AsemconnectVietnam - Hoạt động sản xuất trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm của Tây Ban Nha đã chịu áp lực trong năm nay.

Thời tiết không thuận lợi khiến nguồn cung hạn chế, trong khi giá lương thực tăng cao đang ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng.
Sự kết hợp giữa tỷ lệ lạm phát giảm và tăng lương sẽ nâng cao thu nhập khả dụng, tạo cơ hội phục hồi phần nào vào năm 2024.
Ngành thực phẩm Tây Ban Nha gặp khó khăn
Ngành thực phẩm của Tây Ban Nha – mặc dù ít mang tính chu kỳ hơn so với các ngành như du lịch hay xây dựng – nhưng cũng không tránh khỏi bị ảnh hưởng bởi tình trạng suy thoái kinh tế hiện nay và lạm phát gia tăng.
Ngành này cũng bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết khắc nghiệt ảnh hưởng đến việc thu hoạch một số sản phẩm thực phẩm.
Tác động lên lĩnh vực chế biến thực phẩm của Tây Ban Nha là rất đáng kể – cho đến tháng 7, mức sản xuất đã giảm 2,5% so với năm trước do nhu cầu trong nước và quốc tế giảm.
Dấu hiệu cho thấy người tiêu dùng mua ít hơn đã xuất hiện được một thời gian.
Theo cơ quan thống kê quốc gia INE, doanh số bán lẻ thực phẩm và đồ uống giảm 1,7% vào năm 2022 và vẫn chịu áp lực trong quý 1 năm 2023.
Chi tiêu của người tiêu dùng cho thực phẩm và đồ uống cũng bị ảnh hưởng trên khắp châu Âu, mặc dù không giống như các nước EU khác như Đức và Hà Lan, doanh số bán lẻ thực phẩm ở Tây Ban Nha đã tăng lên kể từ mùa xuân, một phần nhờ vào lượng khách du lịch tăng mạnh.
Mặc dù dự báo ngành thực phẩm của Tây Ban Nha sẽ suy giảm nhưng xu hướng có sự khác nhau giữa các tiểu ngành.
Sản lượng tại các nhà chế biến dầu thực vật, sản phẩm tươi sống và các nhà máy ngũ cốc đã giảm mạnh hơn do phải chịu ảnh hưởng từ điều kiện thời tiết và thu hoạch.
Ngành công nghiệp chế biến cá bị ảnh hưởng bởi giá năng lượng và chi phí vận hành tăng mạnh, trong khi giá bán cao hơn đã hạn chế tiêu thụ cá.
Ngược lại, sản lượng ở một số tiểu ngành khác (thịt, bánh mì, đồ uống, sữa) lại có khả năng phục hồi tốt hơn nhiều.
Các sản phẩm thực phẩm cơ bản thường ít nhạy cảm về giá hơn các sản phẩm thực phẩm khác.
Giá thực phẩm tăng đang chậm lại
Bất chấp những thách thức đang diễn ra, vẫn có những dấu hiệu đầy hy vọng ở phía trước.
Trong một báo cáo mới được công bố gần đây về xu hướng lạm phát thực phẩm ở cả Châu Âu và Hoa Kỳ, có thể thấy mức độ tăng giá thực phẩm đang giảm dần theo từng tháng ở Châu Âu, mặc dù tốc độ tăng ở mỗi quốc gia là khác nhau.
Với Tây Ban Nha, mức độ có vẻ đang sụt giảm 1 phần. Phần lớn các nhà sản xuất thực phẩm Tây Ban Nha có kế hoạch tăng giá hơn nữa so với các đối tác Đức và Pháp.
Mặc dù lạm phát thực phẩm ở Tây Ban Nha dự kiến sẽ tiếp tục giảm nhưng dự báo sẽ giảm chậm hơn so với các nước khác trong khu vực Eurozone.
Tuy nhiên, điều này vẫn sẽ mang lại chút thời gian thư giãn cho người tiêu dùng Tây Ban Nha, những người đã phải đối mặt với mức tăng đáng kể 25% trong hóa đơn hàng tạp hóa của họ trong hai năm rưỡi qua.
Giá thực phẩm tăng cao ảnh hưởng đến ngân sách gia đình
Giá lương thực tăng cao đang buộc người Tây Ban Nha phải chi một khoản ngân sách lớn hơn bao giờ hết cho thực phẩm và hàng tạp hóa.
Theo một cuộc khảo sát do IPSOS thực hiện vào tháng 6, gần 2/3 (63%) người Tây Ban Nha cho biết ngày nay họ chi tiêu phần lớn thu nhập của mình cho thực phẩm so với 5 năm trước.
Hơn một nửa (53%) người Tây Ban Nha dự đoán tỷ trọng thu nhập của họ dành cho thực phẩm và hàng tạp hóa sẽ còn tăng hơn nữa trong những năm tới.
Số liệu của Tây Ban Nha khớp với số liệu của Bỉ và Hà Lan, cũng được đưa vào cuộc khảo sát, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với số liệu ở Đức.
Để giảm chi phí, nhiều người tiêu dùng đang thay đổi hành vi mua sắm của họ.
Trong danh mục thịt, doanh số bán thịt gia cầm và thịt đông lạnh đang tăng lên và thay thế thịt bò đắt tiền hơn.
Trong lĩnh vực sữa, một số nhà sản xuất hàng đầu châu Âu báo cáo khối lượng bán hàng giảm trong nửa đầu năm, với các sản phẩm có giá trị gia tăng như phô mai quark hoặc đặc sản có độ co giãn cao hơn các mặt hàng chủ lực như sữa.
Trong khi đó, giá trái cây và rau quả cao hơn có xu hướng dẫn đến khối lượng bán hàng thấp hơn, một phần vì người tiêu dùng lựa chọn các sản phẩm chế biến thay vì các sản phẩm tươi đắt tiền hơn.
Chẳng hạn, doanh số bán trái cây, rau và khoai tây tươi giảm khoảng 4% ở Tây Ban Nha (tính đến tháng 5) và 2% ở Hà Lan (tính đến tháng 6).
Triển vọng tiêu dùng hộ gia đình sẽ dần được cải thiện
Tiêu dùng tư nhân là động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế Tây Ban Nha trong quý 2 năm 2023.
Điều này là do sự kết hợp giữa áp lực giá giảm và tiền lương danh nghĩa tăng, có tác động tích cực đến sức mua của hộ gia đình.
Mặc dù tiêu dùng có thể sẽ tiếp tục đóng góp tích cực cho tăng trưởng nhưng các điều kiện tài chính chặt chẽ hơn và động lực thị trường lao động yếu hơn sẽ làm giảm phần nào mức tiêu dùng trong nửa cuối năm 2023.
Năm tới, khi những trở ngại từ những yếu tố này giảm bớt và tiền lương danh nghĩa lại tăng nhanh hơn lạm phát, tiêu dùng có thể tăng hơn nữa.
Đối với Tây Ban Nha, dự báo mức tăng lương trung bình là 4% vào năm 2023, tiếp theo là 3% nữa vào năm 2024, cả hai đều cao hơn lạm phát.
Theo kịch bản này, tiêu dùng thực phẩm hộ gia đình Tây Ban Nha sẽ có thể phục hồi một cách thận trọng trong năm tới.
Điều này mang lại cho các nhà sản xuất thực phẩm có thương hiệu một cơ hội để lấy lại thị phần và khối lượng đã mất.
Sự cải thiện dần dần về tài chính hộ gia đình, kết hợp với sự gia tăng dự kiến trong các hoạt động quảng cáo của cả nhà sản xuất và nhà bán lẻ thực phẩm, dự kiến sẽ thúc đẩy doanh số bán thực phẩm.
Khối lượng xuất khẩu thực phẩm của Tây Ban Nha bị ảnh hưởng vào năm 2023
Ngoài nhu cầu tiêu thụ lương thực trong nước, áp lực lên xuất khẩu lương thực cũng ngày càng gia tăng.
Mặc dù giá trị xuất khẩu thực phẩm và đồ uống của Tây Ban Nha tăng 8% lên 31 tỷ euro trong nửa đầu năm 2023, nhưng mức tăng này chỉ do giá cao hơn, do khối lượng xuất khẩu giảm 10% so với cùng kỳ.
Cả nhu cầu nước ngoài thấp hơn và nguồn cung trong nước thấp hơn khi thời tiết nắng nóng và khô hạn đặc biệt đã đè nặng lên xuất khẩu thực phẩm của Tây Ban Nha.
Đặc biệt, xuất khẩu thịt gặp khó khăn do xuất khẩu thịt lợn sang các thị trường ngoài EU như Trung Quốc sụt giảm.
Đồng thời, chi phí sản xuất tăng và điều kiện thời tiết không thuận lợi khiến thương mại rau quả tươi sụt giảm.
Xuất khẩu các sản phẩm thiết yếu như cam quýt, ớt, cà chua và dâu tây đều giảm trong nửa đầu năm nay.
Rất có khả năng khối lượng sẽ vẫn chịu áp lực cho đến năm 2024 vì nhiều nhà sản xuất kỳ vọng nhu cầu tiêu dùng sẽ không thay đổi trong thời gian cuối năm nay.
Trong khi đó, về phía nguồn cung, dự báo về các chiến dịch quảng cáo trái cây và dầu ô liu sắp tới cho thấy một năm đáng thất vọng nữa về mặt sản lượng.
Với vai trò của Tây Ban Nha là nước xuất khẩu thực phẩm và đồ uống lớn, nhu cầu nước ngoài thấp hơn đang có tác động đáng kể đến các nhà sản xuất thực phẩm Tây Ban Nha.
Lương thực và nông nghiệp sẽ ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế năm nay
Ngành nông nghiệp và thực phẩm Tây Ban Nha hiện phải đối mặt với một số thách thức kinh tế, bao gồm chi phí đầu vào cao, thời tiết không thuận lợi, sức mua của người tiêu dùng bị ảnh hưởng lớn vào năm ngoái và lãi suất tăng mạnh.
Do đó, dự báo sản lượng trong lĩnh vực này sẽ giảm 1,5-2% trong năm nay.
Do áp lực lạm phát giảm dần, tiền lương tiếp tục tăng và lãi suất đạt đỉnh, lĩnh vực này có thể sẽ có khả năng phục hồi trong năm tới.
Tất nhiên, sự suy giảm trong lĩnh vực thực phẩm và nông nghiệp cũng ảnh hưởng đến triển vọng kinh tế rộng lớn hơn của đất nước, vì đây là lĩnh vực đóng góp vững chắc vào GDP của Tây Ban Nha.
Nếu chúng ta nhìn vào tổng hợp các ngành nông nghiệp, thủy sản, sản xuất thực phẩm và đồ uống và bán buôn thực phẩm và nông sản, chúng cùng nhau chiếm khoảng 7% hoạt động kinh tế ở Tây Ban Nha.
Do kỳ vọng tốc độ tăng trưởng là 2,2% cho toàn bộ nền kinh tế Tây Ban Nha trong năm nay và 1,1% vào năm tới, do đó, ngành nông nghiệp và thực phẩm Tây Ban Nha sẽ đóng góp tiêu cực mạnh mẽ vào con số GDP của Tây Ban Nha trong năm nay.
Biến đổi khí hậu là thách thức lớn nhất
Mặc dù áp lực lạm phát vẫn ở mức cao và sẽ dai dẳng trong thời gian còn lại của năm, nhưng chúng sẽ dần dần bình thường hóa.
Thách thức lớn nhất đối với ngành trong thời gian tới là giải quyết tác động của biến đổi khí hậu.
Những thay đổi về kiểu thời tiết là vĩnh viễn và sẽ tiếp tục đòi hỏi hành động bổ sung từ các nhà sản xuất thực phẩm và các nhà hoạch định chính sách.
Với việc nước là nguồn tài nguyên không thể thiếu đối với các công ty nông nghiệp và thực phẩm, rõ ràng cần phải đầu tư vào các biện pháp giúp tối ưu hóa việc sử dụng nước trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm.
Đối với ngành chăn nuôi, các biện pháp giúp giảm stress nhiệt cho vật nuôi cũng quan trọng không kém.
CK
Nguồn: VITIC/think.ing.com