AsemconnectVietnam - Ngành công nghiệp thép toàn cầu hiện đang trải qua cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất kể từ khủng hoảng tài chính năm 2009. Đây là kết luận được đưa ra tại phiên họp lần thứ 98 của Ủy ban Thép OECD, tổ chức ngày 4–5 tháng 11 tại Paris. Sự kiện có sự tham gia của 249 đại diện chính phủ và doanh nghiệp đến từ 43 quốc gia.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Cheryl Groneweg và Lieven Top, lượng công suất dư thừa của ngành thép toàn cầu đang tăng nhanh nhất trong 15 năm qua và có thể vượt 680 triệu tấn vào cuối năm 2025. Tổng công suất sản xuất thép toàn cầu sẽ đạt 2,55 tỷ tấn, và có thể lên tới mức kỷ lục 2,66 tỷ tấn vào năm 2028. Nguồn tăng trưởng chủ yếu đến từ châu Á, đặc biệt là Ấn Độ, các nước ASEAN và khu vực Trung Đông.
Một trong những vấn đề chính là sự bùng nổ xuất khẩu thép của Trung Quốc, tăng thêm 10% so với cùng kỳ năm trước trong nửa đầu năm 2025, sau khi đạt mức kỷ lục 118 triệu tấn vào năm 2024. Các công ty Trung Quốc, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, tiếp tục mở rộng thay vì giảm công suất dư thừa, bao gồm đầu tư vào các nhà máy tại ASEAN và châu Phi. Điều này dẫn đến giá thép sụp giảm và làm suy yếu các nhà sản xuất tại các nền kinh tế thị trường.
Các đại biểu nhấn mạnh rằng các chính sách phi thị trường và trợ cấp - chẳng hạn như ưu đãi về năng lượng, miễn giảm thuế, cho vay của nhà nước và lợi thế cho doanh nghiệp nhà nước - đang làm méo mó cạnh tranh và làm nản lòng các nhà đầu tư tư nhân. Những biện pháp này đặc biệt phổ biến tại Trung Quốc, khu vực MENA (Trung Đông – Bắc Phi) và Đông Nam Á.
Khủng hoảng dư thừa công suất cũng đang cản trở quá trình khử cacbon của ngành thép. Khoảng 19% các dự án giảm phát thải đến năm 2027 đã bị đình trệ, điều này ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính của doanh nghiệp và làm chậm việc ứng dụng công nghệ mới.
Các đại biểu ủng hộ sáng kiến Diễn đàn Toàn cầu về Dư thừa Công suất Thép (GFSEC) nhằm phát triển một thỏa thuận khung chung vào tháng 6 năm 2026 để đối phó với khủng hoảng và tăng cường hiệu quả của các biện pháp thương mại.
Theo GMK Center, sản lượng thép toàn cầu năm 2024 đã giảm 0,9% so với năm 2023, xuống còn 1,839 tỷ tấn. Riêng tháng 12 năm 2024, sản lượng đạt 144,5 triệu tấn, tăng 5,6% so với tháng 12 năm 2023, nhưng giảm 1,6% so với tháng trước đó.
N.Hao
Nguồn: VITIC/Gmk.center