Washington đã rút lui khỏi TPP vào tháng 1 năm nay, ngay sau khi Donald Trump nhậm chức Tổng thống. Từ những ngày còn vận động tranh cử, ông Trump đã hứa hẹn sẽ kéo đất nước mình khỏi những Hiệp định thương mại tự do, những Hiệp định mà ông quy kết là “đang bóp dần bóp mòn việc làm” của người Mỹ.

“Tôi nghĩ ngài Tổng thống Mỹ đã thể hiện lập trường của mình khá rõ ràng rồi. Ngài ấy đã đưa ra quyết định chính thức, vì vậy, Singapore sẽ không đả động đến việc đó. Tôi không nghĩ đây là thời điểm thích hợp để tái khởi động sáng kiến đa phương mới với Mỹ, có lẽ nên đợi đến một lúc nào đó trong tương lai”, Thủ tướng Lý Hiển Long chia sẻ trong một bài phỏng vấn với CNBC trước khi ông lên đường thăm chính thức Mỹ từ ngày 22/10, nơi ông sẽ có buổi gặp gỡ với tổng thống Donald Trump.

Ông Lý nhấn mạnh, quan hệ thương mại và đầu tư giữa Hoa Kỳ và châu Á vẫn tiếp tục phát triển dù cho sự việc Mỹ rút lui khỏi TPP. Ông nói “Mặc dù không có TPP, khối lượng giao dịch thương mại vẫn rất lớn và chúng tôi hi vọng, khối lượng giao dịch vẫn còn có thể tăng trưởng thêm”.

Khi được hỏi liệu Mỹ vẫn còn ảnh hưởng đến châu Á về mặt chính trị và chiến lược trong bối cảnh đã rút lui khỏi TPP, ông Lý nhấn mạnh rằng, cả hai phía đều rất coi trọng quan hệ đối tác của nhau và tin rằng mối quan hệ này vẫn sẽ được tiếp tục.

Ông nói, “Họ rút khỏi TPP chỉ có nghĩa là, giữa chúng tôi và Mỹ sẽ không có một Hiệp định thương mại tự do. Điều đó không bao hàm rằng mối quan hệ hiện tại sẽ dừng lại, và cũng không có nghĩa là dòng vốn đầu tư cũng kết thúc. Giống như, không có nghĩa là người châu Á sẽ không bay đến Mỹ để làm việc, học tập và du lịch, và không có nghĩa là người Mỹ sẽ không đến khu vực của chúng ta nữa”.

“Lợi ích mà hai bên đem lại cho nhau là vô cùng to lớn, và chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục quan hệ. Trước đây, chúng tôi đã đặt nhiều hi vọng, rằng TPP sẽ giúp mối quan hệ đó được thúc đẩy thêm. Nhưng, mọi thứ đã không diễn ra như ý muốn, và chúng tôi sẽ tìm những cách khác để xúc tiến việc này”.

TPP – Hiệp định bao gồm 40% GDP toàn cầu đã được ký hồi tháng 2 năm 2016 bởi 12 nước thành viên, bao gồm Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Việt Nam và Mỹ. Theo quy định, Hiệp định chính thức có hiệu lực khi có tối thiểu 6 nước thành viên, chiếm 85% tổng GDP của 12 nước phê chuẩn hiệp định. Các nước thành viên còn lại đã đồng ý theo đuổi hiệp định mặc dù không có Hoa Kỳ.

Khi được hỏi giữa 11 nước còn lại, ai là người dẫn dắt Hiệp định, Thủ tướng Lý trả lời “Tôi nghĩ là tất cả 11 nước. Rất nhiều nước trong số 11 thành viên còn lại khá là nhiệt tình”. Ông lưu ý là các bộ trưởng của 11 nước đã gặp nhau để bàn bạc về TPP và có thể sẽ có bước phát triển mới tại Hội nghị Đối tác Kinh tế Châu Á Thái Bình Dương (APEC) ở Việt Nam vào tháng tới.

Nhưng đồng thời, ông cũng nhắc nhở, còn quá sớm để ấn định thời hạn khi nào TPP sẽ được hồi phục. Thủ tướng Singapore nói ẩn dụ “Đang có một “đợt sóng” và nếu bạn bỏ lỡ nó, ban vẫn có thể đạt được mục tiêu tương tư một ngày nào đó nhưng sẽ phải trong một hình dạng khác, một phương thức hoàn toàn khác. Sẽ mất vài năm mới có thể quay trở lại quỹ đạo và khi đó các ngôi sao sẽ lại xếp thẳng hàng”.

Khi được hỏi liệu Singapore và các nước Đông Nam Á sẽ xoay trục sang Trung Quốc và sáng kiến Vành Đai Con Đường thay vì Mỹ, Tổng thống Lý cho biết, “bằng cách này hay cách khác, khu vực đang hướng sự chú ý sang Trung Quốc nhiều hơn”.

Ông nói “Trung Quốc là một một nền kinh tế lớn trên thế giới, họ thành công và đang tăng trưởng, họ muốn gia tăng tầm ảnh hưởng của mình và tất cả các quốc gia ở châu Á đều muốn làm bạn với họ và muốn tranh thủ sự phát triển và thành công của họ”.

Thủ tướng bổ sung thêm, ở chiều ngược lại, Mỹ cũng nên coi trọng việc hướng sự chú ý vào châu Á bởi vì khu vực này đã từng là nguồn gốc tạo nên sức mạnh và sự thịnh vượng cho nước Mỹ. “Mỹ có rất nhiều đối tác trong khu vực châu Á và đang giao dịch thương mại với khối lượng lớn, Mỹ cũng đang tận dụng nguồn tài nguyên từ châu Á, đặc biệt là năng lượng”, ngài nói.

“Mỹ quan tâm về vấn đề an ninh ở châu Á, nhưng thực tế, châu Á đang ổn định và thịnh vượng và không phải là khu vực bất ổn trên thế giới. Tôi cho rằng, ít ra, nước Mỹ nên cảm thấy nhẹ nhõm vì điều đó”.

Nguồn: hoinhap.org.vn