AsemconnectVietnam - Nhập khẩu lúa mì toàn cầu có khả năng giảm trong năm nay do tăng trưởng kinh tế chậm lại ở những nước nhập khẩu lớn, đồng đô la Mỹ mạnh hơn và sản lượng ngũ cốc địa phương cao hơn đã hạn chế việc mua ngũ cốc, gây áp lực lên giá mặc dù lượng hàng tồn kho trên thế giới đang giảm xuống mức thấp nhất trong chín năm.

Tuy nhiên, giá ngũ cốc được hỗ trợ bởi những lo ngại về thời tiết bất lợi ở khu vực Biển Đen, khu vực xuất khẩu lớn nhất thế giới, Ấn Độ và Mỹ sẽ hạn chế sản lượng. Trong khi đó, lượng nhập khẩu thấp hơn của Trung Quốc sẽ gây tổn hại cho những người nông dân Úc vừa thu hoạch xong một vụ mùa gần đạt kỷ lục và đã phụ thuộc vào nhu cầu của Trung Quốc trong những năm gần đây.
Nhà nhập khẩu hàng đầu Trung Quốc dự kiến sẽ mua ít hơn một nửa khối lượng của năm ngoái trong sáu tháng đầu năm 2025, trong khi nhu cầu tăng trưởng có khả năng chậm lại ở Indonesia, nước mua lúa mì lớn thứ hai thế giới và Ai Cập, nước mua lớn thứ ba thế giới.
Sản lượng lúa mì cao hơn của Trung Quốc và sự phục hồi trong sản xuất gạo của Indonesia sẽ hạn chế các chuyến hàng đến đó, trong khi một vụ mùa bội thu ở Iraq sẽ ngăn một trong những người mua lớn nhất Trung Đông chi mạnh tay cho hàng nhập khẩu.
"Một yếu tố thị trường mang tính cấu trúc có thể làm giảm nhu cầu trong dài hạn là sản lượng tăng ở các thị trường nhập khẩu chính, như Trung Quốc", Dennis Voznesenski, một nhà phân tích tại Ngân hàng Commonwealth ở Sydney cho biết.
Theo ước tính của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) vào ngày 22/1, sản lượng lúa mì của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng 2,6% tính đến tháng 6/2025 so với cùng kỳ năm trước.
USDA cũng cho biết lượng nhập khẩu trong giai đoạn này có thể giảm 37% so với cùng kỳ năm trước xuống còn 8 triệu tấn.
"Môi trường địa chính trị bất ổn mà chúng ta đang trải qua hiện nay, bao gồm các cuộc chiến tranh thực sự và chiến tranh thương mại, đang thúc đẩy các nước nhập khẩu tăng cường sản xuất trong nước để giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu", Voznesenski cho biết.
Lượng nhập khẩu giảm sẽ diễn ra trong bối cảnh kho dự trữ toàn cầu thắt chặt, với USDA dự kiến lượng hàng tồn kho sẽ giảm xuống mức thấp nhất trong chín năm vào cuối tháng 6.
Lượng tiêu thụ lúa mì cũng có thể giảm ở những nước nhập khẩu lớn do tăng trưởng thấp hơn, với nền kinh tế Trung Quốc dự kiến sẽ chậm lại vào năm 2025, trong khi tăng trưởng của Indonesia đang trì trệ và GDP của Ai Cập trong năm 2023/24 tăng trưởng ít hơn một năm trước đó.
Chi phí nhập khẩu lúa mì nước ngoài đã tăng hoặc giữ nguyên mặc dù giá quốc tế chạm mức thấp nhất trong bốn năm vào năm 2024 vì nhiều loại tiền tệ của thị trường mới nổi đã giảm so với đô la Mỹ.
Nhân dân tệ của Trung Quốc đã bị suy yếu do tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc và đồng rupiah IDR của Indonesia và đồng bảng Anh EGP của Ai Cập đang ở mức gần mức thấp nhất so với đồng bạc xanh.
Gần đây, Trung Quốc đã trì hoãn việc nhập khẩu tới 600.000 tấn lúa mì, với các thương nhân dự kiến lượng mua sẽ giảm trong những tháng tới.
Darin Friedrichs, đồng sáng lập Sitonia Consulting có trụ sở tại Thượng Hải, tỏ ra bi quan về nhu cầu lúa mì của Trung Quốc trong sáu tháng tới, ông nói thêm: "Vụ mùa năm 2024 (của Trung Quốc) có thời tiết gần như hoàn hảo, sản lượng phá kỷ lục và chất lượng rất tốt. Không có nhiều nhu cầu nhập khẩu".
Các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã đặt trước khoảng 1 triệu tấn để giao vào tháng 3/2025, "giảm so với những năm gần đây khi doanh số tăng gấp đôi hoặc gấp ba trong cùng thời gian", Rod Baker, một nhà phân tích tại Australian Crop Forecasters cho biết.
Các nhà nhập khẩu châu Á cũng đang cắt giảm lượng mua.
Sản lượng gạo của Indonesia dự kiến sẽ phục hồi trong năm nay sau khi hiệu ứng thời tiết El Nino làm cạn kiệt vụ mùa năm ngoái, với việc chính phủ dự kiến sản lượng sẽ tăng lên 32,8 triệu tấn, từ 30,62 triệu tấn vào năm 2024.
Điều đó đang giúp các nhà chế biến thực phẩm chuyển đổi trở lại sang bột gạo sản xuất trong nước từ lúa mì nhập khẩu.
Giám đốc điều hành cấp cao tại Hiệp hội sản xuất bột mì Indonesia cho biết, đồng rupiah đang gặp khó khăn cũng đang kìm hãm lượng mua lúa mì.
"Sức mua đã giảm do đồng đô la mạnh", ông nói.
Lượng lúa mì Ai Cập mua có thể sẽ giảm trong năm nay. Người mua ngũ cốc nhà nước Mostakbal Misr đã mua 1,267 triệu tấn vào cuối tháng 12/2024, đủ để cung cấp cho cả nước cho đến tháng 6/2025. Tuy nhiên, họ đã mua thêm khoảng 250.000 tấn vào tháng 1/2025.
Người mua nhà nước trước đây của Ai Cập, Tổng cục cung ứng hàng hóa, thường mua 4 đến 5 triệu tấn mỗi năm.
Theo dữ liệu thương mại mà Reuters xem xét, vào năm 2024, Ai Cập đã nhập khẩu khoảng 14,7 triệu tấn lúa mì thông qua người mua nhà nước và tư nhân.
"Ai Cập, nước nhập khẩu lớn, đang phải chịu những vấn đề kinh tế nghiêm trọng với mức tăng trưởng thấp và đất nước cần tài trợ từ các nhà tài trợ Ả Rập để hỗ trợ mua lúa mì", một thương nhân ngũ cốc người Đức cho biết.
Vào tháng 10/2024, người mua lớn ở Trung Đông là Iraq cho biết họ sẽ dừng nhập khẩu lúa mì cho chương trình trợ cấp của mình vì vụ thu hoạch bội thu đã gây ra 1,5 triệu tấn dư thừa.
N.Nga
Nguồn: VITIC/Reuters