Phát biểu với vai trò là Chủ tịch Ủy ban đàm phán thương mại WTO, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cho biết các cuộc tham vấn WTO đã tổ chức với các thành viên và nhóm thành viên kể từ cuộc họp gần đây nhất của Đại hội đồng vào tháng 3/2024 để nghe suy nghĩ của họ về việc tiến tới hậu MC13 đã chứng tỏ một “tinh thần mang tính xây dựng với tất cả mọi người mong muốn hoàn thành công việc còn dang dở từ Abu Dhabi. Tôi rất vui mừng khi nghe các thành viên bày tỏ quyết tâm tìm ra những con đường cho phép chúng tôi làm được nhiều nhất có thể ở Geneva, thay vì chờ đợi các Bộ trưởng giao mọi việc. Hầu hết mọi nhóm đều ủng hộ quan điểm đảm bảo quyết tâm chính trị cần thiết để hoàn thành mọi việc tại Đại hội đồng”.
Là một phần trong nỗ lực thúc đẩy công việc ở Geneva, Chủ tịch Đại hội đồng, Đại sứ Petter Ølberg (Na Uy), đã thông báo rằng một buổi họp mặt dành cho các thành viên sẽ được tổ chức vào ngày 8-9/7/2024 để suy ngẫm về cách thức thực hiện công việc ở Geneva, cách thức các Hội nghị Bộ trưởng có thể được tối ưu hóa và cách thức tiến hành công việc đang diễn ra trong các luồng công việc khác nhau. “Mục tiêu là để đảm bảo WTO vẫn là một Tổ chức hướng tới tương lai - lưu tâm đến các quy trình làm việc đã quá hạn lâu và đang chờ xử lý, đòi hỏi sự chú ý của chúng tôi và phá bỏ những bế tắc lâu dài. Chúng tôi sẽ liên hệ với các thành viên trong vài tuần tới để nghe quan điểm của họ”, Đại sứ Petter Ølberg khẳng định..
Phát biểu tại cuộc họp Đại hội đồng, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala rằng bốn ưu tiên hành động liên tục được đưa ra trong các cuộc tham vấn gần đây với các thành viên – trợ cấp nghề cá, nông nghiệp, cải cách giải quyết tranh chấp và tạo thuận lợi đầu tư cho phát triển.
Về trợ cấp thủy sản, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala lưu ý rằng các thành viên đã “rất gần” hoàn thành các cuộc đàm phán “làn sóng thứ hai” về trợ cấp thủy sản tại MC13 và “rất tiếc là điều đó đã không xảy ra”. “Vì điều này, các thành viên nói rằng chúng tôi phải hoàn thành việc này càng sớm càng tốt. Vì vậy, đây là ưu tiên hàng đầu và chúng tôi sẽ phải nỗ lực rất nhiều để hoàn thành trước kỳ nghỉ hè của WTO, mục tiêu được nhiều thành viên đề ra”, bà Okonjo-Iweala khẳng định.
Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala lưu ý rằng việc phê chuẩn Thỏa thuận trợ cấp nghề cá, được nhất trí tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12 vào tháng 6 năm 2022, đang đạt được tiến bộ khi Qatar trở thành thành viên thứ 76 nộp văn kiện chấp thuận. Dự kiến sẽ có thêm 10 văn kiện chấp thuận trong những tuần tới, làm tăng kỳ vọng rằng Hiệp định sẽ có hiệu lực trong năm nay.
“Về nông nghiệp, tạo ra bước đột phá trong lĩnh vực cực kỳ quan trọng này là chìa khóa”, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cho biết. “Những thành viên có ý tưởng phá vỡ sự bế tắc hãy tiếp tục phát huy. Tôi hoan nghênh Brazil về cách thúc đẩy các cuộc đàm phán nông nghiệp và được khuyến khích bởi sự sẵn sàng mới để tìm ra con đường phá vỡ tình trạng bế tắc. Lĩnh vực khác mà mọi thành viên đều muốn tiếp tục làm việc là cải cách giải quyết tranh chấp và tôi rất vui mừng khi Đại sứ Usha Dwarka-Canabady (Mauritius) sẽ đóng vai trò là người điều phối cho quá trình đa phương này. Chúng ta cần khắc phục những gì còn vướng mắc để thế giới một lần nữa nhìn nhận WTO như một tổ chức hoạt động đầy đủ”.
Một ưu tiên khác được các thành viên đề cập nhiều lần trong các cuộc tham vấn là Hiệp định Tạo thuận lợi Đầu tư cho Phát triển và cách đưa Hiệp định này vào khuôn khổ WTO. Hiệp định hiện có 128 thành viên WTO đồng tài trợ, trong đó có 90 thành viên là các nền kinh tế đang phát triển.
Trích dẫn số liệu từ một cơ quan của Ngân hàng Thế giới cho thấy dòng vốn đến các nền kinh tế đang phát triển giảm mạnh, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cho biết mọi công cụ có thể giúp các nền kinh tế đang phát triển thu hút đầu tư và tạo việc làm đều nên được hoan nghênh.
Về các vấn đề phát triển, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cho biết rất vui với những tiến bộ mà các thành viên có thể đạt được đối với các nước kém phát triển nhất và các nền kinh tế đang phát triển khác tại MC13 và các thành viên nên xây dựng dựa trên đà đạt được. Bà Okonjo-Iweala lưu ý rằng các thành viên đã chỉ ra trong các cuộc tham vấn rằng họ muốn làm việc sâu hơn nữa về đề xuất tốt nghiệp của các nước LDC và các đề xuất cụ thể theo Hiệp định từ nhóm G90 gồm các nền kinh tế đang phát triển và các nước kém phát triển nhất.
Trong cuộc họp Đại hội đồng ngày 22 tháng 5 năm 2024, các Chủ tịch vòng đàm phán về nông nghiệp (Đại sứ Alparslan Acarsoy – Thổ Nhĩ Kỳ), trợ cấp thủy sản (Đại sứ Einar Gunnarsson - Iceland) và phát triển (Đại sứ Kadra Hassan - Djibouti) đã cung cấp cho các thành viên thông tin về các cuộc thảo luận trong các lĩnh vực tương ứng của họ kể từ cuộc họp Đại hội đồng cuối cùng vào tháng 3 năm 2024.

Nguồn: Vitic/ wto.org