Các văn kiện chấp nhận mới nhất nâng tổng số thành viên WTO đã chính thức chấp nhận hiệp định lên 51 nước. Đây là 46% số lượng cần thiết để hiệp định có hiệu lực (2/3 số thành viên WTO).
Lễ phê chuẩn diễn ra bên lề Hội nghị các quan chức cấp cao diễn ra vào ngày 23-24 tháng 10 năm 2023 để đưa ra định hướng đối với các luồng công việc khác nhau đang diễn ra tại WTO, bao gồm cả làn sóng đàm phán thứ hai về trợ cấp thủy sản.
Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cho biết: “Mỗi lần chấp nhận chính thức hiệp định về trợ cấp thủy sản đều đánh dấu một bước quan trọng hướng tới việc hiệp định có hiệu lực, điều này rất quan trọng đối với sức khỏe đại dương, đối với sinh kế và an ninh lương thực của hàng triệu người và đối với WTO. Buổi lễ hôm nay, với các văn bản chấp thuận từ bảy thành viên trải rộng trên nhiều vị trí địa lý và trình độ phát triển, thể hiện một bước nhảy vọt theo đúng hướng. Chúng ta đã đi được gần một nửa chặng đường hướng tới việc có hiệu lực. Tôi không thể cảm ơn đủ vì những nỗ lực mà các đại biểu đã thực hiện để mang văn bản chấp thuận của mình đến đây tham dự Hội nghị Quan chức Cấp cao. Đây là một sự thúc đẩy lớn vào thời điểm quyết định”, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala nói. “Tôi cũng mạnh mẽ yêu cầu tất cả các thành viên WTO chưa nộp văn kiện chấp nhận hãy đẩy nhanh các quy trình trong và nộp càng sớm càng tốt. Chúng ta đã đi được nửa chặng đường và chúng ta vẫn còn nửa chặng đường phải đi và Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 13 chỉ còn 4 tháng nữa là diễn ra. Tôi rất vui mừng khi nhiều thành viên hôm nay đã thông báo rằng họ đang thực hiện tốt quy trình trong nước và tôi mong sớm nhận được văn bản chấp thuận của họ”.
Các quan chức cấp cao đại diện cho các thành viên WTO đã nộp văn bản chấp nhận chính thức mới nhất khẳng định tầm quan trọng của việc hiệp định về trợ cấp nghề cá có hiệu lực.
Thứ trưởng Bộ Tài chính và Kinh tế Cộng hòa Albania, ông Endrit Yzeiraj, cho biết: “Tôi rất vui mừng được ký gửi văn kiện chấp thuận của Albania đối với hiệp định WTO về trợ cấp thủy sản. Việc cấm trợ cấp liên quan đến đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), đánh bắt quá mức trữ lượng hoặc đánh bắt ở vùng biển cả không được kiểm soát là phù hợp với chính sách mà Albania đã thực hiện trong lĩnh vực đánh bắt cá trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ). Albania hoan nghênh việc thành lập cơ chế tài trợ tự nguyện của WTO với sự hợp tác của các tổ chức quốc tế liên quan, như Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO) và Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD). Hiệp định này sẽ mang lại lợi ích cho các thành viên đang phát triển như Albania bằng cách hỗ trợ thực hiện hiệp định và quản lý tốt hơn trữ lượng cá, đồng thời ngăn chặn các khoản trợ cấp nghề cá có hại từ các thành viên trợ cấp lớn hơn”.
Ông Tim Yeend, Phó Thư ký Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho biết: “Thật vinh dự khi được có mặt tại Geneva để chính thức ký gửi văn kiện chấp nhận hiệp định WTO về trợ cấp thủy sản của Australia. Việc ký kết hiệp định này là một minh chứng mạnh mẽ rằng WTO có thể ứng phó với những thách thức hiện đại và đóng vai trò như một lời nhắc nhở lâu dài về những lợi ích có thể đạt được thông qua việc xây dựng quy định đa phương tại WTO. Việc hiệp định có hiệu lực sẽ đặc biệt có ý nghĩa đối với khu vực Thái Bình Dương Xanh của chúng ta và đối với các cộng đồng ven biển trên toàn thế giới. Hiệp định này và quỹ phát triển năng lực tương ứng sẽ đóng góp đáng kể cho sự bền vững lâu dài của đại dương, sinh kế của cộng đồng ngư dân và an ninh lương thực của hàng triệu người”.
Bà Beauty Manake, Trợ lý Bộ trưởng Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Botswana cho biết: “Với ý thức sâu sắc về mục đích và trách nhiệm, tôi thay mặt Cộng hòa Botswana ký gửi văn kiện chấp nhận này. Hành trình hướng tới việc tham gia đầy đủ vào WTO của chúng tôi phản ánh sự cống hiến của chúng tôi đối với một hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, có thể đóng vai trò là nền tảng cho sự ổn định, tăng trưởng và phát triển công bằng trong một thế giới kết nối. Hôm nay, chúng tôi tái khẳng định cam kết của mình đối với các nguyên tắc thị trường mở, công bằng, minh bạch, toàn diện và tầm nhìn chung vì một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người. Vì Botswana là một quốc gia không giáp biển và là người tiêu dùng cá và các sản phẩm từ cá, chúng tôi phụ thuộc vào các đối tác thương mại có đường bờ biển và chúng tôi rất quan tâm đến sức khỏe và tính bền vững của biển. Với văn bản chấp thuận này, chúng tôi cũng nhắc lại cam kết tiếp tục làn sóng đàm phán thứ hai và mong muốn một quá trình đàm phán cân bằng sẽ giúp chúng tôi đạt được thỏa thuận có ý nghĩa trước MC13. Tôi muốn khuyến khích các thành viên chưa phê chuẩn hãy làm như vậy, vì điều này sẽ đảm bảo rằng những nỗ lực chung của chúng ta trong việc ký kết Thỏa thuận quan trọng này tại MC12 sẽ không bị lãng phí”.
Ông Carlos Fidel Martín Rodríguez, Giám đốc các Tổ chức Kinh tế Quốc tế tại Bộ Ngoại thương và Đầu tư (MINCEX) của Cộng hòa Cuba, cho biết: “Thật là một đặc ân to lớn đối với Cuba khi được trở thành một trong những thành viên đầu tiên của Tổ chức và cụ thể hơn là khu vực của chúng ta ký kết và lưu giữ văn kiện phê chuẩn Nghị định thư sửa đổi hiệp định Marrakesh thành lập WTO, hiệp định về trợ cấp thủy sản và việc hiệp định này có hiệu lực. Hiệp định này là một thành tựu lịch sử đối với các thành viên vì đại diện cho mục tiêu SDG 14.6 phải được đáp ứng thông qua thỏa thuận đa phương. Điều đó thể hiện sự đóng góp cho sự bền vững của các đại dương trong phạm vi cấm các khoản trợ cấp nghề cá có hại, tình trạng dư thừa và đánh bắt quá mức, thừa nhận tầm quan trọng của việc đối xử đặc biệt và khác biệt phù hợp và hiệu quả đối với các nước đang phát triển và đặc biệt là các nước kém phát triển nhất”.
Đại sứ Kouadio Adjoumani (Côte d'Ivoire) cho biết: “Việc Côte d'Ivoire chấp nhận hiệp định về trợ cấp thủy sản, được thông qua vào tháng 6 năm 2022, phản ánh tầm nhìn và cam kết của đất nước chúng tôi về tính bền vững, phù hợp với các hành động sâu rộng được Chính phủ thực hiện nhằm đảm bảo việc bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương và cũng nhấn mạnh cam kết kiên quyết của Côte d'Ivoire trong việc tích cực tham gia vào nỗ lực tập thể quốc tế nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự đa phương về nghề cá bền vững. Chúng tôi mong đợi việc hiệp định lịch sử này có hiệu lực như một đóng góp đáng kể của tổ chức chúng tôi đối với phản ứng toàn cầu trước những thách thức mà hành tinh của chúng ta đang phải đối mặt”.
Đại diện thường trực Hàn Quốc tại Geneva, ông Yun Seong Deok, cho biết: “Với tư cách là nước ủng hộ kiên định hệ thống đa phương, tôi thực sự vui mừng được ký gửi văn kiện chấp thuận của Hàn Quốc đối với hiệp định WTO về trợ cấp thủy sản nhân dịp Hội nghị quan chức cấp cao. Việc ký kết hiệp định tại MC12 là một thành tựu quan trọng của các thành viên WTO vì hiệp định lần đầu tiên tập trung vào tính bền vững môi trường kể từ khi thành lập WTO. Hàn Quốc cam kết chắc chắn với những nỗ lực phối hợp của cộng đồng quốc tế nhằm bảo tồn nguồn lợi thủy sản bằng cách cấm các khoản trợ cấp có hại như trợ cấp cho hoạt động đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Để hoàn thành đầy đủ mục tiêu chung của chúng ta, Hàn Quốc sẽ tiếp tục trung thành tham gia vào làn sóng đàm phán thứ hai với các thành viên khác trong những ngày tới”.
Cao ủy và Đại diện thường trực Saint Lucia tại WTO, ông Anthony Severin, cho biết: “Thay mặt cho Saint Lucia, tôi rất vui mừng được ký gửi văn kiện chấp thuận chính thức hiệp định về trợ cấp thủy sản được thông qua vào tháng 6 năm 2022 tại MC12. Hiệp định này đầy hứa hẹn về sự bền vững hơn nữa của trữ lượng cá toàn cầu thông qua việc cấm trợ cấp các loài cá có hại. Với tư cách là một quốc đảo và quốc gia đại dương, Saint Lucia coi đây là lợi ích tốt nhất và đã quyết định thừa nhận điều này một cách công khai thông qua hành động chính thức gửi Văn kiện phê chuẩn hiệp định tới Tổ chức Thương mại Thế giới.
Được thông qua bằng sự đồng thuận tại Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 12 (MC12), được tổ chức tại Geneva vào ngày 12-17 tháng 6 năm 2022, hiệp định về trợ cấp thủy sản đặt ra các quy tắc đa phương, ràng buộc mới nhằm hạn chế các khoản trợ cấp có hại, vốn là yếu tố chính dẫn đến sự cạn kiệt nguồn tài nguyên thủy sản trên diện rộng. Ngoài ra, hiệp định thừa nhận nhu cầu của các thành viên đang phát triển và kém phát triển nhất và thành lập một quỹ cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực để giúp thực hiện các nghĩa vụ.
Hiệp định cấm hỗ trợ hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), cấm hỗ trợ đánh bắt nguồn lợi bị đánh bắt quá mức và chấm dứt trợ cấp cho hoạt động đánh bắt cá ở các vùng biển xa không được kiểm soát.
Các thành viên cũng nhất trí tại MC12 sẽ tiếp tục đàm phán về các vấn đề còn tồn tại, nhằm đưa ra khuyến nghị của MC13, sẽ được tổ chức vào tháng 2 năm 2024 tại Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, để có thêm các điều khoản nhằm nâng cao hơn nữa các nguyên tắc của hiệp định.

Nguồn: Vitic/ www.wto.org/english/news_e/news23_e/fish_23oct23_e.htm