hơn 35% trong năm tài chính 2024, so với năm tài chính 2023”, một quan chức cho biết. “Tương tự như vậy, nhập khẩu của Nga, chủ yếu là dầu mỏ, đã chứng kiến mức tăng trưởng hơn 32%. Thương mại song phương đang bùng nổ, mở đường cho các con đường khác như thương mại dịch vụ và đầu tư trực tiếp nước ngoài”.
Mặc dù chưa có khung thời gian nào được ấn định để hoàn thiện hiệp ước, nhưng cả hai bên đều hy vọng sẽ ký kết càng sớm càng tốt. Hai bên "sắp tiến tới" với hiệp ước đầu tư vì đây là "thời điểm thích hợp để thực hiện các bước thiết thực nhằm đảm bảo bảo vệ các khoản đầu tư". Hiệp ước được đề xuất sẽ nâng cao triển vọng đầu tư của cả hai bên.
"Đây là bước quan trọng để nâng cao hơn nữa hợp tác thương mại và đầu tư. Một số lượng lớn các đoàn doanh nghiệp từ Nga đã đến thăm Ấn Độ để tìm hiểu các khả năng trong lĩnh vực năng lượng, hóa dầu, cơ sở hạ tầng, xây dựng và đường sắt", quan chức dấu tên thứ hai cho biết.
Ấn Độ và Nga đặt mục tiêu tổng đầu tư song phương là 50 tỷ đô la vào năm 2025, sau khi con số này vượt qua 30 tỷ đô la vào năm 2018. "Các nhà đầu tư của cả hai nước đều có lợi ích chung trong một số lĩnh vực nhất định có thể bổ sung cho nhau trong chuỗi giá trị. Ví dụ, Ấn Độ có lợi ích trong các lĩnh vực thượng nguồn của ngành dầu khí, trong khi Nga lại quan tâm đến lĩnh vực hạ nguồn của Ấn Độ", một quan chức dấu tên thứ ba cho biết.
Về phía Ấn Độ, nước này quan tâm đến việc đầu tư vào sự phát triển của Viễn Đông của Nga, tuyến đường biển phía bắc, năng lượng, cơ sở hạ tầng và đóng tàu, đặc biệt là các tàu lớp băng được gia cố để di chuyển trên băng biển.
Các lĩnh vực quan tâm khác của cả hai bên là chuỗi giá trị dược phẩm, thép và ngân hàng. Phía Nga đã mời các nhà đầu tư Ấn Độ thực hiện các dự án đầu tư công nghệ cao tại Viễn Đông. Mặt khác, Ấn Độ đã mời các nhà đầu tư Nga thành lập các cơ sở sản xuất tại các thành phố công nghiệp mới theo chương trình hành lang công nghiệp.
Trái ngược với mục tiêu thương mại song phương là 30 tỷ đô la vào năm 2025, thương mại hàng hóa giữa hai bên đã vượt qua 65 tỷ đô la vào năm 2023-34, với cán cân thương mại (khoảng 57 tỷ đô la) có lợi cho Nga.
Ấn Độ đã xuất khẩu hàng hóa trị giá 1,74 tỷ đô la trong bốn tháng đầu năm tài chính hiện tại, với mức tăng trưởng 32% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu của Nga sang Ấn Độ tăng 20,3% lên 23,78 tỷ đô la Mỹ trong tháng 4 - 7 năm 2024.
“Nga muốn đầu tư vào Ấn Độ vì đây là nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng”, quan chức dấu tên cho biết.
Một hiệp định đầu tư song phương với Nga - dựa trên hiệp ước mẫu năm 1993 - đã được ký vào tháng 12 năm 1994 và có hiệu lực vào tháng 8 năm 1996. Ấn Độ đã chấm dứt thỏa thuận này vào tháng 4 năm 2017 cùng với các hiệp ước đầu tư song phương khác. Hiệp ước mẫu năm 1993 có những thiếu sót nghiêm trọng vì chứa các điều khoản dễ bị tòa án trọng tài diễn giải rộng và mơ hồ.
Các hiệp ước đầu tư là các văn bản pháp lý được thỏa thuận chung giữa hai quốc gia để đối xử công bằng và bình đẳng với các khoản đầu tư nước ngoài ngang bằng với các công ty trong nước. Sử dụng hiệp ước mẫu năm 1993, Ấn Độ đã ký các hiệp ước với 83 quốc gia cho đến năm 2015 và 74 trong số các hiệp ước này đã được thực thi.
Ấn Độ lần đầu tiên phải đối mặt với những vấn đề lớn với hiệp ước mẫu vào năm 2011, dưới hình thức phán quyết bất lợi trong vụ kiện của White Industries Australia Ltd. Sau đó, sự gia tăng đột biến trong các vụ trọng tài quốc tế đã thúc đẩy Ấn Độ sửa đổi hiệp ước mẫu và hiệp ước này đã được thông qua vào năm 2015. Sau khi văn bản sửa đổi năm 2015, chính phủ đã chấm dứt các hiệp ước đầu tư với 77 quốc gia, trong tổng số 83 hiệp ước đã ký.

Nguồn: Vitic/ www.hindustantimes.com