Theo báo cáo, AI có thể dẫn đến sự gia tăng đáng kể về thương mại và GDP vào năm 2040, với thương mại toàn cầu dự kiến sẽ tăng 34-37% trong các kịch bản khác nhau dựa trên các mức độ bắt kịp về chính sách và công nghệ giữa các nền kinh tế có thu nhập thấp, trung bình và cao. Trong khi đó, GDP toàn cầu có thể tăng 12-13% trong các kịch bản. Đổi lại, thương mại có thể là động lực mạnh mẽ cho tăng trưởng toàn diện được hỗ trợ bởi AI bằng cách giúp các nền kinh tế tiếp cận các hàng hóa hỗ trợ AI, chẳng hạn như nguyên liệu thô, chất bán dẫn và đầu vào trung gian. Báo cáo của WTO ước tính tổng giá trị thương mại toàn cầu đối với các mặt hàng này đạt 2.300 tỷ đô la vào năm 2023.
"AI có tiềm năng to lớn trong việc giảm chi phí thương mại và tăng năng suất. Tuy nhiên, khả năng tiếp cận công nghệ AI và năng lực tham gia vào thương mại số vẫn còn rất chênh lệch", Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala phát biểu trong lời tựa của báo cáo. "Với sự kết hợp đúng đắn giữa thương mại, đầu tư và các chính sách bổ trợ, AI có thể tạo ra những cơ hội tăng trưởng mới cho tất cả các nền kinh tế. Với các khuôn khổ phù hợp, thương mại có thể đóng vai trò trung tâm trong việc đưa AI phục vụ tất cả mọi người. WTO cam kết hỗ trợ nỗ lực này".
Trong kịch bản các nền kinh tế có thu nhập thấp và trung bình thu hẹp khoảng cách về cơ sở hạ tầng số với các nền kinh tế có thu nhập cao xuống 50% và áp dụng AI rộng rãi hơn, các nền kinh tế này dự kiến sẽ chứng kiến thu nhập tăng lần lượt 15% và 14%.
Báo cáo cũng chỉ ra nhu cầu về các chính sách thương mại cởi mở và có thể dự đoán được, lưu ý rằng số lượng các hạn chế định lượng áp dụng cho hàng hóa liên quan đến AI đã tăng mạnh theo thời gian, từ 130 vào năm 2012 lên gần 500 vào năm 2024, do các nền kinh tế có thu nhập cao và trung bình khá thúc đẩy. Việc tiếp cận hàng hóa hỗ trợ AI vẫn chưa đồng đều, với mức thuế quan ràng buộc lên tới 45% ở một số nền kinh tế có thu nhập thấp. Việc đầu tư vào giáo dục và đào tạo, cũng như triển khai các chính sách thị trường lao động phù hợp có thể giúp tránh gia tăng bất bình đẳng trong các nền kinh tế. WTO có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tiếp cận toàn diện với AI, các lợi ích của AI và cung cấp một diễn đàn cho các thành viên WTO thảo luận về các biện pháp thương mại liên quan đến AI, đồng thời nhấn mạnh rằng 80 mối quan ngại thương mại cụ thể được nêu ra tại WTO đều tập trung vào AI. Các cuộc thảo luận chuyên sâu về AI và thương mại toàn diện cũng đã diễn ra trong khuôn khổ Chương trình Công tác về Thương mại Điện tử. Các cam kết bổ sung từ các thành viên, chẳng hạn như thông qua việc tham gia rộng rãi hơn vào hiệp định công nghệ thông tin của WTO và các cam kết được cập nhật theo Hiệp định Chung về Thương mại Dịch vụ, có thể giúp AI trở nên toàn diện hơn và dễ tiếp cận hơn.
Ra mắt Báo cáo Thương mại Thế giới
Báo cáo được công bố vào ngày đầu tiên của Diễn đàn Công cộng WTO, ngày 24 tháng 9 năm 2025. Phát biểu khai mạc sự kiện, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cho biết: "Báo cáo mới được đưa ra trong bối cảnh hệ thống thương mại toàn cầu đang trải qua những gián đoạn tồi tệ nhất trong 80 năm qua. Tuy nhiên, giữa những rủi ro đối với thương mại, tăng trưởng và triển vọng phát triển, vẫn có những điểm sáng - và một trong số đó là tiềm năng của trí tuệ nhân tạo".
Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cho biết thêm: "Phản ứng chính trị đang diễn ra đối với thương mại có liên quan nhiều đến việc đầu tư chưa đầy đủ vào giáo dục, kỹ năng, đào tạo lại và mạng lưới an sinh xã hội trong ba hoặc bốn thập kỷ toàn cầu hóa vừa qua. Chúng ta không thể lặp lại sai lầm này với AI".
Phó Tổng Giám đốc Johanna Hill và Marc Bacchetta, Trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế định lượng, đã trình bày những phát hiện chính của báo cáo. Bài thuyết trình được tiếp nối bằng một cuộc thảo luận chuyên đề.

Nguồn: Vitic/ wto.org