Chủ tịch Nhóm công tác, Đại sứ Anita Pipan (Slovenia) cho biết cuộc họp là cơ hội để "truyền động lực mới cho quá trình gia nhập của Bosnia và Herzegovina, hiện đã bước sang năm thứ 26 và đang tiến triển về mặt kỹ thuật". Đại sứ Pipan yêu cầu các phái đoàn xác định rõ ràng các vấn đề còn tồn đọng cuối cùng của quá trình gia nhập này và nhấn mạnh rằng Bosnia và Herzegovina đã được Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala xác định là một trong ba quốc gia gia nhập trọng tâm, chiến lược cho năm nay và Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 14 (MC14) vào năm tới tại Cameroon, cùng với Ethiopia và Uzbekistan. "Cuộc họp hôm nay là cơ hội để đánh giá lại tình hình hiện tại, xác định những lo ngại còn lại và xem xét các bước tiếp theo có thể thực hiện để hoàn tất quá trình gia nhập", Đại sứ Anita Pipan khẳng định.
Ông Hamdo Tinjak, Bộ trưởng Bộ Ngoại thương và Quan hệ Kinh tế và Trưởng nhóm gia nhập WTO của Bosnia và Herzegovina, đã dẫn đầu đoàn đại biểu của Bosnia và Herzegovina tại Geneva. “Thông qua quá trình gia nhập WTO, cùng với các nỗ lực hội nhập khác, Bosnia và Herzegovina đã thành công trong việc thiết lập một chế độ thương mại nước ngoài cởi mở và tự do dựa trên các nguyên tắc tự do di chuyển của con người, hàng hóa, dịch vụ và vốn và xóa bỏ các rào cản thương mại. Chúng tôi coi đây là một trong những thành tựu quan trọng nhất của quá trình gia nhập. Việc trở thành thành viên đầy đủ của WTO sẽ đóng vai trò là sự công nhận chính thức đối với Bosnia và Herzegovina là một quốc gia có luật thương mại hài hòa và minh bạch — một đối tác đáng tin cậy cho thương mại quốc tế và là điểm đến thuận lợi cho đầu tư nước ngoài. Đổi lại, điều này dự kiến sẽ góp phần mở rộng hoạt động thương mại nước ngoài của chúng tôi và cuối cùng là phát triển kinh tế rộng lớn hơn”, ông Tinjak cho biết.
Về vấn đề song phương, Bosnia và Herzegovina đã báo cáo những tiến bộ đáng kể trong các cuộc đàm phán tiếp cận thị trường song phương còn lại, sau khi giải quyết được một vấn đề quan trọng còn tồn đọng liên quan đến việc quản lý nhiên liệu dầu mỏ. Về đa phương, Bosnia và Herzegovina nhấn mạnh rằng dự thảo Báo cáo của Nhóm công tác (tài liệu chính thức nêu rõ các cam kết cụ thể mà một chính phủ xin gia nhập sẽ thực hiện khi gia nhập WTO) đã gần hoàn tất, phản ánh sự phù hợp của Bosnia và Herzegovina với các quy tắc và nguyên tắc của WTO.
Phó Tổng Giám đốc Zhang Xiangchen cho biết việc tái khởi động quá trình gia nhập này sau bảy năm "là minh chứng cho những diễn biến mang tính xây dựng gần đây trong hồ sơ gia nhập có nhiều điểm mới về mặt kỹ thuật này, tạo cơ sở rõ ràng để Nhóm công tác tiến hành công việc hướng tới hoàn thiện".
Phó Tổng Giám đốc Zhang, người đã tháp tùng Chủ tịch Nhóm công tác trong chuyến thăm Sarajevo vào tháng 11 năm 2024, nhấn mạnh rằng Ban thư ký WTO vẫn cam kết hỗ trợ các nỗ lực "để đạt được mục tiêu trong tương lai rất gần".
Các phái đoàn khen ngợi sự tham gia về mặt kỹ thuật của Bosnia và Herzegovina và những tiến bộ đáng kể đã đạt được trong quá trình gia nhập.
Các bước tiếp theo
Nhận thấy giá trị của việc đảm bảo một mục tiêu tiềm năng cho WTO trước hoặc tại MC14, Đại sứ Pipan thúc giục kết thúc các cuộc đàm phán tiếp cận thị trường song phương còn lại, điều này sẽ cho phép Ban thư ký WTO hợp nhất các dự thảo biểu cam kết về hàng hóa và dịch vụ. Về mặt đa phương, Đại sứ Pipan yêu cầu các nước thành viên gửi thêm câu hỏi và bình luận trước ngày 17 tháng 7 năm 2025 để Nhóm công tác thảo luận. Sau đó, Ban thư ký WTO sẽ cập nhật dự thảo Báo cáo của Nhóm công tác. Đại sứ Pipan cho biết: "Tôi rất hy vọng rằng phiên bản tiếp theo này sẽ là phiên bản hoàn thiện".
Ghi nhận nguyện vọng của Bosnia và Herzegovina là hoàn thiện quy trình gia nhập càng sớm càng tốt, Chủ tịch Anita Pipan cho biết thêm rằng cuộc họp tiếp theo của Nhóm công tác sẽ phụ thuộc vào các cuộc tham vấn với các phái đoàn và Ban thư ký, đặc biệt là về việc kết thúc các cuộc đàm phán thị trường song phương còn tồn đọng gần đây nhất và việc hoàn thiện dự thảo Báo cáo của Nhóm công tác.

Nguồn: Vitic/ wto.org