AsemconnectVietnam - Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, quý 1/2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt tổng cộng 1,86 tỷ USD.

Số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tương đối đồng nhất với số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP). Theo VASEP, tính đến hết quý 1/2024, xuất khẩu thủy sản ước đạt gần 2 tỷ USD, cao hơn 8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Hoa Kỳ, Nhật Bản và Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) là top 3 thị trường nhập khẩu lớn nhất thủy sản Việt Nam trong quý 1/2024. Trong đó, xuất khẩu sang trường Hoa Kỳ bứt phá mạnh hơn hẳn, với mức tăng trưởng 16% đạt 330 triệu USD; xuất khẩu sang Nhật Bản tương đương cùng kỳ; trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) tăng 15%.
Theo VASEP, trong quý 1/2024, giá trung bình xuất khẩu các sản phẩm thủy sản nhìn chung có nhích hơn so với cuối năm 2023, nhưng vẫn ở mức thấp. VASEP kỳ vọng sau các Hội chợ thủy sản Quốc tế tại Mỹ, EU, Nhật Bản, đơn hàng cho các doanh nghiệp sẽ khởi sắc hơn và giá xuất khẩu sẽ tốt dần lên.
Trong năm 2024, ngành thủy sản đã đặt ra mục tiêu, diện tích nuôi trồng thủy sản đạt 1,3 triệu ha. Tổng sản lượng thủy sản hơn 9,27 triệu tấn, trong đó sản lượng khai thác hơn 3,5 triệu tấn, sản lượng nuôi trồng hơn 5,6 triệu tấn (tăng 5% so với ước năm 2023). Kim ngạch xuất khẩu thủy sản ước đạt 9,5 tỷ USD.
Tình hình xuất khẩu một số mặt hàng thủy sản quý 1/2024
Xuất khẩu tôm của Việt Nam đạt hơn 690 triệu USD tôm trong quý 1 năm 2024, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái Trong khi đó, xuất khẩu cá tra, cá ngừ, cua và các loài giáp xác khác của cả nước đạt gần 424 triệu USD, 220 triệu USD và hơn 47 triệu USD, tăng lần lượt 0,4%, 22,2% và gần 60%.
Xuất khẩu tôm của nước này sang Mỹ tăng 15%, trong khi xuất khẩu cá ngừ, cá tra, cua tăng đáng kể, từ 13 lên 53%.
Đặc biệt, xuất khẩu tôm, cua của nước này sang Trung Quốc tăng gấp 11 và 7 lần so với cùng kỳ năm 2023. Nhập khẩu tôm chân trắng của Trung Quốc từ Việt Nam tăng gấp đôi do Trung Quốc thắt chặt nhập khẩu tôm từ Ecuador.
Theo bà Kim Thu, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Trung Quốc đã giảm nhập khẩu từ Ecuador - nhà cung cấp tôm lớn nhất và tăng nhập khẩu từ Việt Nam. Tại thị trường này, Việt Nam phải cạnh tranh về giá với các nhà cung cấp đối thủ, tuy nhiên, nhiều người mua ở Trung Quốc đánh giá tôm Việt Nam có chất lượng cao hơn tôm Ecuador, Ấn Độ nên chấp nhận giá cao hơn.
Xuất khẩu tôm, cua sang Nhật Bản ghi nhận những dấu hiệu tích cực, tăng trưởng lần lượt 20% và 23%. Cá tra Việt Nam ngày càng được ưa chuộng tại thị trường Nhật Bản khi xuất khẩu tăng 25%.
Xuất khẩu tôm, cá tra sang EU và Hàn Quốc chưa có sự phục hồi rõ ràng. Tuy nhiên, xuất khẩu cá ngừ của nước này sang các thị trường này tăng lần lượt 27% và 15%.
Các chuyên gia cho biết có nhiều rào cản khác nhau đối với ngành thủy sản, bao gồm thẻ vàng của Liên minh châu Âu đối với hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), thuế chống trợ cấp của Mỹ, căng thẳng ở Biển Đỏ và xung đột thương mại. Doanh nghiệp Việt Nam cần sẵn sàng đối phó và vượt qua những cơn gió ngược.
Các chuyên gia cho rằng cần phải tìm kiếm khách hàng mới thông qua các hội chợ, triển lãm thủy sản quốc tế tại Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc để phục hồi tốt hơn.
Mặc dù Việt Nam có thể có cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu tôm do các dòng tôm từ Ecuador và Ấn Độ bị từ chối ở một số thị trường do nhiễm kháng sinh, các nhà xuất khẩu Việt Nam cần thận trọng và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định từ thị trường nhập khẩu cũng như thị trường nội địa để tránh các rào cản và chế độ bảo hộ.
Chủ tịch VASEP Nguyễn Thị Thu Sắc cho biết các doanh nghiệp trong nước cần nỗ lực đảm bảo chuỗi cung ứng an toàn và truy xuất nguồn gốc để nâng cao lợi thế cạnh tranh và phát triển bền vững.
Bà cho biết, hiệp hội và các thành viên mong đợi cải cách hành chính tốt hơn và có sự hỗ trợ từ Chính phủ cũng như các bộ, ngành liên quan để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Bà cũng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp thủy sản và các cơ quan nhà nước cùng chung tay đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường truyền thống và thị trường tiềm năng như Ấn Độ, Trung Đông, và ASEAN.
Đối với thị trường Mỹ, các chuyên gia ngành tôm cho rằng, doanh số bán thủy sản tươi sống và đông lạnh tại thị trường này dự báo sẽ ổn định trong năm 2024, sau khi gặp nhiều khó khăn trong năm 2023 do lạm phát và người dân thắt chặt chi tiêu.
So với một số nguồn cung tôm chính của Mỹ là Ấn Độ, Ecuador, Trung Quốc, Việt Nam được đánh giá có triển vọng hơn, nhất là khi quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Mỹ đang phát triển tốt.
Theo đại diện VASEP, sản phẩm tôm chế biến có giá trị gia tăng chiếm 40% - 45% tổng giá trị xuất khẩu tôm hàng năm. Trình độ chế biến của các doanh nghiệp tôm Việt Nam ở mức cao trên thế giới và đây là lợi thế cạnh tranh của tôm Việt Nam tại thị trường Nhật Bản.
Tuy nhiên, toàn ngành vẫn nên tiếp tục nỗ lực vì sự cạnh tranh từ các nước khác vẫn rất khốc liệt.
Theo nguyên Chủ tịch VASEP Hồ Quốc Lực, sản phẩm tôm Việt Nam có chất lượng tốt nhưng giá ở mức cao.
Vì vậy, nông dân và nhà xuất khẩu được khuyến nghị tìm kiếm các biện pháp để duy trì chất lượng và giảm chi phí sản xuất.
CK
Nguồn: VITIC/congthuong.vn