Trong bài phát biểu kết thúc Hội nghị các nhà lãnh đạo ASEAN và những Hội nghị có liên quan, Chủ tịch các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN ông Ramon M. Lopez cho biết các bên đã bắt đầu thảo luận về các FTA khu vực ngay khi cuộc họp vừa kết thúc.

“ASEAN và EU đã nối lại thảo luận về việc thiết lập một FTA liên khu vực - đề xuất đã bị trì hoãn từ năm 2009. Cuối cùng, các bên đang thăm dò về một thỏa thuận thương mại tự do với Nga dưới hình thức một FTA liên khu vực giữa ASEAN và Liên minh Kinh tế Á Âu (EAEU). Các cuộc thảo luận thăm dò sẽ diễn ra dưới hình thức những hoạt động chia sẻ thông tin và xây dựng lòng tin, làm bàn đạp để tiến đến giai đoạn đàm phán chính thức”. 

Các nhà lãnh đạo từ những nước đối tác đối thoại ASEAN - Tổng thống Mỹ ông Donald Trump, Chủ tịch Hội đồng Châu Âu ông Donald Tusk và Thủ tướng Nga ông Dmitry Medvedev - đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 31 và các Hội nghị có liên quan, trùng khớp với thời điểm kỷ niệm 50 năm thành lập của ASEAN.

Điều này gợi nhớ đến giai đoạn năm 2009 khi các cuộc đàm phán FTA ban đầu bị tạm dừng vì những vấn đề liên quan đến nhân quyền của nhiều quốc gia thành viên ASEAN. Vấn đề này cũng đã gây ra nhiều trở ngại cho EU, khu vực đòi hỏi việc xem xét nhân quyền trong các chính sách thương mại.

Tham gia vào một thỏa thuận thương mại với ASEAN có thể giúp EU kết nối cùng một thị trường lớn thứ bảy trên thế giới, cũng là một thị trường tiêu dùng rộng lớn với tầng lớp trung lưu phát triển, đặc biệt là ở Việt Nam và Philippine, 2 quốc gia thuộc nhóm các nền kinh tế năng động nhất thế giới. 

Khu vực ASEAN là một tổ hợp với 622 triệu dân cùng nền kinh tế có giá trị 2.6 nghìn tỷ USD và là khu vực được thúc đẩy bởi các hoạt động tiêu thụ, xuất khẩu và sản xuất, với Châu âu là thị trường xuất hóa chủ đạo.

Đàm phán Hiệp định EU - ASEAN ban đầu bị trì hoãn phần lớn là không thể thiết lập những tiêu chuẩn chung giữa các thành viên trong ASEAN, với những khác biệt lớn về hệ thống chính trị, quy mô của nền kinh tế cũng như dân số.

Trong khi đó, FTA ASEAN - EAEU được nhận định sẽ mang lại lợi ích bao trùm nhiều nước hơn. EAEU là một khối thương mại bao gồm Liên bang Nga, Belrus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan.

Theo ước tính, các quốc gia thành viên ASEAN và EAEU nếu gộp lại sẽ có GDP đạt 3.5 nghìn tỷ USD và dân số lên đến 755 triệu dân. 

Nguồn: hoinhap.org.vn