Sự kết thúc của giai đoạn một đánh dấu sự bắt đầu của giai đoạn hai với dự báo có nhiều khó khăn hơn. Giai đoạn chuyển đổi Brexit sẽ kết thúc vào ngày 31/12 năm nay. Điều đó có nghĩa là Vương quốc Anh phải đàm phán mối quan hệ tương lai với châu Âu chỉ trong 11 tháng. Việc không đạt được thỏa thuận có thể gây thiệt hại kinh tế cho cả hai bên và có thể cả thế giới. Đây là một kịch bản mà cả hai bên đều muốn tránh - ngay cả khi hai bên tiếp tục tham gia vào “cuộc chơi” Brexit. Các cuộc đàm phán chính thức sẽ bắt đầu vào ngày 3/3. Trong khi đó, cả hai bên sẽ phác thảo các ưu tiên của mình và đặt ra các giới hạn.

Phần lớn các cuộc đàm phán này sẽ tập trung vào mối quan hệ thương mại trong tương lai của Anh và EU. Các thỏa thuận thương mại thường phải mất nhiều năm, nếu không phải là hàng thập kỷ, để đàm phán. Chẳng hạn, thỏa thuận của EU với Canada đã mất 7 năm để kết thúc. Và EU là đối tác khó đàm phán vì chính trị nội bộ phức tạp của khối liên minh này. Thỏa thuận với Canada gần như rơi vào rào cản cuối cùng khi Wallonia, một khu vực của Bỉ, từ chối phê chuẩn thỏa thuận.

Tuy nhiên, điều đáng nói là thỏa thuận Anh - EU bắt đầu từ tính liên kết hoàn toàn, có nghĩa là so sánh với các thỏa thuận thương mại khác là không công bằng. Nhưng đó chỉ là thương mại. Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được trả lời về việc chính xác Vương quốc Anh sẽ trả cho EU bao nhiêu tiền để đổi lấy quyền tiếp cận thị trường và nếu có bất kỳ thỏa thuận nào có thể đạt được về an ninh, hàng không và đánh bắt cá. Và vấn đề gây tranh cãi về những gì sẽ xảy ra ở biên giới Ailen có thể sẽ xuất hiện nhiều trong bất kỳ thỏa thuận cuối cùng nào.

Thủ tướng Anh Boris Johnson chưa chính thức công bố các giới hạn đàm phán của nước Anh, nhưng thật an toàn khi nói rằng, ưu tiên của Chính phủ Anh là ký kết một hiệp định thương mại tự do khiến cả nhập khẩu và xuất khẩu càng đơn giản càng tốt, đồng thời giải phóng Vương quốc Anh khỏi các quy tắc nghiêm ngặt của EU. Nếu có thể đạt được, điều đó có nghĩa là Anh tiếp tục giao dịch tại EU nhưng linh hoạt theo các quy định - một tình huống có thể có ích khi thực hiện các thỏa thuận thương mại với các quốc gia khác như Mỹ và Trung Quốc.

Với EU, Anh cần một quan hệ đối tác chặt chẽ dựa trên thuế quan và hạn ngạch bằng không cũng như sự công nhận theo quy định, tính thỏa đáng và tương đương trong tất cả các lĩnh vực bao gồm cả dịch vụ và dịch vụ tài chính. Vấn đề này đang báo động ở Brussels. Nếu Vương quốc Anh sẵn sàng tách khỏi EU trong các lĩnh vực như thuế, tiêu chuẩn thực phẩm và quy định tài chính, thì có nguy cơ làm suy yếu thị trường chung của EU - tài sản quý giá nhất và là con chip thương lượng hàng đầu của EU. Và nếu Brussels nghĩ rằng Chính phủ Anh có kế hoạch tách khỏi các quy định của EU, họ sẽ không ngần ngại hạn chế quyền tiếp cận vào khối kinh tế lớn nhất thế giới.

Các chuyên gia của Viện Nghiên cứu chính phủ phân tích rằng, đối với EU, sự đánh đổi rất đơn giản: nếu Anh chuyển hướng và không còn đáp ứng các tiêu chuẩn của EU, hoặc các doanh nghiệp Anh có được lợi thế cạnh tranh không lành mạnh đối với doanh nghiệp EU, thì Anh sẽ ít tiếp cận thị trường EU hơn. Mối quan tâm này ở Brussels không phải là không có lý. Khi Vương quốc Anh chỉ ra các mối quan hệ thương mại mà EU có với các quốc gia như Canada và Nhật Bản, nó bỏ lỡ hai điểm quan trọng. Đầu tiên, các thỏa thuận đạt được với các nước bên ngoài là về việc tăng cường sự tham gia hợp tác. Khi Vương quốc Anh rời đi, đó là về việc giảm sự tham gia. Thứ hai, Vương quốc Anh có chung đường biên giới với EU. Và như một nhà ngoại giao EU chỉ ra rằng có một mối quan hệ trực tiếp giữa thương mại và khoảng cách. Vì vậy, khi EU đàm phán thương mại với Canada, EU biết rằng việc cắt giảm các tiêu chuẩn sẽ không có hiệu lực giống nhau như Vương quốc Anh.

Thời gian không còn nhiều. Chính phủ Anh đã cam kết không có ý định kéo dài thời gian chuyển đổi.Trong gần như cả năm 2019, vấn đề cốt lõi của Anh là về việc liệu có tránh được Brexit không thỏa thuận hay không. Có được một thỏa thuận Brexit thông qua Nghị viện cùng với việc chính phủ giành chiến thắng đa số tại cuộc bầu cử tháng 12 năm ngoái, đã có một mức độ bình tĩnh nhất định khi trở ngại chính cho việc thực hiện Brexit đã bị xóa bỏ. Bây giờ, Chính phủ Anh phải đối mặt với 11 tháng đàm phán khó khăn với một mối đe dọa khác là không có thỏa thuận nào ở cuối đường hầm. EU rất muốn đạt được thỏa thuận về các lĩnh vực khác ngoài thương mại, như quyền đánh cá, chia sẻ dữ liệu và bảo mật. Anh có thể thừa nhận những điều này để có được một thỏa thuận thương mại hấp dẫn hơn. Nhưng cuối cùng, Brexit hiện đang mất nhiều tuần để vượt qua thời hạn quan trọng tiếp theo. Và đối với Vương quốc Anh hơn bất kỳ ai khác, để có được những gì họ muốn có thể cần phải bình tĩnh hơn nữa và hy vọng điều tốt nhất.
 

Nguồn: congthuong.vn/bat-dau-giai-doan-2-cua-brexit-su-binh-tinh-truoc-va-sau-con-bao-132108.html