AsemconnectVietnam - Sau khi thực hiện lệnh cấm nhập khẩu trong 4 tháng, nhập khẩu lúa mì Thổ Nhĩ Kỳ niên vụ 2024/25 đã giảm 1,5 triệu tấn trong tháng 7/2024 xuống còn 8 triệu tấn. Đây là mức thấp hơn 1,5 triệu tấn so với năm 2023/24 và sẽ là mức thấp nhất trong 6 năm.

Sản lượng lúa mì của Thổ Nhĩ Kỳ đạt 21 triệu tấn vào năm 2023/24, đạt kỷ lục được thiết lập trong niên vụ 2017/18. Bất chấp xuất khẩu tăng trưởng, tồn kho cuối niên vụ 2023/24 vẫn vượt quá 5 triệu tấn—tồn kho lớn nhất trong hơn 30 năm. Mặc dù sản lượng niên vụ 2024/25 được dự báo sẽ giảm xuống 19 triệu tấn, nhưng vẫn lớn hơn mức trung bình 5 năm do các nhà sản xuất dự đoán lượng mua vào của Hội đồng Ngũ cốc Thổ Nhĩ Kỳ (TMO) sẽ ở mức cao. Vào ngày 6/6, TMO công bố giá thu mua lúa mì tăng 12%. Điều này gây thất vọng cho các nhà sản xuất vì lạm phát hàng năm của cả nước là trên 70%.
Do lượng dự trữ dư thừa của đất nước và quy mô cây trồng tốt, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố đình chỉ nhập khẩu lúa mì theo Chế độ chế biến nội địa (IPR) từ ngày 21/6 đến ngày 15/10/2024. IPR cho phép các nhà máy nhập khẩu hạt lúa mì miễn thuế nếu được sử dụng trong sản xuất bột mì để tái xuất, được miễn thuế nhập khẩu có điều kiện 45%. Tuy nhiên, sau ngày 21/6, các nhà máy hết lúa mì nhập khẩu dự trữ phải chuyển sang nguồn cung trong nước để tiếp tục hoạt động. Nga và Ukraine sẽ chịu tác động lớn nhất bởi lệnh cấm với tư cách là nhà cung cấp ngũ cốc lúa mì hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ.
TMO cho phép xuất khẩu ngũ cốc và bột mì làm từ lúa mì trong nước. Các nhà xuất khẩu phải xin giấy phép xuất khẩu từ TMO và TMO có thể ngừng cấp giấy phép tùy theo điều kiện thị trường. Đây là sự mở rộng ủy quyền xuất khẩu sầu riêng năm ngoái, cho phép xuất khẩu lúa mì Thổ Nhĩ Kỳ niên vụ 2023/24 đạt kỷ lục 10 triệu tấn.
Thổ Nhĩ Kỳ, nước xuất khẩu bột mì lớn nhất thế giới, cung cấp bột mì cho Iraq, Venezuela và nhiều thị trường châu Phi. Trước sự thay đổi chính sách gần đây, tất cả bột mì xuất khẩu đều được làm bằng lúa mì nhập khẩu, trong khi bột mì làm từ lúa mì trong nước phải được tiêu thụ. Giờ đây, các nhà máy đã có thể chế biến hạt lúa mì trong nước thành bột để tái xuất khẩu lần đầu tiên kể từ năm 2018. Do đó, xuất khẩu bột mì dự kiến sẽ rất cạnh tranh ở thị trường nước ngoài do giá lúa mì trong nước đối với một số loại thấp hơn. Tuy nhiên, giá lúa mì được cung cấp tại Biển Đen trước lệnh cấm sẽ bị hạn chế do sự cạnh tranh ngày càng tăng từ lúa mạch Canada. Do đó, xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ được dự báo giảm 1,5 triệu tấn xuống 8,5 triệu tấn vào năm 2024/25, vẫn là khối lượng xuất khẩu lớn thứ hai được ghi nhận.
N.Nga
Nguồn: VITIC/USDA