AsemconnectVietnam - Giám đốc truyền thông của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) Lê Hằng cho biết, tháng 1/2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt gần 750 triệu USD, tăng 64% so với cùng kỳ năm 2023.

Còn theo Cục Ngoại thương, Bộ Công Thương, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong tháng 1/2024 tăng 60,8% so với cùng kỳ và đạt 730 triệu USD, là tín hiệu tích cực trong năm.
Xuất khẩu thủy sản có dấu hiệu phục hồi từ cuối năm 2023 và có khả năng hồi phục trở lại vào năm 2024, đặc biệt là trong nửa cuối năm. Xuất khẩu các mặt hàng thủy sản chủ lực như tôm và cá tra dự kiến sẽ phục hồi sau sự sụt giảm trong năm ngoái.
Trong tháng 1/2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang nhiều thị trường chính đã có sự tăng trưởng đột phá, trong đó có thị trường tăng gấp 3 lần.
Các thị trường xuất khẩu thủy sản chủ đạo của Việt Nam tháng 1/2024
Tháng 1/2024, Trung Quốc – Hồng Kông đã trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam, sau Nhật Bản. Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Trung Quốc – Hồng Kông tăng gấp hơn 3 lần.
Riêng mặt hàng tôm và cá tra, Trung Quốc là thị trường lớn nhất trong tháng này, với mức tăng gấp gần 4 lần so với tháng 1/2023.
Tháng 1 năm nay cũng là thời điểm các nhà nhập khẩu Trung Quốc tăng mua hàng phục vụ cho Tết Nguyên đán.
Ngoài thị trường Trung Quốc, thủy sản xuất khẩu sang nhiều thị trường khác cũng tăng trưởng đột phá, như: thị trường Mỹ tăng 63%, thị trường Nhật Bản tăng 43%, thị trường EU tăng 34%...
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp lo ngại về chi phí vận chuyển một lần nữa lại leo thang. Chỉ số vận chuyển hàng hóa container toàn cầu trung tuần tháng 1/2024 đã tăng lên tới 3.407 USD. Mặc dù đã tăng 211% kể từ tháng 10/2023 nhưng lần cuối cùng nó đạt đỉnh là vào tháng 10/2021 ở mức 11.188,60 USD.
Do vậy, việc chuyển hướng xuất khẩu sang một số thị trường gần như Trung Quốc cũng được nhiều doanh nghiệp thủy sản của Việt Nam hướng tới.
Những thách thức đối với ngành thủy sản Việt Nam năm 2024
Nhìn vào bức tranh chung của thị trường và của ngành thủy sản năm 2024, đa số các doanh nghiệp đều nhìn thấy còn nhiều thách thức và khó khăn làm chậm khả năng phục hồi sản xuất, xuất khẩu.
Một số doanh nghiệp tôm cho biết đơn hàng đầu năm vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện vì sức mua của thị trường vẫn yếu. Vẫn còn những vấn đề như: lượng tồn kho nhiều, giá mua thấp, khó cạnh tranh với tôm Ấn Độ, Ecuador…
Có một số doanh nghiệp nhìn thấy tín hiệu khả quan hơn về đơn hàng, nhưng lo lắng về nguồn nguyên liệu vì đang mùa nghịch, lại dịch bệnh nên sản lượng tôm thấp.
Bên cạnh đó, lo ngại về nguy cơ bị áp thuế chống trợ cấp cũng là một rào cản đối với nhà nhập khẩu ở Mỹ và các công ty xuất khẩu của Việt Nam. Ngoài ra, giá chào bán tôm Việt Nam vẫn khá cao so với các nước khác, gây tâm lý e ngại cho nhà nhập khẩu.
Đối với ngành cá tra, sản xuất và thị trường đang có dấu hiệu khả quan hơn một chút. Đơn hàng trong tháng 1 và tháng 2 bắt đầu khởi sắc, do vậy giá cá tra nguyên liệu đã thoát đáy, tăng từ 25-26.000 đ/kg năm 2023 lên 28-29.000/kg vào đầu năm nay. Tuy nhiên, khách hàng nhập khẩu vẫn thận trọng với giá mua. Do vậy, các doanh nghiệp cá tra cũng hy vọng xuất khẩu năm nay tăng nhẹ so với năm 2023, có thể đạt được con số lạc quan là 2 tỷ USD, tăng hơn 10% so với 1,8 tỷ USD năm 2023.
Ngành hải sản cũng như thủy sản nói chung đang phải chịu tác động của nhiều biến động khó lường như: chiến tranh, xung đột ở Nga – Ukraine, căng thẳng Biển Đỏ, cước vận tải tăng vọt. Ngoài ra, riêng với hải sản khai thác như cá ngừ, mực, bạch tuộc và nhiều loài cá biển gần như bị đình trệ XK vì vấn đề thẻ vàng IUU cùng với những khó khăn về nguyên liệu thiếu hụt.
Nhu cầu thị trường và giá XK được dự đoán sẽ nhích dần lên, hy vọng tôm Việt Nam không bị áp thuế chống trợ cấp, thẻ vàng IUU được tháo gỡ, trên cơ sở đó, các doanh nghiệp nhận định XK có thể sẽ khởi sắc trong nửa cuối năm và kết quả cả năm sẽ tăng trưởng nhẹ so với năm 2023, đạt khoảng 9,5 tỷ USD.
Ngành cá tra Việt Nam đặt mục tiêu thu 2 tỷ USD từ vận chuyển 1,7 triệu tấn ra nước ngoài. Tuy nhiên, căng thẳng leo thang ở Biển Đỏ đã đẩy chi phí vận tải đường biển tăng cao, đẩy giá sản phẩm tăng cao và có thể ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của người tiêu dùng.
Phó Tổng thư ký VASEP Nguyễn Hoài Nam cho biết, các doanh nghiệp trong nước mong muốn được cập nhật tình hình Biển Đỏ để đưa ra kế hoạch sản xuất kinh doanh hợp lý và nhận được sự hỗ trợ từ các công ty vận tải biển, một mắt xích quan trọng trong hoạt động thương mại toàn cầu.
Hơn nữa, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ sẽ bị ảnh hưởng trong nửa đầu năm nay khi Hiệp hội chế biến tôm Mỹ (ASPA) vào tháng 10/2023 đã đệ đơn yêu cầu thương mại yêu cầu áp thuế chống trợ cấp đối với tôm đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam, Ecuador, Ấn Độ và Indonesia. .
VASEP đã khuyến nghị các nhà xuất khẩu Việt Nam nghiên cứu các thủ tục chống trợ cấp của Hoa Kỳ, theo dõi chặt chẽ tình hình và hợp tác chặt chẽ với VASEP và Cục Phòng vệ thương mại Việt Nam.
Trước đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã hạ mục tiêu giá trị xuất khẩu thủy sản năm 2024 xuống 9,5 tỷ USD so với kỳ vọng trước đó là 10 tỷ USD do những khó khăn toàn cầu.
CK
Nguồn: VITIC/ haiquanonline.com.vn/vietnamplus.vn