“Mặc dù các thành viên có phần bế tắc trong nhiều vấn đề chính này nhưng tôi rất vui khi được nghe một lời thừa nhận từ một cuộc họp kín của các Trưởng đoàn vào ngày 8 tháng 7 năm 2024 về nhu cầu thực sự khởi động lại đàm phán tại WTO. Bây giờ là lúc phải nói đi đôi với làm và chuyển từ suy ngẫm sang hành động", bà Ngozi Okonjo-Iweala khẳng định, "không chỉ nhận mà còn phải sẵn sàng cho đi. Thỏa hiệp, linh hoạt và cởi mở. Tiếp cận đối tác khác, hiểu mối quan tâm của họ và tìm ra những cách thức tiến lên mà cả hai bên đều đồng ý. Có sự tham gia nhưng tham gia không nhất thiết là đàm phán. Nếu chúng ta muốn duy trì sự kiên cường tại WTO và phản ứng trong một thế giới đang thay đổi, thì chúng ta phải trung thành với phong cách đàm phán của tổ chức này".
Trước báo cáo của Tổng Giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala, các thành viên tại cuộc họp TNC đã nghe báo cáo từ cáCc hủ tọa đàm phán về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ (thành lập sổ đăng ký đa phương cho các chỉ dẫn địa lý đối với rượu vang và rượu mạnh), nông nghiệp, phát triển và nghề cá. Các báo cáo này về tình hình đàm phán được Đại sứ Alfredo Suescum (Panama), Đại sứ Alparslan Acarsoy (Thổ Nhĩ Kỳ), Đại sứ Kadra Hassan (Djibouti) và Đại sứ Einar Gunnarsson (Iceland) trình bày.
Về nông nghiệp, Đại sứ Acarsoy lưu ý những nỗ lực đang được tiến hành để xác định lộ trình tiếp tục đàm phán về nông nghiệp, đề cập đến một số nỗ lực do các thành viên lãnh đạo. Những nội dung này bao gồm quá trình do Brazil dẫn đầu được khởi xướng cách đây vài tháng nhằm đạt được quyết định tại Đại hội đồng vào ngày 22-23 tháng 7 năm 2024 về cách thúc đẩy các cuộc đàm phán về nông nghiệp, bản đệ trình gần đây của Nhóm châu Phi được trình bày tại cuộc họp gần đây nhất của nhóm đàm phán về nông nghiệp và công việc kỹ thuật đang được Nhóm châu Phi, Nhóm Cairns gồm các nước xuất khẩu nông sản và một số thành viên khác thực hiện, nhằm mục đích xây dựng các phương thức dự thảo trong các trụ cột khác nhau của các cuộc đàm phán về nông nghiệp.
Đại sứ Acarsoy cho biết sẽ chờ kết quả của quá trình do Brazil dẫn đầu, đồng thời cũng xem xét thông báo gần đây của Nhóm châu Phi, trước khi tiếp tục quá trình đàm phán sau kỳ nghỉ hè.
Về phát triển, Đại sứ Hassan cho biết đã làm việc với Nhà điều phối, ông Jia Jie Loh (Singapore), về cách tốt nhất để thúc đẩy công việc trên cơ sở Tuyên bố Bộ trưởng được thông qua tại MC13 về việc thực hiện các điều khoản đối xử đặc biệt và khác biệt trong Hiệp định về các biện pháp vệ sinh và kiểm dịch thực vật và Hiệp định về các rào cản kỹ thuật đối với thương mại. Người điều phối Jia Jie Loh đã tổ chức một cuộc thảo luận mở không chính thức với các thành viên vào ngày 10 tháng 7 năm 2024 dựa trên các cuộc tham vấn song phương.
Đại sứ Hassan cũng lưu ý rằng những Nhà điều phối giải quyết các vấn đề liên quan đến Thỏa thuận về các biện pháp đầu tư liên quan đến thương mại và Điều 66.2 của Thỏa thuận về các khía cạnh liên quan đến thương mại của Quyền sở hữu trí tuệ (TRIPS) liên quan đến chuyển giao công nghệ đã liên hệ với các thành viên về cách thúc đẩy công việc trong các lĩnh vực tương ứng. Điều quan trọng là phải phát huy động lực này để đạt được tiến triển hơn nữa và cuối cùng là kết thúc các cuộc đàm phán đã quá hạn từ lâu này.
Đại sứ Einar Gunnarsson lưu ý rằng vào ngày 10 tháng 7 năm 2024, bản dự thảo sửa đổi của Các điều khoản bổ sung về trợ cấp nghề cá đã được lưu hành nhằm tăng cường các nguyên tắc của Thỏa thuận về trợ cấp nghề cá đã được ký kết tại Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 12 (MC12), để nắm bắt tiến độ đạt được cho đến nay và bảo lưu cơ hội đưa ra quyết định tại cuộc họp của Đại hội đồng vào ngày 22-23 tháng 7 năm 2024. Một loạt các cuộc họp nhóm nhỏ ở cấp Trưởng đoàn sau đó đã được triệu tập vào ngày 12 tháng 7 năm 2024 để lắng nghe đánh giá ban đầu của các thành viên về văn bản và liệu các thành viên có thể cùng nhau đi đến thống nhất về văn bản đã sửa đổi hay không.
Đại sứ Gunnarsson cho biết phần lớn các thành viên coi văn bản là cơ sở để đi đến kết luận, ngay cả khi có thể cần một số điều chỉnh và tin rằng văn bản này có thể được sử dụng để sớm giải quyết những bất đồng cuối cùng và có thể là vào cuộc họp tiếp theo của Đại hội đồng. Mặt khác, một số thành viên nêu ra những vấn đề và mối quan tâm cơ bản đến mức có vẻ như văn bản này không đưa ra được con đường đi đến sự đồng thuận.
Do bản chất khác biệt cơ bản của những quan điểm này so với quan điểm của hầu hết các thành viên, Chủ tịch Acarsoy cho biết khó có thể thấy các thành viên có thể đạt được sự đồng thuận dựa trên bản dự thảo đã sửa đổi ngày 10 tháng 7 năm 2024 trừ khi có điều gì đó thay đổi đáng kể. Điều này không có nghĩa là các thành viên nên từ bỏ và kết luận rằng nếu các thành viên muốn thành công trong những ngày tới, họ phải tìm cách giải quyết những bất đồng này và nỗ lực hết mình để tìm ra một lập trường chung có thể dung hòa với quan điểm của toàn thể các thành viên.
Hơn 50 đại biểu đã lên tiếng bình luận về các báo cáo, trong đó có một số đại biểu phát biểu thay mặt cho các nhóm thành viên.
Chủ tịch Hội đồng chung Petter Ølberg (Na Uy) cũng cảm ơn các thành viên về những bình luận và đóng góp của họ trước cuộc họp Đại hội đồng vào tuần tới. "Điều đó cho thấy chúng ta còn nhiều việc phải làm, chúng ta sẽ có một tuần thực sự bận rộn ở phía trước, nhưng chúng ta có thể làm được. Chúng ta hãy làm thôi".
Trong tuyên bố tóm tắt, Tổng Giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala đã đưa ra những "lời kêu gọi đầy nhiệt huyết" tới các thành viên để đàm phán một cách thiện chí với mục tiêu chung và kêu gọi các thành viên áp dụng tinh thần thỏa hiệp để thực hiện các vấn đề về nông nghiệp, trợ cấp thủy sản và các vấn đề khác trong chương trình nghị sự của cuộc họp Đại hội đồng để ra quyết định.

Nguồn: Vitic/ wto.org