Tổng hợp tình hình Cộng đồng kinh tế ASEAN trong tháng 11/2017
Thứ năm, 30-11-2017AsemconnectVietnam - Trong tháng 11/2017, tin tức về Cộng đồng kinh tế ASEAN được thành lập cuối năm ngoái khá sôi động
Khai thác tiềm năng số hóa để tăng cường hiệu quả quản lý trong khu vực ASEAN
Trong năm nay, ASEAN đã kỉ niệm 50 năm thành lập, và một trong những thành tựu quan trọng của tổ chức này là sự hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) – nền tảng thúc đẩy hội nhập kinh tế của 10 nước thành viên.
AEC đã bắt đầu tác động đến nền kinh tế khu vực, và được dự đoán là sẽ tạo ra ảnh hưởng sâu rộng hơn trong tương lai.
Tiềm năng của khối ASEAN là rất lớn: với 630 triệu dân (hơn một nửa trong số đó dưới 30 tuổi) và thị trường tiêu dùng đáng giá 1.5 nghìn tỉ USD, ASEAN sẽ là một ngôi sao sáng trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài. Đông Nam Á là khu vực xuất khẩu lớn thứ tư thế giới, chiếm đến 7% trong giá trị xuất khẩu toàn cầu. Nếu xem ASEAN như một khối kinh tế thống nhất, thì khối này sẽ là nền kinh tế lớn thứ 7 trên thế giới. Khu vực này đã và đang duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình hằng năm 4-5% từ khi thành lập đến nay.
Các nước thành viên trong ASEAN đều nhận thức rõ tiềm năng to lớn này. Và nhận thức đó đã được minh chứng bởi mục tiêu của khối về đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển văn hóa trong khu vực thông qua nỗ lực chung và đề cao nền hòa bình và bền vững của khu vực.
Mục tiêu của tổ chức ASEAN cũng tương đồng với Mục tiêu Phát triển Bền Vững của Liên Hiệp Quốc – nhằm xóa bỏ nạn nghèo đói, bảo vệ hành tinh và đảm bảo sự thịnh vượng cho tất cả mọi người, như là một phần trong chương trình phát triển bền vững kiểu mới. Ở khía cạnh quản lý và phát triển, chương trình cũng bao gồm các mục tiêu như xây dựng thành phố và cộng đồng bền vững, và sản xuất và tiêu dùng có trách nhiệm.
Những thách thức quan trọng
Tuy nhiên trong một thế giới thay đổi đến chóng mặt và bất ổn hiện nay, nơi mà chuyển đổi kỹ thuật số đang tác động đến các doanh nghiệp, các chính phủ và đến cả cuộc sống của mỗi người dân, ASEAN phải đối mặt với nhiều thách thức lớn như mức độ linh hoạt của chính phủ; sự thay đổi vòng đời nhanh hơn trong lĩnh vực kinh doanh và lĩnh vực công nghệ; sự trổi dậy của những nền tảng đột phá và tác động của chúng tới ngành dịch vụ; việc ứng dụng kỹ thuật phân tích dữ liệu để tiếp cận đến người dân; sự trỗi dậy của các loại công nghệ như Trí tuệ Nhân tạo (AI), “Máy học” (Machine Learning - ML), rô-bốt, và cách chúng gây khó khăn cho hoạt động quản lý của chính phủ; và các mối đe dọa thường xuyên trong lĩnh vực an ninh mạng.
Tác động ngày càng lớn của những thách thức mà ASEAN phải đối mặt đang được thể hiện qua các điều kiện kinh tế của người dân trong khu vực, tình hình thất nghiệp và xu hướng tự động hóa trong công việc, và chất lượng tổng thể của cuộc sống. Và trong những năm tới đây, tính phức tạp của những vấn đề này sẽ chỉ tăng thêm chứ không giảm đi.
Mặc dù tiến trình số hóa đang gây ra những sự gián đoạn, nó cũng có tiềm năng giải quyết vài vấn đề quan trọng trong khối ASEAN. Nó sẽ tác động đến các doanh nghiệp, người dân và chính phủ, giúp tạo ra tăng trưởng, việc làm và cung ứng dịch vụ.
Để làm được điều này, các chính phủ trong khối ASEAN cần phải lựa chọn cách tiếp cận khôn ngoan, liên kết, phổ quát và đột phá trong vấn đề “thông minh hóa”. Ngân hàng Thế giới khuyến nghị rằng tiến trình số hóa phải được “đưa toàn bộ vào chương trình nghị sự của chính phủ”, và không thể được thực hiện thông qua những dự án riêng lẻ.
Tiến trình số hóa có thể thúc đẩy tăng trưởng cho các quốc gia, bởi nó tạo điều kiện cho các tổ chức được tiếp cận những thị trường mới, cải thiện khả năng cung ứng dịch vụ đến người dân và củng cố các thể chế. Ví dụ, theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, những công ty Việt Nam sử dụng hệ thống thương mại điện tử sẽ tăng trưởng cao hơn trong tổng năng suất.
Tương tự, trong vấn đề cung ứng dịch vụ công cho người dân, việc số hóa sẽ làm tăng tốc độ vận hành cho các cơ quan nhà nước, để giải các quyết khiếu nại nhanh hơn, và tạo ra sự minh bạch trong hệ thống quản lý điện tử của chính phủ. Và tương tự, việc số hóa sẽ giúp củng cố chức năng cho các thể chế thông qua những hệ thống đăng ký dân số, các nền tảng thanh toán, và các cơ chế phân phối thông tin.
Để tăng tốc tiến trình số hóa, các chính phủ trong khối ASEAN sẽ phải đầu tư vào hệ thống mạng Internet, giúp cho việc tiếp cận Internet trở nên dễ dàng hơn. Đồng thời, nhà nước cần xác định những vấn đề pháp lý và quy chế trong tiến trình số hóa, làm cho tiến trình này trở nên phổ quát. Hiện nay, Singapore và Thái Lan đang dẫn đầu khu vực về truyền dẫn băng thông rộng và tốc độ internet trên mạng di động. Một tin tốt lành là các quốc gia như Indonesia, Thái Lan, Malaysia và Philippines cũng đang đầu tư rất nhiều để phát triển mạng lưới truyền dẫn băng thông rộng quốc gia và các dự án thành phố thông minh.
Những thành phố và quốc gia thông minh
Giải pháp tốt nhất để chính phủ có thể vượt qua thử thách của quá trình chuyển đổi số hóa là nỗ lực nâng cấp toàn bộ lãnh thổ thành một quốc gia thông minh, bao gồm nhiều thành phố thông minh.
Singapore là nước dẫn đầu về phương pháp này. Tất các các quốc gia lớn khác trong khối ASEAN đang tập trung xây dựng thí điểm những thành phố thông minh. Còn các nước láng giềng như Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc thì đang đẩy mạnh phát triển thành phố thông minh trên diện rộng. Ấn Độ đã tuyên bố một dự án đầy tham vọng về việc xây dựng 100 thành phố thông minh.
Thành phố thông minh và quốc gia thông minh được xây dựng dựa trên 3 nhân tố: các cơ sở dữ liệu, các ràng buộc và sự hợp tác. Và bằng cách phối hợp 3 nhân tố này với nhau, chính phủ có thể phục vụ mọi người dân một cách toàn diện.
Lấy Singapore làm ví dụ, chính phủ nước này đã tạo ra SingPass – một sản phẩm phổ thông với 3.3 triệu tài khoản. Nó giúp người dùng sử dụng 220 dịch vụ của 80 công ty bằng định danh số. Trái với Singapore, Indonesia – quốc gia có nền kinh tế lớn nhất trong khu vực – không sở hữu bất kỳ hệ thống ID thông dụng nào, nhưng lại muốn khai thác các công nghệ như Big Data hay AI để phát hiện gian lận thuế. Ở thành phố thông minh Jakarta, chính phủ Indonesia đang sử dụng dữ liệu cộng đồng để hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp và xây dựng các ứng dụng giúp giải quyết vấn đề cho người dân như thu gom rác trong khu vực thành thị.
Mặc dù khả năng kết nối vẫn còn là một vấn đề lớn trong khu vực ASEAN và khoảng cách về trình độ kỹ thuật giữa các nước vẫn cần được khắc phục, việc ứng dụng các loại công nghệ như Big Data, phân tích học và AI rõ ràng sẽ là cú thay đổi ngoạn mục cho các nền kinh tế ASEAN.
Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN thành công tốt đẹp, đề ra 8 mục tiêu kinh tế ưu tiên
Ngày 14/11, Bộ Thương mại và Công nghiệp Philippines (DTI) công bố "thành công đáng chú ý" của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) trong năm 2017, nhấn mạnh vai trò Chủ tịch ASEAN của Philipines trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khu vực.
Trong một cuộc họp báo được tổ chức tại Trung tâm Thương mại Thế giới, Thứ trưởng DTI Cerefino Rodolfo đã cập nhật thông tin về các mục tiêu kinh tế ưu tiên sau khi kết thúc các cuộc họp của Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM).
Thay mặt Bộ trưởng DTI và Chủ tịch của AEM năm 2017 Ramon Lopez, Thứ trưởng Rodolfo cho biết các cuộc thảo luận của Hội nghị AEM trong năm vừa qua tập trung vào các mục tiêu của ASEAN là bảo đảm mọi công dân, ngay cả những người ở tầng nấc dưới cùng trong kim tự tháp dân số, có thể tích cực tham gia thương mại. "Chúng tôi cam kết tăng trưởng kinh tế ASEAN thông qua hội nhập khu vực sâu rộng hơn, bổ sung cho nhau và hợp tác với nhau, mọi người đều là những người chiến thắng".
Thứ trưởng Rodolfo ghi nhận Philippines đã thành công trong việc thúc đẩy các sáng kiến nhằm tạo ra một khu vực "toàn diện và sáng tạo", nơi mọi người có thể tham gia vào các hoạt động này.
Ông đặc biệt chú trọng vào "Chủ đề MSME" của AEC trong năm nay. Kế hoạch này là tạo ra một môi trường nhiều cơ hội hơn cho các MSMEs (các doanh nghiệp nhỏ, vừa và nhỏ) khi họ có thể tận dụng được lợi ích của hội nhập khu vực ASEAN.
8 trong số 11 nước thành viên ASEAN hoàn thành
Các quan chức DTI đã trích dẫn 11 thành tựu kinh tế ưu tiên của AEC dựa trên ba chiến lược - tăng cường thương mại và đầu tư; hội nhập MSME vào chuỗi giá trị toàn cầu và phát triển nền kinh tế theo hướng đổi mới.
Thứ trưởng Rodolfo cho biết: "Trong số 11 mục tiêu ưu tiên, 8 nước thành viên ASEAN đã đạt được thành công, hai nước đạt được về mặt kỹ thuật và một nước đang tiến hành.
Các mục tiêu này bao gồm hoàn thành Chương trình hành động trọng tâm và chiến lược về đầu tư (FAST); vận hành tuyến Davao - General Santos - Bitung; áp dụng chỉ số tạo thuận lợi thương mại ASEAN (ASTFI); xây dựng Khuôn khổ kinh doanh khép kín trong ASEAN (AIBF) nhằm thúc đẩy kinh doanh toàn diện trong khu vực; thông qua Chương trình hành động ASEAN về thương mại điện tử (AWPEC) trong giai đoạn 2017-2025 và tiến hành thành công cuộc tập huấn toàn diện đầu tiên trong Khuôn khổ theo dõi và đánh giá Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) 2025. Trong đó, Chương trình hành động về trao quyền cho Phụ nữ trong ASEAN và Tuyên bố về Sáng kiến ASEAN đã được thông qua trong Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 31. Ngoài ra, Thứ trưởng Rodolfo cũng đã đề cập đến hai mục tiêu khác là Chương trình tự chứng nhận khu vực và Hiệp định thương mại dịch vụ ASEAN (ATISA).
Đối với hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Thứ trưởng Rodolfo cho biết RCEP vẫn đang được thúc đẩy đàm phán. Các cuộc đàm phán RCEP gần đây đề cập đến việc giải quyết các phương thức thương mại, dịch vụ và đầu tư thương mại.
Trong một cuộc họp báo được tổ chức tại Trung tâm Thương mại Thế giới, Thứ trưởng DTI Cerefino Rodolfo đã cập nhật thông tin về các mục tiêu kinh tế ưu tiên sau khi kết thúc các cuộc họp của Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM).
Thay mặt Bộ trưởng DTI và Chủ tịch của AEM năm 2017 Ramon Lopez, Thứ trưởng Rodolfo cho biết các cuộc thảo luận của Hội nghị AEM trong năm vừa qua tập trung vào các mục tiêu của ASEAN là bảo đảm mọi công dân, ngay cả những người ở tầng nấc dưới cùng trong kim tự tháp dân số, có thể tích cực tham gia thương mại. "Chúng tôi cam kết tăng trưởng kinh tế ASEAN thông qua hội nhập khu vực sâu rộng hơn, bổ sung cho nhau và hợp tác với nhau, mọi người đều là những người chiến thắng".
Thứ trưởng Rodolfo ghi nhận Philippines đã thành công trong việc thúc đẩy các sáng kiến nhằm tạo ra một khu vực "toàn diện và sáng tạo", nơi mọi người có thể tham gia vào các hoạt động này.
Ông đặc biệt chú trọng vào "Chủ đề MSME" của AEC trong năm nay. Kế hoạch này là tạo ra một môi trường nhiều cơ hội hơn cho các MSMEs (các doanh nghiệp nhỏ, vừa và nhỏ) khi họ có thể tận dụng được lợi ích của hội nhập khu vực ASEAN.
8 trong số 11 nước thành viên ASEAN hoàn thành
Các quan chức DTI đã trích dẫn 11 thành tựu kinh tế ưu tiên của AEC dựa trên ba chiến lược - tăng cường thương mại và đầu tư; hội nhập MSME vào chuỗi giá trị toàn cầu và phát triển nền kinh tế theo hướng đổi mới.
Thứ trưởng Rodolfo cho biết: "Trong số 11 mục tiêu ưu tiên, 8 nước thành viên ASEAN đã đạt được thành công, hai nước đạt được về mặt kỹ thuật và một nước đang tiến hành.
Các mục tiêu này bao gồm hoàn thành Chương trình hành động trọng tâm và chiến lược về đầu tư (FAST); vận hành tuyến Davao - General Santos - Bitung; áp dụng chỉ số tạo thuận lợi thương mại ASEAN (ASTFI); xây dựng Khuôn khổ kinh doanh khép kín trong ASEAN (AIBF) nhằm thúc đẩy kinh doanh toàn diện trong khu vực; thông qua Chương trình hành động ASEAN về thương mại điện tử (AWPEC) trong giai đoạn 2017-2025 và tiến hành thành công cuộc tập huấn toàn diện đầu tiên trong Khuôn khổ theo dõi và đánh giá Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) 2025. Trong đó, Chương trình hành động về trao quyền cho Phụ nữ trong ASEAN và Tuyên bố về Sáng kiến ASEAN đã được thông qua trong Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 31. Ngoài ra, Thứ trưởng Rodolfo cũng đã đề cập đến hai mục tiêu khác là Chương trình tự chứng nhận khu vực và Hiệp định thương mại dịch vụ ASEAN (ATISA).
Đối với hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Thứ trưởng Rodolfo cho biết RCEP vẫn đang được thúc đẩy đàm phán. Các cuộc đàm phán RCEP gần đây đề cập đến việc giải quyết các phương thức thương mại, dịch vụ và đầu tư thương mại.
Các quan chức DTI khẳng định Chính phủ Philipin cho rằng những bước phát triển mới nhất trong ASEAN sẽ tạo ra cơ hội hội nhập thương mại và đầu tư lớn hơn cho đất nước, từ đó, tạo ra những cơ hội việc làm tốt hơn cho tất cả người dân Philippines.
AEC 2025: Cộng đồng kinh tế ASEAN có đạt được mục tiêu cuối cùng?
Khi ASEAN tròn 50 năm tuổi, Khối này tiến gần hơn tới các mục tiêu của tiến trình hội nhập kinh tế như thế nào? Liệu có thể đẩy nhanh tiến trình cải cách và ràng buộc các nước thành viên ASEAN vào những cam kết của họ ở thời điểm đầy biến động này và áp lực bảo hộ đang gia tăng trên toàn cầu?
Khối ASEAN đã không đạt được mục tiêu thực hiện tất cả các trụ cột của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) vào cuối năm 2015, trì hoãn 105 trong số 506 mục tiêu. ASEAN tuyên bố rằng AEC đã được thành lập nhưng thực sự không thực hiện hết và do đó đã chuyển thời hạn. Kế hoạch tiếp theo được gọi là AEC Blueprint 2025 đã được thông qua tại Hội nghị Cấp cao Asean lần thứ 27 vào tháng 11 năm 2015.
Thành công lớn nhất của ASEAN trong giai đoạn này là đã được giảm thuế. Tính trung bình, các quốc gia thành viên đã giảm 96% dòng thuế của họ xuống mức 0% và tỷ lệ này sẽ đạt 98,7% vào năm 2018. Cam kết của ASEAN về chủ nghĩa khu vực mở đã dần trở thành hiện thực khi các quốc gia thành viên ban đầu tự nguyện đa phương hóa ưu đãi thuế của họ cho những nước không phải là thành viên ASEAN. Ngày nay, hơn 70% hoạt động thương mại trong nội bộ ASEAN được hưởng mức thuế ưu đãi 0 %.
Khi ASEAN tròn 50 năm tuổi, Khối này tiến gần hơn tới các mục tiêu của tiến trình hội nhập kinh tế như thế nào? Liệu có thể đẩy nhanh tiến trình cải cách và ràng buộc các nước thành viên ASEAN vào những cam kết của họ ở thời điểm đầy biến động này và áp lực bảo hộ đang gia tăng trên toàn cầu?
Khối ASEAN đã không đạt được mục tiêu thực hiện tất cả các trụ cột của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) vào cuối năm 2015, trì hoãn 105 trong số 506 mục tiêu. ASEAN tuyên bố rằng AEC đã được thành lập nhưng thực sự không thực hiện hết và do đó đã chuyển thời hạn. Kế hoạch tiếp theo được gọi là AEC Blueprint 2025 đã được thông qua tại Hội nghị Cấp cao Asean lần thứ 27 vào tháng 11 năm 2015.
Thành công lớn nhất của ASEAN trong giai đoạn này là đã được giảm thuế. Tính trung bình, các quốc gia thành viên đã giảm 96% dòng thuế của họ xuống mức 0% và tỷ lệ này sẽ đạt 98,7% vào năm 2018. Cam kết của ASEAN về chủ nghĩa khu vực mở đã dần trở thành hiện thực khi các quốc gia thành viên ban đầu tự nguyện đa phương hóa ưu đãi thuế của họ cho những nước không phải là thành viên ASEAN. Ngày nay, hơn 70% hoạt động thương mại trong nội bộ ASEAN được hưởng mức thuế ưu đãi 0 %.
Các biện pháp phi thuế quan của ASEAN tăng 266%
Tuy nhiên, những thành tựu trong tự do hoá thuế quan đã phần nào bị lu mờ do sự gia tăng của rào cản thương mại phi thuế quan, tăng từ 1.634 lên 5.975 rào cản trong giai đoạn 2000 - 2015. Các nước ASEAN cũng có những chính sách hạn chế dịch vụ hơn so với bất kỳ khu vực nào khác trên thế giới. Do đó, kết hợp việc đẩy mạnh công cuộc cải cách và hài hòa hoá chính sách đã chứng tỏ là việc khó khăn nhất. Việc tìm kiếm sự thống nhất trong các quy định về luật lệ vẫn là thách thức lớn vì các quốc gia thành viên có các trình độ phát triển khác nhau và kết quả là thường xuyên xung đột với các lợi ích quốc gia, từ đó dẫn đến sự chậm trễ trong việc thực hiện các sáng kiến cụ thể cũng như trong việc phê chuẩn các hiệp định đã ký kết và sự điều chỉnh luật pháp quốc gia cho phù hợp hơn.
Để khắc phục điều này AEC Blueprint 2025 bao gồm năm trụ cột là tăng cường hội nhập, cạnh tranh, kết nối, bao trùm và toàn cầu hóa. Mặc dù có những điểm tương đồng với các trụ cột của bản gốc AEC Blueprint nhưng kế hoạch chi tiết mới này tập trung vào các lĩnh vực cải cách khó khăn hơn, bao gồm giảm những cản trở phi thuế quan đối với thương mại, đơn giản hóa các quy tắc xuất xứ cũng như tăng cường và làm sâu sắc hơn việc thực hiện các biện pháp thuận lợi hóa thương mại, thậm chí có các kế hoạch bắt đầu các cuộc đàm phán hướng tới thực hiện Hiệp định thương mại dịch vụ ASEAN (ATSA). Bản kế hoạch có các biện pháp tăng năng suất thông qua đổi mới công nghệ, phát triển nguồn nhân lực và tăng cường hoạt động nghiên cứu và phát triển, tăng cường sự tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa và các doanh nhân để đảm bảo rằng họ cũng được lợi từ hội nhập ASEAN.
Mặc dù ASEAN rõ ràng muốn thúc đẩy tốc độ tiến tới AEC 2025 nhưng vấn đề thực sự là ở mục tiêu hướng tới có thể được thực hiện ở mức độ nào. ASEAN có một lịch sử lâu dài về việc ban hành các tuyên bố, kế hoạch hành động và các khuôn khổ không phải lúc nào cũng được chuyển thành hành động. Kế hoạch chi tiết AEC 2025 xác định rõ cơ chế đảm bảo các quốc gia thành viên tuân thủ các cam kết của họ. Hội đồng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AECC) được chỉ định là cơ quan chính chịu trách nhiệm thực thi việc tuân thủ các biện pháp chiến lược của kế hoạch. Liệu AECC có giúp kiềm chế được những sự linh hoạt vốn có trong AEC 2025 và tránh được các tiền lệ lỡ kế hoạch trong các mục tiêu thương mại như trước đây hay không?
Điều này sẽ là vấn đề cốt yếu nếu chúng ta muốn tránh một lần gia hạn nữa cho AEC 2025.
Tuy nhiên, những thành tựu trong tự do hoá thuế quan đã phần nào bị lu mờ do sự gia tăng của rào cản thương mại phi thuế quan, tăng từ 1.634 lên 5.975 rào cản trong giai đoạn 2000 - 2015. Các nước ASEAN cũng có những chính sách hạn chế dịch vụ hơn so với bất kỳ khu vực nào khác trên thế giới. Do đó, kết hợp việc đẩy mạnh công cuộc cải cách và hài hòa hoá chính sách đã chứng tỏ là việc khó khăn nhất. Việc tìm kiếm sự thống nhất trong các quy định về luật lệ vẫn là thách thức lớn vì các quốc gia thành viên có các trình độ phát triển khác nhau và kết quả là thường xuyên xung đột với các lợi ích quốc gia, từ đó dẫn đến sự chậm trễ trong việc thực hiện các sáng kiến cụ thể cũng như trong việc phê chuẩn các hiệp định đã ký kết và sự điều chỉnh luật pháp quốc gia cho phù hợp hơn.
Để khắc phục điều này AEC Blueprint 2025 bao gồm năm trụ cột là tăng cường hội nhập, cạnh tranh, kết nối, bao trùm và toàn cầu hóa. Mặc dù có những điểm tương đồng với các trụ cột của bản gốc AEC Blueprint nhưng kế hoạch chi tiết mới này tập trung vào các lĩnh vực cải cách khó khăn hơn, bao gồm giảm những cản trở phi thuế quan đối với thương mại, đơn giản hóa các quy tắc xuất xứ cũng như tăng cường và làm sâu sắc hơn việc thực hiện các biện pháp thuận lợi hóa thương mại, thậm chí có các kế hoạch bắt đầu các cuộc đàm phán hướng tới thực hiện Hiệp định thương mại dịch vụ ASEAN (ATSA). Bản kế hoạch có các biện pháp tăng năng suất thông qua đổi mới công nghệ, phát triển nguồn nhân lực và tăng cường hoạt động nghiên cứu và phát triển, tăng cường sự tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa và các doanh nhân để đảm bảo rằng họ cũng được lợi từ hội nhập ASEAN.
Mặc dù ASEAN rõ ràng muốn thúc đẩy tốc độ tiến tới AEC 2025 nhưng vấn đề thực sự là ở mục tiêu hướng tới có thể được thực hiện ở mức độ nào. ASEAN có một lịch sử lâu dài về việc ban hành các tuyên bố, kế hoạch hành động và các khuôn khổ không phải lúc nào cũng được chuyển thành hành động. Kế hoạch chi tiết AEC 2025 xác định rõ cơ chế đảm bảo các quốc gia thành viên tuân thủ các cam kết của họ. Hội đồng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AECC) được chỉ định là cơ quan chính chịu trách nhiệm thực thi việc tuân thủ các biện pháp chiến lược của kế hoạch. Liệu AECC có giúp kiềm chế được những sự linh hoạt vốn có trong AEC 2025 và tránh được các tiền lệ lỡ kế hoạch trong các mục tiêu thương mại như trước đây hay không?
Điều này sẽ là vấn đề cốt yếu nếu chúng ta muốn tránh một lần gia hạn nữa cho AEC 2025.
ASEAN nối lại đàm phán FTA với EU, tìm kiếm thỏa thuận thương mại với Nga.
ASEAN đã nối lại các cuộc đàm phán về Hiệp định thương mại tự do (FTA) ASEAN - EU, cũng như tìm kiếm một FTA liên khu vực với Nga thông qua Liên minh Kinh tế Á Âu.
Trong bài phát biểu kết thúc Hội nghị các nhà lãnh đạo ASEAN và những Hội nghị có liên quan, Chủ tịch các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN ông Ramon M. Lopez cho biết các bên đã bắt đầu thảo luận về các FTA khu vực ngay khi cuộc họp vừa kết thúc.
“ASEAN và EU đã nối lại thảo luận về việc thiết lập một FTA liên khu vực - đề xuất đã bị trì hoãn từ năm 2009. Cuối cùng, các bên đang thăm dò về một thỏa thuận thương mại tự do với Nga dưới hình thức một FTA liên khu vực giữa ASEAN và Liên minh Kinh tế Á Âu (EAEU). Các cuộc thảo luận thăm dò sẽ diễn ra dưới hình thức những hoạt động chia sẻ thông tin và xây dựng lòng tin, làm bàn đạp để tiến đến giai đoạn đàm phán chính thức”.
Các nhà lãnh đạo từ những nước đối tác đối thoại ASEAN - Tổng thống Mỹ ông Donald Trump, Chủ tịch Hội đồng Châu Âu ông Donald Tusk và Thủ tướng Nga ông Dmitry Medvedev - đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 31 và các Hội nghị có liên quan, trùng khớp với thời điểm kỷ niệm 50 năm thành lập của ASEAN.
Điều này gợi nhớ đến giai đoạn năm 2009 khi các cuộc đàm phán FTA ban đầu bị tạm dừng vì những vấn đề liên quan đến nhân quyền của nhiều quốc gia thành viên ASEAN. Vấn đề này cũng đã gây ra nhiều trở ngại cho EU, khu vực đòi hỏi việc xem xét nhân quyền trong các chính sách thương mại.
Tham gia vào một thỏa thuận thương mại với ASEAN có thể giúp EU kết nối cùng một thị trường lớn thứ bảy trên thế giới, cũng là một thị trường tiêu dùng rộng lớn với tầng lớp trung lưu phát triển, đặc biệt là ở Việt Nam và Philippine, 2 quốc gia thuộc nhóm các nền kinh tế năng động nhất thế giới.
Khu vực ASEAN là một tổ hợp với 622 triệu dân cùng nền kinh tế có giá trị 2.6 nghìn tỷ USD và là khu vực được thúc đẩy bởi các hoạt động tiêu thụ, xuất khẩu và sản xuất, với Châu âu là thị trường xuất hóa chủ đạo.
Đàm phán Hiệp định EU - ASEAN ban đầu bị trì hoãn phần lớn là không thể thiết lập những tiêu chuẩn chung giữa các thành viên trong ASEAN, với những khác biệt lớn về hệ thống chính trị, quy mô của nền kinh tế cũng như dân số.
Trong khi đó, FTA ASEAN - EAEU được nhận định sẽ mang lại lợi ích bao trùm nhiều nước hơn. EAEU là một khối thương mại bao gồm Liên bang Nga, Belrus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan.
Theo ước tính, các quốc gia thành viên ASEAN và EAEU nếu gộp lại sẽ có GDP đạt 3.5 nghìn tỷ USD và dân số lên đến 755 triệu dân.
ASEAN có triển vọng kinh tế tươi sáng
Triển vọng kinh tế của các nước thành viên Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sẽ tươi sáng hơn trong những năm tới.
Hãng xếp hạng tín nhiệm Fitch mới công bố báo cáo nhấn mạnh triển vọng kinh tế của các nước thành viên Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sẽ tươi sáng hơn trong những năm tới, nhờ sự hội nhập khu vực ngày càng lớn, việc kết nối hạ tầng giao thông ngày càng tốt và công cuộc cải cách tiếp tục được thực hiện.
Báo cáo, do bộ phận nghiên cứu BMI của Fitch tiến hành, nêu rõ bên cạnh Cộng đồng Kinh tế (AEC) của Hiệp hội ASEAN, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực (RCEP) cùng Sáng kiến kinh tế Vành đai và Con đường của Trung Quốc được xem là 2 yếu tố then chốt sẽ góp phần nâng cao tính gắn kết trong khu vực, cũng như thúc đẩy tăng trưởng trong những năm tới.
BMI dự báo trong số các quốc gia ASEAN, Myanmar và Việt Nam sẽ đạt mốc tăng trưởng cao. Theo đó, "Xứ sở chùa Vàng" có thể đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình 7,2%/năm trong 10 năm tới nhờ tăng đầu tư khi môi trường kinh doanh được cải thiện và tình hình chính trị ổn định.
Trong khi đó, Việt Nam sẽ ghi dấu ấn tăng trưởng kinh tế nhờ môi trường chính trị ổn định, công cuộc cải cách được đẩy mạnh, môi trường kinh doanh ngày càng thuận lợi và lĩnh vực sản xuất được hưởng lợi từ việc các công ty đa quốc gia đặt tại Việt Nam do chi phí sản xuất thấp.
Bên cạnh đó, BMI đánh giá Philippines như một trong những điểm sáng của khu vực khi tăng trưởng GDP của nước này được dự báo duy trì ổn định ở mức 6,2% trong thập kỷ tới.
BMI cũng giữ nguyên dự báo triển vọng tăng trưởng kinh tế tích cực của Indonesia, nhờ tỷ lệ lớn dân số trẻ, đồng thời nhận định đây sẽ là một trong số các quốc gia ASEAN tiếp nhận nhiều nhất các dự án trong Sáng kiến kinh tế Vành đai và Con đường.
BMI dự báo Singapore và Brunei - 2 quốc gia hiện có Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trên đầu người ở mức cao hơn nhiều so với Myanmar và Việt Nam, nhiều khả năng sẽ tăng trưởng chậm hơn trong những năm tới./.
Nguồn: Asem/WTO/Bloomberg…
Việt Nam đóng góp, ủng hộ sáng kiến nâng hiệu quả hoạt động của ASEAN
Kỳ vọng cao vào chương trình nghị sự ASEAN năm 2023
Truyền thông châu Âu nêu bật vai trò Việt Nam trong hợp tác EU-ASEAN
Hội nghị thượng đỉnh Doanh nhân nữ ASEAN 2022 tại Hà Nội
Thúc đẩy hợp tác ASEAN-EU lên tầm cao mới
AEM 54 tập trung vào thúc đẩy kinh tế với các đối tác của ASEAN
Phú Thọ tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư với các doanh nghiệp Mỹ
AMM-55: ASEAN Hành động-cùng ứng phó các thách thức chung
Áp biện pháp chống lẩn tránh thuế đối với đường mía từ 5 nước ASEAN
Vai trò then chốt của ASEAN trong việc thúc đẩy an ninh lương thực toàn cầu
ASEAN - Vương quốc Anh đối thoại quan chức cấp cao đầu tiên để tăng cường hợp tác
Việt Nam và Mexico xúc tiến hợp tác thương mại, kinh tế và đầu tư
ASEAN cam kết tăng cường bảo vệ người tiêu dùng
ATIGA 2.0: Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN được nâng cấp và hướng tới tương lai
Xuất khẩu cá tra sang thị trường Brazil giảm 2 con số
Tính đến giữa tháng 2/2023, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Brazil đạt giá trị 10,5 triệu USD, giảm 51% so với cùng kỳ năm ...Điểm tên 9 mặt hàng xuất khẩu tăng trưởng dương 2 tháng ...
Tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam tháng 2 và ...