Theo Báo cáo về Hội nhập kinh tế châu Á năm 2018 (AEIR) của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), hợp tác khu vực ngày càng cần thiết trong việc giải quyết những thách thức xuyên biên giới đang gia tăng ở châu Á - Thái Bình Dương, như chênh lệch về cơ sở hạ tầng, sự kết nối về thương mại, khả năng lây lan các tác động về tài chính, cũng như khí hậu và “sức đề kháng” trước thiên tai. 

Báo cáo AEIR được công bố ngày 23/10 cho rằng hành động chung để tạo ra những hàng hóa mang tính phổ quát chung trong khu vực sẽ mang lại những lợi ích lớn hơn là các quốc gia hành động đơn lẻ để giải quyết những vấn đề riêng rẽ gây ảnh hưởng đến cả các nước láng giềng.

Các sản phẩm có tính phổ quát chung trong khu vực là những hàng hóa, dịch vụ, và hệ thống chính sách hay luật lệ mà các nước cùng chia sẻ lợi ích trong đó, như cơ sở hạ tầng xuyên biên giới, kiểm soát dịch bệnh có thể lây truyền, quản lý rủi ro thiên tai. 

Báo cáo đã chỉ ra nhiều nỗ lực ở châu Á để tạo ra và tăng cường các hàng hóa và dịch vụ phổ quát chung của khu vực. Chẳng hạn như cam kết đến năm 2030 loại bỏ bệnh sốt rét mà 18 nhà lãnh đạo châu Á đưa ra năm 2014 đã khuyến khích các nước hợp tác với nhau để đạt được mục tiêu vì lợi ích của toàn bộ khu vực.

Bên cạnh đó, các chương trình xúc tiến thương mại giữa các quốc gia thuộc khu vực Hợp tác kinh tế vùng Trung Á đã thúc đẩy hoạt động thương mại trong khu vực, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. 

Báo cáo cho biết tính theo giá trị, thương mại nội vùng và nội khu vực của châu Á đã tăng từ mức 57,2% tổng thương mại toàn cầu của châu lục trong năm 2016 lên 57,8% năm 2017.

Theo báo cáo AEIR, sự phục hồi trong hoạt động thương mại khu vực có thể là nhờ sự phát triển của các chuỗi giá trị toàn cầu sau đợt giảm tốc từ năm 2012. Bên cạnh đó, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) nội vùng cũng tăng từ con số 254,7 tỷ USD năm 2016, lên 260 tỷ USD năm 2017. 

ADB cho rằng sự kết nối về đầu tư và thương mại ngày càng gia tăng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương có thể là “tấm đệm giảm xóc” cho khu vực trước những bất ổn trong nền kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, ADB cũng cảnh báo sự bất ổn trong chính sách thương mại có thể cản trở đà phục hồi trong hoạt động thương mại khu vực và toàn cầu, đồng thời làm “xói mòn” tâm lý của người tiêu dùng và niềm tin của doanh nghiệp trong đầu tư và chi tiêu vốn. 

Báo cáo của ADB cho biết mức độ hội nhập khu vực ở châu Á - Thái Bình Dương, được do lường thông qua chỉ số hội nhập và hợp tác khu vực châu Á - Thái Bình Dương (ARCII), đã tăng nhẹ từ 0,525 điểm năm 2015 lên 0,530 điểm năm 2016, và có tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế và xóa đói giảm nghèo.

Chỉ số ARCII tổng hợp sáu chỉ số phụ đo lường hoạt động thương mai và đầu tư, tiền tệ và tài chính, các chuỗi giá trị khu vực, cơ sở hạ tầng và tính kết nối, sự dịch chuyển của người dân, hội nhập về xã hội và thể chế.