Tỷ lệ tăng trưởng GDP tại Bồ Đào Nha trung bình là 0,44%  từ năm 1988 đến năm 2024, đạt mức cao nhất mọi thời đại là 14,60% trong quý III/ 2020 và mức thấp kỷ lục là -15,10% trong quý II/2020.[1]

Đóng góp của nhu cầu trong nước vào tăng trưởng GDP được cải thiện đôi chút, tăng từ 2,5 lên 2,6 điểm phần trăm, do tiêu dùng tư nhân mạnh hơn và đầu tư giảm. Tuy nhiên, đóng góp từ nhu cầu bên ngoài ròng vẫn ở mức âm, cải thiện nhẹ từ -0,9 lên -0,8 điểm phần trăm, với cả nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ đều tăng tốc.[2]

Theo tradingeconomics.com, tháng 10/2024, thâm hụt thương mại của Bồ Đào Nha thu hẹp xuống còn 2,535 tỷ euro so với mức 2,926 tỷ euro cùng kỳ năm ngoái, do xuất khẩu tăng nhiều hơn nhập khẩu. Xuất khẩu tăng 17,1% so với cùng kỳ năm trước lên 7,420 tỷ euro, nhờ doanh số bán vật tư công nghiệp (16,8%), thiết bị vận tải (21,7%), hàng tiêu dùng (19,5%) và hàng hóa vốn (8,6%) tăng. Trong số các đối tác thương mại lớn, xuất khẩu tăng sang Tây Ban Nha (14,7%), Pháp (4,8%) và Đức (26,4%). Trong khi đó, nhập khẩu tăng 7,5% so với cùng kỳ năm trước lên 9,955 tỷ euro, chủ yếu do mua nhiều hơn hàng hóa vốn (4,8%), thiết bị vận tải (5,4%), hàng tiêu dùng (20,5%) và thực phẩm & đồ uống (14,1%). Nhập khẩu tăng từ Tây Ban Nha (10,5%), Đức (6,4%), Pháp (15,5%) và Hà Lan (1,3%).[3]

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, năm 2020, tổng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Bồ Đào Nha đạt 471 triệu USD.
Mặc dù trong bối cảnh đại dịch COVID-19 ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế toàn cầu, nhưng vẫn có một sự trao đổi thương mại tích cực giữa hai quốc gia. Đặc biệt, trong năm 2021, kim ngạch thương mại song phương đã tăng mạnh lên 690 triệu USD, ghi nhận mức tăng trưởng 47% so với năm 2020. Đây là một tín hiệu tích cực, chứng tỏ rằng mặc dù đối diện với những thách thức do đại dịch, nhưng quan hệ thương mại giữa hai nước đã phục hồi và phát triển mạnh mẽ.

Mặc dù kim ngạch thương mại có sự suy giảm nhẹ trong năm 2022 (giảm xuống 623,26 triệu USD), song điều này không làm giảm sự ổn định và tiềm năng của mối quan hệ thương mại giữa hai quốc gia. Năm 2023, kim ngạch thương mại đã tăng trở lại, đạt 668,95 triệu USD, cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ và sự gia tăng hợp tác thương mại trong các lĩnh vực xuất khẩu, nhập khẩu giữa Việt Nam và Bồ Đào Nha.

Tính chung trong giai đoạn từ năm 2020 đến 2023, kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước đạt trung bình 613,39 triệu USD/năm. Mức tăng trưởng này không chỉ phản ánh sự gắn kết ngày càng sâu sắc giữa hai quốc gia mà còn chỉ ra tiềm năng hợp tác lớn trong tương lai. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Bồ Đào Nha bao gồm điện tử, may mặc, giày dép và nông sản, trong khi Bồ Đào Nha xuất khẩu chủ yếu các mặt hàng như rượu vang, ô liu, máy móc và thiết bị công nghiệp. Nhìn chung, quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Bồ Đào Nha đang có những bước tiến tích cực, không chỉ trong việc tăng trưởng kim ngạch thương mại mà còn trong việc mở rộng hợp tác kinh tế ở các lĩnh vực mới. Việc duy trì và nâng cao mức độ hợp tác này sẽ là yếu tố quan trọng giúp hai quốc gia khai thác tốt hơn các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, qua đó tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong những năm tiếp theo.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam – Bồ Đào Nha đạt 667 triệu USD, tăng 7% so với năm 2022, và tăng 42% so với năm 2020. Trong đó xuất khẩu đạt xấp xỉ 546 triệu USD, tăng 4%, nhập khẩu đạt 121 triệu USD tăng 23%, xuất siêu tiếp tục được duy trì ở mức cao là 425 triệu USD. Đây là mức tăng trưởng khá tốt khi khu vực thị trường EU gặp nhiều khó khăn.

                                                                                  Đơn vị: Triệu USD

             Nguồn: Tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam

Theo tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong năm nay, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Bồ Đào Nha giảm nhẹ. Xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Bồ Đào Nha trong 11 tháng đầu năm nay đạt 503 triệu USD, giảm 1,49% so với cùng kỳ năm ngoái.

 Nguồn: Tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam

Theo tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong năm nay, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam từ Bồ Đào Nha tăng mạnh. Nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam từ Bồ Đào Nha trong 11 tháng đầu năm nay đạt 152 triệu USD, tăng gần 37% so với cùng kỳ năm ngoái.

Chứng từ nhập khẩu: Các công ty xuất khẩu hàng hóa vào Bồ Đào Nha cần lưu ý các vấn đề liên quan đến chứng từ nhập khẩu sau:

Hóa đơn thương mại: Không có qui định đối với mẫu hóa đơn. Hải quan Bồ Đào Nha yêu cầu hàng hóa nhập khẩu phải có hai bản hóa đơn thương mại và tối thiểu 01 bản copy cung cấp cho nhà nhập khẩu bằng tiếng Bồ Đào Nha hoặc tiếng Anh.  Hóa đơn chiếu lệ (Pro-foram invoice): được sử dụng đối với những mặt hàng cần xin phép nhập khẩu. Vận đơn đường biển và đường không không: đòi hỏi phải có sự chứng thực hợp pháp của cơ quan lãnh sự. Tuy nhiên, trên vận đơn nên nêu rõ xuất xứ của hàng hóa và trọng lượng hàng. Vận đơn theo lệnh có thể chấp nhận nếu có ký hậu của người chuyên chở. Vận đơn cần được lập làm hai bản bằng tiếng Bồ Đào Nha hoặc tiếng Anh.  Giấy chứng nhận xuất xứ: Bồ Đào Nha không yêu cầu giấy chứng nhận xuất xứ đối với các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ từ Hoa Kỳ và những sản phẩm dệt được sản xuất ngoài Hoa Kỳ (như ở Ấn Độ và Trung Quốc). Nếu Bồ Đào Nha hoặc EU áp dụng hạn ngạch nhập khẩu đối với sản phẩm dệt thì các sản phẩm này cần có kèm giấy phép từ nước sản xuất. Phiếu đóng gói: không bắt buộc nhưng thường được Hải quan Bồ Đào Nha yêu cầu xuất trình. Phiếu đóng gói phải nêu rõ trọng lượng tổng và trọng lượng tịnh của hàng hóa.

Tạm nhập:Hàng hóa từ nước ngoài có thể tạm nhập miễn thuế vào Bồ Đào Nha. Cơ chế tạm nhập dành cho các mặt hàng quá cảnh qua Bồ Đào Nha, gia công thêm hoặc tạm thời lưu tại các kho ngoại quan của Bồ Đào Nha.

Nhập khẩu hàng mẫu và tài liệu quảng cáo:Là thành viên của Hiệp ước Thuận lợi hóa Nhập khẩu hàng mẫu và tài liệu quảng cáo (Convention to Facilitate the Importation of Samples and Advertising Matter), Bồ Đào Nha miễn thuế nhập khẩu đối với hàng tặng không bán có nhãn mác đúng qui cách qui định (trừ diêm và thuốc lá) có trị giá thuế và giá trị đã bao gồm VAT tối đa là 175 ECU.

Quy định về kiểm dịch động thực vật: Hầu hết hàng hóa là động thực vật nhập khẩu vào Bồ Đào Nha đều cần có giấy chứng nhận kiểm dịch. 

T.Hường

Nguồn: Vitic