AsemconnectVietnam - Trung Quốc đang trên đà phát thải lượng khí thải từ nhiệt điện than nhiều nhất trong lịch sử vào năm 2023, nhưng giờ đây có thể đẩy mức sử dụng than lên một mức khác sau khi lĩnh vực sản xuất bất ngờ ký hợp đồng vào tháng 4/2023 sau một khởi đầu mạnh mẽ của năm.

Dữ liệu sản xuất yếu hơn dự kiến sẽ kích hoạt các biện pháp kích thích mới được thiết kế để thúc đẩy tăng sản lượng công nghiệp, cũng như các bước giúp đỡ lĩnh vực bất động sản đang suy yếu, điều này sẽ dẫn đến việc sử dụng năng lượng nhiều hơn ở hầu hết các nhà sản xuất, xuất khẩu và gây ô nhiễm lớn nhất thế giới.
Đổi lại, các nhà sản xuất điện dự kiến sẽ tăng cường sử dụng loại than rẻ tiền nhưng gây ô nhiễm cao làm nguồn phát điện chính, vì bản chất dự kiến của sự phục hồi kinh tế có nghĩa là các nhà chức trách sẽ quan tâm để đảm bảo rằng chi phí điện ở mức thấp nhất có thể cho các doanh nghiệp và các ngành công nghiệp.
Bắc Kinh đã thực hiện một số bước để khôi phục nền kinh tế Trung Quốc theo lộ trình tăng trưởng vào năm 2023, sau khi đại dịch COVID-19 bùng phát trong năm 2022 khiến hoạt động công nghiệp và sản xuất hàng hóa bị hạn chế.
Các biện pháp kích thích bao gồm hỗ trợ tài chính cho các nhà sản xuất định hướng xuất khẩu và nới lỏng các hạn chế di chuyển để người lao động và hàng hóa có thể di chuyển tự do hơn, và dường như đã mang lại hiệu quả mong muốn bằng cách tạo ra sự tăng trưởng mạnh mẽ trong 3 tháng đầu năm 2023.
Sản lượng của một loạt thiết bị chính bao gồm tủ lạnh, máy điều hòa không khí và các vật liệu công nghiệp như thép thô, cũng tăng mạnh kể từ cuối năm 2022 khi các biện pháp phục hồi bắt đầu có hiệu lực.
Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy động lực đã chậm lại vào tháng 4 sau hoạt động sản xuất bị thu hẹp lại do thị trường tiêu dùng toàn cầu không ổn định.
Để ngăn chặn sự chậm trễ, Bắc Kinh đã công bố các biện pháp hỗ trợ mới vào tuần trước, bao gồm các kế hoạch thúc đẩy xuất khẩu ô tô thông qua nguồn tài chính rẻ hơn, và dự kiến sẽ thúc đẩy đầu tư mới vào lĩnh vực bất động sản trong nước - trước đây là là mũi nhọn của nền kinh tế Trung Quốc.
Sự kết hợp của các biện pháp khuyến khích mới dành cho các nhà sản xuất lớn cùng với sự hỗ trợ dự kiến cho thị trường xây dựng và bất động sản sẽ dẫn đến tổng mức tiêu thụ điện năng lớn hơn ở Trung Quốc trong những tháng tới và do đó lượng khí thải thậm chí còn cao hơn.
Bên cạnh đó, tổng sản lượng điện ở Trung Quốc đạt kỷ lục mới trong quý đầu tiên là 2.180 terawatt giờ (TWh), theo dữ liệu từ think tank Ember.
Con số này cao hơn 5,2% so với cùng kỳ năm 2022 và một phần được thúc đẩy bởi mức tăng 12% trong sản xuất điện từ các nguồn sạch.
Tuy nhiên, nguồn điện lớn nhất duy nhất là than đá, tạo ra mức kỷ lục 1.393 TWh hay 64% tổng số trong quý đầu tiên.
Dữ liệu của Ember cho thấy lượng phát thải từ tổng lượng phát điện than kỷ lục đó cũng đạt mức cao mới, lên tới 1,14 tỷ tấn.
Nhập khẩu than
Theo dữ liệu theo dõi tàu của Kpler, các công ty tiện ích của Trung Quốc đã nhập khẩu khối lượng than nhiệt kỷ lục để cung cấp năng lượng cho sự phục hồi kinh tế đó, với tổng lượng nhập khẩu trong 4 tháng đầu năm 2023 tăng 85% so với cùng kỳ năm 2022 lên 97 triệu tấn.
Nhập khẩu than của Trung Quốc có thể sẽ tăng hơn nữa do giai đoạn nhu cầu cao nhất đối với điều hòa không khí bắt đầu vào mùa hè.
Đối với các nhà sản xuất điện quan tâm đến chi phí, chênh lệch giá lớn giữa than nhiệt và khí đốt tự nhiên cũng sẽ hỗ trợ cho việc nhập khẩu than, ngay cả khi khí đốt tự nhiên đốt sạch hơn cũng có thể được sử dụng để phát điện.
Tại tỉnh Quảng Đông - nơi trung tâm sản xuất lớn nhất của Trung Quốc, giá khí đốt tự nhiên hiện đang giao dịch trong khoảng 5.500-5.700 Nhân dân tệ/tấn, theo dữ liệu từ Refinitiv.
Đây là mức thấp hơn 2.000 Nhân dân tệ mỗi tấn so với giá khí đốt được giao dịch vào cuối năm 2022 và đánh dấu mức chi phí khí đốt thấp nhất ở khu vực đó trong hơn một năm.
Tuy nhiên, giá khí đốt vẫn cao hơn bốn lần so với giá than ở thị trường trong nước, khiến nó không hấp dẫn đối với các công ty phát điện đang chịu áp lực phải giữ chi phí năng lượng ở mức thấp nhất có thể.
Cũng chính những công ty đó có khả năng phải đối mặt với áp lực cung cấp nhiều năng lượng và điện hơn trong những tháng tới, đặc biệt nếu Bắc Kinh thúc đẩy thành công hoạt động trong lĩnh vực bất động sản khổng lồ của Trung Quốc và tạo ra nhiều nhu cầu hơn đối với các sản phẩm liên quan đến xây dựng sử dụng nhiều năng lượng như xi măng và kính tấm.
Các nhà sản xuất điện cũng có khả năng ưu tiên phát điện với chi phí thấp để kiểm soát giá điện đối với các nhà sản xuất, những người tiêu dùng chính trong chuỗi cung ứng nguyên liệu cho Trung Quốc trước khi xuất khẩu thành phẩm và bán thành phẩm cho người mua toàn cầu.
Theo thời gian, nhu cầu của người tiêu dùng toàn cầu tăng có thể tạo điều kiện cho các nhà sản xuất điện của Trung Quốc chuyển từ than bẩn sang loại khí đắt hơn nhưng sạch hơn, điều này sẽ giúp giảm lượng khí thải điện của Trung Quốc ngay cả khi sản lượng công nghiệp tăng lên.
Nhưng với cơ sở sản xuất cực kỳ quan trọng hiện đang gặp khó khăn, than đá giá rẻ vẫn vững chắc ở vị trí dẫn dắt hệ thống năng lượng khổng lồ của Trung Quốc và sẽ tiếp tục đẩy tổng lượng khí thải của nước này lên một tầm cao mới bất chấp những nỗ lực toàn cầu nhằm hạn chế ô nhiễm ở những nơi khác.
N.Hảo
Nguồn: VITIC/Reuters/hellenicshippingnews