Các cuộc đàm phán FTA hiện tại và lịch trình
Các hiệp định song phương ưu tiên
Thái Lan đang tích cực thúc đẩy đàm phán một số FTA song phương quan trọng với các đối tác thương mại chiến lược. FTA Thái Lan-Hàn Quốc là cuộc đàm phán tiến triển nhất và DTN dự kiến hoàn tất trong năm 2025. Đồng thời, các cuộc thảo luận về FTA Thái Lan-Liên minh Châu Âu (EU) vẫn đang tiếp tục diễn ra, mặc dù chưa có mốc thời gian cụ thể nào được thiết lập. Các cuộc đàm phán giữa Thái Lan và Peru về hiệp định thương mại toàn diện đang tiến gần đến việc hoàn tất, với mục tiêu đầy tham vọng là tháng 8 năm 2025.
Sáng kiến Đa phương và Khu vực
Về mặt đa phương, Thái Lan đang tham gia đàm phán FTA ASEAN-Canada, với mục tiêu hoàn tất vào năm 2026. Hiệp định này sẽ mang lại cho các nhà xuất khẩu Thái Lan cơ hội tiếp cận ưu đãi thị trường Canada, đồng thời củng cố mối quan hệ kinh tế của ASEAN với Bắc Mỹ.
Một số hiệp định đang được tiến hành thông qua các quy trình phê duyệt nội bộ, bao gồm FTA với Sri Lanka, Hiệp hội Thương mại Tự do Châu Âu (EFTA) và Bhutan. Các hiệp định này, sau khi được phê chuẩn, sẽ mở rộng mạng lưới thương mại ưu đãi của Thái Lan trên khắp các khu vực địa lý đa dạng.
Hội nhập Thương mại Khu vực
ASEAN đã kết thúc thành công các cuộc đàm phán về các phiên bản nâng cấp của các hiệp định thương mại hiện có. FTA ASEAN-Úc-New Zealand nâng cao (AANZFTA) đã được ký kết, trong khi các cuộc đàm phán nâng cấp FTA ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) và Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) đã hoàn tất. Các cuộc đàm phán cũng đang được tiến hành để nâng cấp Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN-Ấn Độ (AITIGA), với mục tiêu hiện đại hóa các điều khoản và điều chỉnh phù hợp hơn với tình hình kinh tế hiện tại. Các hiệp định nâng cấp này dự kiến sẽ mang lại sự hội nhập kinh tế sâu rộng hơn và mở rộng phạm vi bao phủ các vấn đề thương mại hiện đại.
Hiệp định Khung Kinh tế Số
Thái Lan đang tham gia đàm phán Hiệp định Khung Kinh tế Số ASEAN (DEFA), với mục tiêu hoàn thành trong năm 2025. Sáng kiến đột phá này được định vị là hiệp định kinh tế số khu vực đầu tiên trên thế giới, giải quyết các lĩnh vực quan trọng bao gồm trí tuệ nhân tạo, công nghệ tài chính, an ninh mạng và chống gian lận trực tuyến.
Tác động và lợi ích ngành
Mạng lưới FTA đang mở rộng dự kiến sẽ mang lại những lợi ích đáng kể trên nhiều lĩnh vực của nền kinh tế Thái Lan. Các ngành ưu tiên bao gồm sản xuất ô tô và phụ tùng, sản xuất máy móc, điện tử, đá quý và trang sức, thực phẩm chế biến, trái cây và rau quả, dịch vụ du lịch, dịch vụ kinh doanh, xây dựng, vận tải và hậu cần, và thương mại bán lẻ.
Các hiệp định này sẽ mang lại cho các doanh nghiệp Thái Lan cơ hội tiếp cận thị trường tốt hơn thông qua việc giảm thuế quan, đơn giản hóa thủ tục hải quan và cải thiện khuôn khổ pháp lý. Phạm vi bao phủ toàn diện của cả thương mại hàng hóa và dịch vụ đảm bảo lợi ích sẽ được mở rộng trên toàn bộ nền tảng kinh tế đa dạng của Thái Lan.
Cơ chế hợp tác thể chế
DTN dự kiến triệu tập các cuộc họp của Ủy ban Thương mại Chung (JTC) với các đối tác thương mại chủ chốt, bao gồm Lào, Philippines và Vương quốc Anh. Các cơ chế thể chế này nhằm giám sát việc thực hiện thỏa thuận, giải quyết các vấn đề thương mại và xác định các cơ hội tăng cường hợp tác song phương.
Hơn nữa, DTN đang phát triển các chương trình tiếp cận toàn diện với sự hợp tác của các bên liên quan trong khu vực công và tư nhân. Các sáng kiến này tập trung vào việc nâng cao hiểu biết về lợi ích và việc sử dụng FTA giữa các doanh nghiệp Thái Lan, đặc biệt là trong các lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ.
Phân tích Hiệu suất Thương mại
Chỉ số Hiệu suất năm 2024
Thương mại của Thái Lan với 18 đối tác FTA đạt 360,34 tỷ USD vào năm 2024, chiếm 59,3% tổng kim ngạch thương mại quốc tế của nước này. Cán cân thương mại bị thâm hụt, với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 154,1 tỷ USD và kim ngạch nhập khẩu đạt 172,05 tỷ USD sang các nước đối tác FTA.
Kết quả Quý I năm 2025
Đà tăng trưởng thương mại với các đối tác FTA tiếp tục trong năm 2025, với tổng giá trị thương mại quý I đạt 96,91 tỷ USD, chiếm 60% tổng kim ngạch thương mại của Thái Lan. Xuất khẩu đạt 45,14 tỷ USD (chiếm 55% tổng kim ngạch xuất khẩu), trong khi nhập khẩu đạt 51,76 tỷ USD (chiếm 64% tổng kim ngạch nhập khẩu).
Các mặt hàng thương mại chính
Các mặt hàng xuất khẩu chính của Thái Lan sang các đối tác FTA bao gồm ô tô và phụ tùng ô tô, sản phẩm dầu mỏ tinh chế, hạt nhựa, đá quý và trang sức, máy tính và linh kiện điện tử và bảng mạch điện. Những mặt hàng xuất khẩu này phản ánh lợi thế cạnh tranh của Thái Lan trong sản xuất giá trị gia tăng.
Cơ cấu nhập khẩu tập trung vào các đầu vào sản xuất hỗ trợ năng lực sản xuất trong nước, bao gồm máy móc điện và cơ khí, sản phẩm hóa chất, sản phẩm thép và kim loại, cùng nhiều loại quặng kim loại và phế liệu. Cơ cấu nhập khẩu này hỗ trợ Thái Lan hội nhập vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu, đồng thời tạo điều kiện cho sản xuất trong nước có giá trị gia tăng cao hơn.
Triển vọng Chiến lược
Chiến lược FTA toàn diện của Thái Lan phản ánh một cách tiếp cận có hệ thống đối với hội nhập kinh tế, cân bằng giữa cơ hội tiếp cận thị trường với mục tiêu phát triển công nghiệp trong nước. Tiến trình đàm phán thể hiện cam kết của Thái Lan trong việc ký kết các thỏa thuận chất lượng cao, mang lại lợi ích hữu hình cho doanh nghiệp và người tiêu dùng Thái Lan.
Khi các cuộc đàm phán này tiến triển và các thỏa thuận hiện có được nâng cấp, các doanh nghiệp Thái Lan sẽ được hưởng lợi từ việc mở rộng tiếp cận thị trường, giảm rào cản thương mại và tăng cường cơ hội tăng trưởng quốc tế. Thành công của chiến lược này cuối cùng sẽ phụ thuộc vào việc triển khai và tận dụng hiệu quả các lợi ích thương mại ưu đãi trên khắp các lĩnh vực kinh tế đa dạng của Thái Lan.
Việc tích hợp các điều khoản về kinh tế số thông qua DEFA thể hiện cách tiếp cận hướng tới tương lai của Thái Lan đối với chính sách thương mại, đảm bảo rằng các thỏa thuận giải quyết được những thách thức và cơ hội đương đại trong quá trình chuyển đổi số của thương mại quốc tế.

Nguồn: Vitic/ www.lexology.com