AsemconnectVietnam - Ngày 10/7/2024, tại cuộc họp của Hội đồng về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ (TRIPS), các thành viên WTO đã thảo luận về các sắp xếp để xem xét việc thực hiện Hiệp định TRIPS, được thực hiện hai năm một lần. Các nước thành viên cũng thúc đẩy công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch, theo yêu cầu của Tuyên bố Bộ trưởng Abu Dhabi và xem xét những tác động của Hiệp ước WIPO mới được ký kết về Sở hữu trí tuệ, Tài nguyên di truyền và Tri thức truyền thống liên quan, xem xét cách thức hiệp ước này ảnh hưởng đến công việc của Hội đồng TRIPS trong lĩnh vực này.

Chủ tịch, Đại sứ Sofía Boza (Chile), đã báo cáo các cuộc tham vấn về cách tiến hành đợt đánh giá sắp tới về việc thực hiện Hiệp định TRIPS và các phản hồi nhận được từ các phái đoàn đối với các câu hỏi bằng văn bản. Bà Sofía nhấn mạnh nhu cầu một cách tiếp cận linh hoạt do các thành viên thúc đẩy. Các phái đoàn nhấn mạnh nhu cầu về sự rõ ràng, khả năng dự đoán và thỏa hiệp trong quá trình đánh giá sắp tới.
Một số thành viên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá toàn diện và có cấu trúc đối với Hiệp định TRIPS, tập trung vào việc thực hiện, phạm vi và hiệu quả của hiệp định, để đảm bảo hiệp định này tiếp tục có liên quan trong bối cảnh sở hữu trí tuệ toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng. Đánh giá này sẽ bao gồm việc đánh giá các điều khoản hiện hành và giải quyết những thách thức mới cũng như những tiến bộ công nghệ ảnh hưởng đến quyền sở hữu trí tuệ.
Một số phái đoàn nhấn mạnh đến kinh nghiệm quốc gia liên quan đến việc thực hiện Hiệp định TRIPS và cho rằng những kinh nghiệm này nên đóng vai trò là điểm khởi đầu cho đánh giá. Họ nhấn mạnh sự cần thiết phải thảo luận thêm để đạt được sự hiểu biết chung về kỳ vọng của các thành viên.
Về vai trò của quyền sở hữu trí tuệ trong việc chuẩn bị cho các đại dịch trong tương lai, các thành viên đã thảo luận về các biện pháp sở hữu trí tuệ trong bối cảnh đại dịch COVID-19, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị cho các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe trong tương lai và đảm bảo tiếp cận công bằng với các sản phẩm và công nghệ y tế.
Các thành viên tập trung vào các bài học kinh nghiệm và những thách thức gặp phải trong đại dịch COVID-19, theo yêu cầu của Tuyên bố Bộ trưởng Abu Dhabi. Các thành viên đã thảo luận về một bản đệ trình của Vương quốc Anh về sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ và một đề xuất chung từ Bangladesh, Colombia, Ai Cập và Ấn Độ giải quyết các vấn đề liên quan đến TRIPS.
Một diễn biến mới được thảo luận tại Hội đồng là việc thông qua Hiệp ước WIPO về Sở hữu trí tuệ, Tài nguyên di truyền và Kiến thức truyền thống liên quan vào ngày 24 tháng 5. Hiệp ước này lần đầu tiên kết hợp các điều khoản dành riêng cho người dân bản địa và cộng đồng địa phương. Các yếu tố chính bao gồm yêu cầu công bố bắt buộc đối với người nộp đơn xin cấp bằng sáng chế có phát minh dựa trên nguồn gen và kiến thức truyền thống liên quan và việc thiết lập các hệ thống thông tin, chẳng hạn như cơ sở dữ liệu để nghiên cứu và thẩm định bằng sáng chế.
WIPO báo cáo rằng Hiệp ước được thiết kế để tương thích với các thỏa thuận quốc tế khác và đánh dấu bước tiến đáng kể trong lĩnh vực này đối với WIPO và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva, thể hiện sự đổi mới và hệ thống sở hữu trí tuệ mang lại lợi ích cho tất cả các quốc gia và cộng đồng. Hiệp ước đã nhận được sự phê chuẩn của 35 nước và sẽ có hiệu lực sau ba tháng kể từ khi đạt được 15 nước phê chuẩn hoặc gia nhập. Ban Thư ký WIPO đã bày tỏ sự sẵn sàng hỗ trợ các thành viên trong quá trình phê chuẩn và các vấn đề liên quan khác.
Các thành viên bày tỏ sự ủng hộ đối với Hiệp ước, công nhận tiềm năng thúc đẩy đổi mới của Hiệp ước đồng thời nhấn mạnh vai trò của Hiệp ước trong việc thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ kiến thức truyền thống. Một số phái đoàn nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc thảo luận đang diễn ra trong Hội đồng TRIPS để đảm bảo các điều khoản của Hiệp ước phù hợp với khuôn khổ thương mại quốc tế và sở hữu trí tuệ. Ngoài ra, Hội đồng đã thảo luận về nhu cầu nâng cao nhận thức về sở hữu trí tuệ và thúc đẩy hợp tác quốc tế để chống hàng giả và vi phạm bản quyền.
Ban Thư ký WTO cũng đã cập nhật cho các thành viên về hợp tác kỹ thuật và các hoạt động xây dựng năng lực của TRIPS. Những hoạt động này bao gồm hội thảo khu vực về thương mại và sức khỏe cộng đồng tại Maroc, hội thảo quốc gia về Hiệp định TRIPS tại Nigeria và chương trình đào tạo điều hành WIPO-WTO về các vấn đề sở hữu trí tuệ được tổ chức tại Geneva. Các hoạt động sắp tới đã được công bố, bao gồm hội thảo khu vực dành cho các nhà giáo dục về sở hữu trí tuệ châu Phi tại Nam Phi vào tháng 8 năm 2024 và hội thảo toàn cầu về thương mại và sức khỏe cộng đồng tại Geneva vào các tháng 9, 10 năm 2024.
Theo các cơ chế minh bạch của Hiệp định, Hội đồng đã nhận được một số thông báo về luật và quy định về sở hữu trí tuệ mới và đã sửa đổi từ các thành viên.
Cuộc họp tiếp theo của Hội đồng TRIPS dự kiến diễn ra vào ngày 6-7 tháng 11 năm 2024.

Nguồn: Vitic/ wto.org