AsemconnectVietnam - Lạm phát hàng năm của Thổ Nhĩ Kỳ đạt đỉnh chu kỳ vào tháng 5 ở mức 75,4% với sự tăng giá trên diện rộng ở cả nhóm thực phẩm và phi thực phẩm, bên cạnh những tác động một lần từ nhóm năng lượng.

Lạm phát CPI tháng 5 của Thổ Nhĩ Kỳ đạt 3,37% so với tháng trước, cao hơn một chút so với dự báo đồng thuận.
Điều này làm cho lạm phát CPI hàng năm lên 75,4% so với cùng kỳ năm trước, phù hợp với những gì Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ dự kiến trong báo cáo lạm phát mới nhất.
Mặc dù lạm phát CPI của Thổ Nhĩ Kỳ không thay đổi vào tháng 5 năm 2023 do ảnh hưởng của chính sách trợ cấp một năm của chính phủ đối với khí đốt tự nhiên, nhưng mức lạm phát CPI trung bình tháng 5 năm 2003 là 0,9%, cho thấy hiệu ứng cơ bản là bất lợi đáng kể trong năm nay.
Lạm phát lũy kế 5 tháng đầu năm đạt 22,7% so với dự báo 38% của CBT cho năm nay.
Mặt khác, PPI đứng ở mức 1,96% so với tháng trước, cho thấy mức tăng lên 57,7% so với cùng kỳ năm ngoái, cao nhất kể từ tháng 3 năm 2023.
Dữ liệu cho thấy áp lực chi phí xây dựng do các sản phẩm thực phẩm, tiện ích và sản phẩm khoáng sản phi kim loại liên quan đến ngành xây dựng.
Trong khi sự phát triển tỷ giá hối đoái gần đây đã có sự hỗ trợ, giá hàng hóa toàn cầu - có thể sẽ vẫn là yếu tố chính quyết định xu hướng PPI phía trước - đã có xu hướng tăng kể từ đầu năm nay.
Lạm phát cơ bản (CPI-C) ở mức 3,8% so với tháng trước, và giảm xuống 75,0% so với cùng kỳ năm ngoái.
Điều này được hỗ trợ bởi tỷ giá USD/TRY tương đối ổn định sau cuộc bầu cử địa phương, mặc dù hành vi định giá và sức ì trong dịch vụ là hai yếu tố gây áp lực lên lạm phát.
Theo đó, trên cơ sở điều chỉnh theo mùa, thì lạm phát vẫn ở mức cao.
Mặt khác, lạm phát cơ bản được điều chỉnh theo mùa cho thấy sự gia tăng trong tháng 5 nhờ nhóm hàng hóa đặc biệt là năng lượng.
Trong khi đó, dịch vụ, sau mức đỉnh điểm vào tháng 1, đang có xu hướng cải thiện dần dần.
Tuy nhiên, những thách thức vẫn còn ở quá trình giảm phát, và xu hướng cơ bản vẫn còn cao đáng kể.
CBT nhận thấy lạm phát hàng tháng được điều chỉnh theo mùa sẽ giảm xuống mức trung bình khoảng 2,5% trong quý 3 và dưới 1,5% trong quý 4/2024.
Điều này cho thấy lạm phát cơ bản sẽ giảm rõ rệt hơn trong những tháng tới.
Trong phần phân tích, tất cả các nhóm đều có đóng góp tích cực.
Khoản trợ cấp cho phép người tiêu dùng sử dụng miễn phí tới 25m3 khí đốt tự nhiên đã bị xóa bỏ vào tháng 5.
Theo đó, nhóm nhà ở lại đóng góp lớn nhất, với 0,99ppt.
Mặt hàng quần áo đóng góp ở mức 0,59ppt do ảnh hưởng của tính thời vụ.
Các dịch vụ ăn uống và giá thực phẩm có mối liên hệ chặt chẽ là những động lực chính khác, làm cho chỉ số cơ bản lần lượt lên 0,49ppt và 0,43ppt.
Kết quả là lạm phát hàng hóa tăng lên 67,6% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi lạm phát hàng hóa cốt lõi – một chỉ báo tốt hơn về xu hướng – đạt 56,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dịch vụ, một lĩnh vực ít nhạy cảm hơn với biến động tiền tệ nhưng bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi nhu cầu trong nước và mức lương tối thiểu tăng, ghi nhận mức giảm nhẹ xuống 95,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Điều này chủ yếu là do ảnh hưởng của dịch vụ vận tải, trong khi giá thuê, thành phần chính của nhóm này, ghi nhận mức tăng 5,5% so với tháng trước, và vượt 125% so với cùng kỳ năm trước.
Nhìn chung, lạm phát hàng năm đạt đỉnh chu kỳ vào tháng 5 với sự tăng giá chung ở cả nhóm thực phẩm và phi thực phẩm, bên cạnh tác động một lần từ nhóm năng lượng.
Trong thời gian còn lại của năm nay, lạm phát hàng năm dự kiến sẽ giảm nhanh với cơ sở lớn và có khả năng nằm trong phạm vi dự báo của CBT (34-42%) vào cuối năm 2024.
Các yếu tố chính quyết định tốc độ giảm phát sẽ bao gồm: i) liệu tỷ giá hối đoái có tiếp tục ổn định hay không, và ii) liệu các khoản trợ cấp dành cho người tiêu dùng về giá điện và khí đốt tự nhiên có còn tồn tại hay không và chính phủ có tránh điều chỉnh thuế lạm phát hay không.
Sự suy giảm trong hành vi định giá và tính cứng nhắc của lạm phát dịch vụ sẽ vẫn là những thách thức trong giai đoạn tới và CBT sẽ theo dõi chặt chẽ đường đi lạm phát cũng như kỳ vọng lạm phát.
Dự báo ngân hàng trung ương có thể sẽ duy trì quan điểm chặt chẽ với lãi suất chính sách ở mức 50%, đồng thời giữ chi phí vốn và lãi suất repo ON ở mức cao thông qua chính sách thanh khoản.
CK
Nguồn: VITIC/think.ing.com