Ông Michael Manjuris, chủ tịch khoa nghiên cứu quản lý toàn cầu tại Đại học Ryerson (Canada), cho biết mặc dù những bất đồng về thương mại giữa hai nước dường như đang tăng cao,  người Canada không nên tỏ ra hoảng hốt trước tình hình này.

Tháng trước, Chính phủ Canada đã trình một bộ hồ sơ khiếu nại dày 32 trang lên WTO, cáo buộc nước Mỹ đang áp đặt thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp một cách không công bằng lên các sản phẩm của Canada.

Chia sẻ với tờ Xinhua trong một bài phỏng vấn, ông Manjuris cho biết “chúng tôi sẽ đáp trả trực tiếp những hành động này”.

Trong đơn khiếu nại của mình, Canada cho rằng Mỹ đã vi phạm Hiệp định WTO về Chống bán phá giá, Hiệp định về Trợ cấp và Các biện pháp Đối kháng, Hiệp định Chung về Thuế quan và Thương mại (GATT), và Thoả thuận về các Quy tắc và Thủ tục Điều chỉnh việc Giải quyết Tranh chấp (DSU).

Ông Manjuris cho biết, đây không phải là lần đầu tiên Canada kiện Mỹ lên WTO về những vấn đề này.

“Chúng tôi đã từng làm việc này ít nhất 5 lần”. Ông nói, “tôi nghĩ thậm chí đã là 6 lần, nếu tính đến vụ kiện từ ngành gỗ xẻ mềm, và mỗi lần kiện lên WTO, chúng tôi đều giành chiến thắng”.

Ông cũng cho biết, Canada đã từng thắng những vụ khiếu nại tương tự tại cơ quan trọng tài của NAFTA. “Cũng như vậy, trong 5 lần chúng tôi nộp đơn kiện, chúng tôi đều giành phần thắng”.

Trong đơn khiếu nại chính thức, Canada đã dẫn ra gần 200 ví dụ về những mức thuế mà họ cho là không phù hợp, bao gồm cả những mức thuế mà Mỹ đang áp dụng với các đối tác thương mại khác như Ấn Độ, Brazil, và Liên minh Châu Âu.

Canada cho rằng họ đã bị cáo buộc sai về hành vi bán phá giá gỗ xẻ mềm, giấy in báo và dòng máy bay phản lực thương mại C Series của hãng Bombardier vào thị trường Mỹ, và đơn khiếu nại lần này là nhằm phản đối các loại thuế nhập khẩu trừng phạt, với những dẫn chứng cụ thể.

Và sau cùng, Canada muốn sử dụng lần khiếu nại này để chứng minh với nước Mỹ rằng họ sẽ không để bị bắt nạt trên bàn đàm phán thương mại, giữa lúc tái đàm phán NAFTA đang diễn ra, ông Manjuris nói.

Trong đơn khiếu nại mà Canada trình lên WTO vào tháng 12/2017, quốc gia này đã có những động thái quyết liệt hơn, nhấn mạnh những lỗi sai của Mỹ trong hoạt động thương mại với nhiều nước khác. Ông Manjuris nói, Mỹ không chỉ có những hành động vi phạm với Canada.

“Họ còn có những hành vi vi phạm với Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Điều đó còn đáng lo ngại hơn”, ông cho biết thêm.

Trong một thông báo vào tuần trước, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer đã gọi vụ kiện của Canada là một sự tấn công thiếu khôn ngoan vào hệ thống phòng vệ thương mại của Mỹ, nói rằng đơn khiếu nại của Canada có thể khiến Mỹ mất đi niềm tin vào cam kết của Canada về quan hệ hợp tác thương mại đôi bên cùng có lợi.

Ông Lighthizer nói “Canada đang tự chống lại lợi ích của người lao động và doanh nghiệp nước họ. Kể cả khi Canada giành phần thắng trong những khiếu nại vô lý này, những quốc gia khác sẽ được hưởng lợi, chứ không phải là Canada”.

Washington có 60 ngày để tìm cách dàn xếp các khiếu nại hoặc Canada có thể yêu cầu một phán quyết từ WTO.

Tuy nhiên, ông Manjuris cho biết, mặc dù đưa ra những phát ngôn cứng rắn về vấn đề đang tranh chấp, Canada và Mỹ vẫn sẽ luôn giữ mối quan hệ hữu nghị. “Tôi không nghĩ rằng Mỹ và Canada sẽ không còn là bạn bè… Tuy nhiên, tôi nghĩ ngay lúc này, tình hình nghiêm trọng của NAFTA và nhu cầu hiện đại hóa một hiệp định tự do thương mại đòi hỏi các bên phải chọn những biện pháp đàm phán cứng rắn.”

Ông Manjuris nhận xét, quan hệ hai nước có thể sẽ căng thẳng thêm, nhưng khó có khả năng chuyển thành một thảm họa. Ông hi vọng rằng, hai nước sẽ tìm ra một giải pháp chung, trước khi WTO buộc phải can thiệp.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng lưu ý, nếu Tổng thống Donald Trump thực sự hủy bỏ hiệp định NAFTA như ông từng đe dọa, Canada có thể sẽ mạnh tay hơn trong vụ kiện lên WTO.

Ông cho biết, “chúng tôi rất nghiêm túc về vụ kiện, nhưng chúng tôi cũng sẽ sử dụng nó như một đòn bẩy nhằm đưa các cuộc đàm phán trở lại đúng hướng, để tìm ra một cách tiếp cận hợp lý hơn”.

Nguồn: vietnamplus.vn