Xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu tăng từ 35 tỷ euro năm 2019 lên tới hơn 48 tỷ euro năm 2023, ở nhiều lĩnh vực, như: điện tử, dệt may, giày dép, nông nghiệp, thuỷ sản...với đà tăng trưởng này, Việt Nam trở thành nước xuất siêu vào EU, ngược lại, EU là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam.[1]

Về lâu dài, muốn giữ vững và đẩy mạnh đà xuất khẩu vào thị trường này, doanh nghiệp Việt cần thận trọng trong sản xuất, nhằm đáp ứng các tiêu chí xanh của EU.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa 2 chiều giữa Việt Nam và EU trong tháng 9/2024, đạt trên 5,33 tỷ USD, giảm 11,8% so với tháng 8/2024. Trong tháng 9/2024, Việt Nam xuất siêu sang EU 2,53 tỷ USD, giảm 17,21% so với tháng 8/2024. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa 2 chiều giữa Việt Nam và EU đạt trên 50,34 tỷ USD, tăng 15,28% so với cùng kỳ năm 2023; trong đó, xuất khẩu hàng hóa sang EU tăng 16,89%, đạt trên 38 tỷ USD, nhập khẩu tăng 10,53%, đạt trên 12,26 tỷ USD. Như vậy, 9 tháng năm 2024 Việt Nam xuất siêu sang EU trên 25,83 tỷ USD, tăng 20,2% so với 8 tháng năm 2023.

Theo tính toán từ số liệu Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của nước ta sang EU trong tháng 9/2024 đạt trên 3,93 tỷ USD, giảm 13,6% so với tháng 8/2024 và tăng 12,18% so với cùng kỳ năm 2023. Tính chung trong 9 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của nước ta sang EU đạt trên 38 tỷ USD, tăng 16,89% so với tháng 9/2023. Hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực đều tăng kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023 trong đó có 4 nhóm hàng đạt trên 2 tỷ USD: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện thoại và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng và giày dép các loại.

Theo tính toán từ số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sang đa số các thị trường chủ lực trong khối EU đều tăng kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023. Có một số thị trường trong 9 tháng tổng kim ngạch đạt trên 2 tỷ…

Đầu tiên phải kể đến thị trường Hà Lan luôn dẫn đầu trong xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam, tháng 9/2024 kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ, giảm 14,29% so với tháng 8/2024 và tăng 13,94% so với cùng kỳ năm 2023. Tính chung 9 tháng năm 2024 đạt trên 9,45 tỷ USD, chiếm 24,83% trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá sang EU, tăng 27,52% so với cùng kỳ năm 2023.

Đứng thứ 2 là thị trường Đức trong tháng 9/2024 đạt 564 triệu USD, giảm 16,32% so với tháng 8/2024 và giảm 4,69% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt trên 5,83 tỷ USD, chiếm 15,3%, tăng nhẹ 4,61% so với cùng kỳ năm 2023.

Tiếp đến thị trường Ý trong tháng 9/2024 đạt 346 triệu USD, giảm 9,15% so với tháng 8/2024 và tăng 12,85% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt trên 3,68 tỷ USD, chiếm 9,65%, tăng trên 9% so với cùng kỳ năm 2023.

Xuất khẩu sang thị trường Tây Ban Nha trong tháng 9/2024 đạt 319 triệu USD, giảm 15,2% so với tháng 8/2024 và tăng 28,88% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt 3,05 tỷ USD, chiếm 8%, tăng trên 21,44% so với cùng kỳ năm 2023.

 Tiếp đến thị trường Bỉ trong tháng 9/2024 đạt 281 triệu USD giảm 0,84% so với tháng liền trước và tăng 9,19% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm đạt trên 2,76 tỷ USD, chiếm 7,25% trong tổng kim ngạch, tăng 13,54% so với cùng kỳ năm 2023.

Xuất khẩu sang thị trường Pháp trong tháng 9/2024 đạt 265 triệu USD, giảm 9,73% so với tháng 8/2024 và tăng 15,75% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt 2,49 tỷ USD, chiếm 6,54%, tăng trên 5,52% so với cùng kỳ năm 2023.

Các thị trường xuất khẩu chủ lực sang EU trong tháng 9 đều giảm nhẹ về kim ngạch so với tháng trước nhưng lại tăng kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý có một số thị trường tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2023 như Ireland, trong tháng 9 đạt 86 ttriệu USD, giảm nhẹ so với tháng 8/2024 nhưng lại tăng 315% với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm đạt 755 triệu USD, chiếm 1,98% tổng kim ngạch, tăng 136% so với cùng kỳ năm 2023.

Tiếp đến thị trường Luxembourg cũng có diễn biến tăng đều so với tháng liền trước và so với cùng kỳ năm 2023. Mặc dù kim ngạch trong 9 tháng năm 2024 chỉ đạt 121 triệu USD, chiếm tỷ trọng rất thấp nhưng cũng tăng 40% so với cùng kỳ năm 2023. Tính riêng tháng 9/2024 kim ngạch của thị trường này chỉ đạt 12 triệu USD nhưng lại tăng 41% so với tháng 8/2024 và tăng mạnh 256% so với cùng tháng năm 2023.

Thị trường Séc cũng có sự biến chuyển sáng kể so với cùng kỳ, trong 9 tháng năm 2024 đạt 1,13 tỷ USD, chiếm 3% trong tổng kim ngạch của cả nước nhưng lại tăng 87% so với cùng kỳ năm 2023. Tính riêng tháng 9/2024 thị trường này đạt 160 triệu USD, giảm nhẹ 5.8% so với tháng 8/2024 và tăng mạnh 119% so với tháng 9/2023.

Nhìn chung trong 9 tháng đầu năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang đa số các thị trường đều tăng kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023, nhưng cũng có một số thị trường giảm như malta giảm 58%, Áo giảm 23% latvia giảm 13%, Croatia giảm 9%

Tính toán từ số liệu Hải quan Việt Nam cho thấy, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ EU vào Việt Nam trong tháng 9/2024 đạt 1,4 tỷ USD, giảm 6,28% so với tháng 8/2024 và tăng 3,45% so với tháng 9/2023. Tính chung trong 9 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch nhập khẩu từ thị trường EU đạt trên 12,26 tỷ USD, tăng 10,53% so với cùng kỳ năm 2023.  Có 3 nhóm hàng nhập khẩu từ EU đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng và Dược phẩm.

Hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực đều tăng kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023, có 5 nhóm hàng đạt trên 3 tỷ USD; trong đó nhóm hàng Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện dẫn đầu về kim ngạch, tháng 9/2024 đạt 739 triệu USD giảm 14.82% so với tháng 8/2024 và tăng 41% so với cùng kỳ năm 2023. Tính chung 9 tháng năm 2024 đạt gần 6 tỷ USD, chiếm 15,7% trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa các loại sang EU, tăng 49,43% so với 9 tháng năm 2023.

Nhóm hàng điện thoại và linh kiện đứng thứ 2 về kim ngạch trong tháng 8/2024 đạt 421 triệu USD, giảm 11,26% so với tháng 8/2024 và giảm 35,9% so với tháng 9 năm 2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt trên 5 tỷ USD chiếm 13,3% và giảm nhẹ 5,78% so với cùng kỳ năm 2023.

Tiếp đến nhóm hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đứng vị trí thứ 3, tháng 9/2024 nhóm hàng này đạt 660 triệu USD, tăng 7,75% so với tháng 8 năm 2024 và tăng 10,66% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng năm 2024 đạt trên 5 tỷ USD, tăng 24,53% so với cùng kỳ năm 2023, chiếm 13,31%.

Nhóm hàng giày dép các loại tháng 9 đạt 409 triệu USD, giảm 4,44% so với tháng 8/2024 và tăng 22,55% so với tháng 9 năm 2023. Tính chung 9 tháng năm 2024 đạt trên 4 tỷ USD, chiếm 10,52%, tăng 15,35% so với cùng kỳ năm 2023.

Đáng chú ý, một số nhóm hàng trong tháng 9/2024 tuy kim ngạch xuất khẩu không cao nhưng so với cùng kỳ năm trước thì tăng rất mạnh như:Máy vi tính, sản phẩm điện từ và linh kiện (tăng 40,61%, đạt 739 triệu USD); Cà phê (tăng 136%, đạt 103 triệu USD); Hạt tiêu (tăng 104%, đạt 17,21 triệu USD); Bánh kẹo và các sản phẩm từ ngũ cốc (tăng 62%, đạt 15,48 triệu USD); Cao su (tăng 277%, đạt 25,84 triệu USD).

Ngược lại có một số nhóm hàng trong tháng 9 giảm mạnh về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023 như: Điện thoại các loại và linh kiện (giảm 11,26% so với tháng liền trước và giảm 35,9% so với tháng 9/2023, đạt 421 triệu USD) Đồ chơi dụng cụ thể thao và bộ phận (giảm 53,67% so với tháng liền trước và giảm 37,35% so với tháng 9/2023, đạt 29,45 triệu USD); hàng rau quả (giảm 38,71% so với tháng liền trước và giảm 41,74% so với tháng 9/2023, đạt 12,05 triệu USD).

Tính toán từ số liệu Hải quan Việt Nam cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2024, nhập khẩu từ đa số các thị trường chủ lực trong khối EU đều tăng kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, nhập khẩu nhiều nhất từ thị trường Đức riêng tháng 9/2024 đạt 314,84 triệu USD, giảm 11,52% so với tháng 8/2024 và nhẹ 3,26% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt gần 2,79 tỷ USD, chiếm 22,77% trong tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hoá từ EU, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2023.

Tiếp đến thị trường Ireland đạt 285 triệu USD trong tháng 9/2024, giảm 5,79% so với tháng 8/2024 và giảm tiếp 30,26% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt gần 2,78 tỷ USD, chiếm 22,64%, tăng 20,76% so với cùng kỳ năm 2023.

Thị trường Ý tháng 9/2024 đạt trên 174 triệu USD, tăng nhẹ so với tháng 8/2024 nhưng tăng mạnh 30% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng năm 2024 đạt 1,43 tỷ USD, chiếm 11,64%, tăng 15,77% so với cùng kỳ năm 2023.

Thị trường Pháp đạt 157 triệu USD trong tháng 9/2024, tăng 13% so với tháng 8/2024 và tăng mạnh 49,7% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024 đạt 1,34 tỷ USD, chiếm 10,93% tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ EU, tăng 15,61 so với cùng kỳ năm 2023.

Nhìn chung các mặt hàng chủ lực trong tháng 9 đều có kim ngạch giảm nhẹ so với tháng 8/2024 nhưng lại tăng so với 9 tháng năm 2023.

Nguồn: Vitic