Mặc dù chúng ta sẽ không có kết quả đánh giá chính thức trong nửa đầu năm nay, nhưng có một điều rõ ràng: công nghệ, dịch vụ logistic và việc xoá bỏ các rào cản thương mại đã thay đổi thị trường toàn cầu, tạo cơ hội cho nhiều công ty Mỹ hơn bao giờ hết, với 95% người tiêu dùng sống ngoài biên giới Hoa Kỳ.

Các hiệp định thương mại tự do ngay từ ban đầu được thiết kế để cung cấp cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ với hàng ngàn nhân viên dựa trên lợi thế hiệu quả về mặt chi phí của việc xuất khẩu hàng hóa. Tự do thương mại và mở cửa thị trường có ý nghĩa quan trọng và trên thực tế là khoảng 300.000 công ty của Hoa Kỳ tham gia vào thương mại quốc tế, và hơn 98% trong số đó là các công ty nhỏ và vừa. Ngoài ra, nên xét đến việc có hàng ngàn doanh nhân đang đặt nền móng để tham gia thị trường toàn cầu.

Hiện nay, Hoa Kỳ có 14 hiệp định thương mại tự do đang được thực thi với 20 quốc gia khác nhau. Chính sách thương mại cần tiếp tục hỗ trợ mục tiêu ban đầu: giúp các công ty Mỹ cạnh tranh trong một môi trường toàn cầu phức tạp. Không có nghĩa là các hiệp định thương mại tự do này không cần phải tiến triển như thị trường toàn cầu. Rõ ràng, các chính sách thương mại mới phải được ban hành để hiện đại hóa cách mà Hoa Kỳ điều chỉnh và thực thi việc vận chuyển hàng hoá qua biên giới với các đối tác thương mại của mình, đồng thời vẫn giữ được khuôn khổ của các hiệp định thương mại đó.

Hiệp định thương mại tự do lâu đời nhất của Hoa Kỳ đã ký năm 1985 với Israel và Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) đã có hiệu lực hơn 20 năm trước, đảm bảo rằng các hiệp định này đang không ngừng được cải tiến. Các thỏa thuận này diễn ra trước khi ra đời của toàn bộ thị trường thương mại điện tử và không giải quyết được sự chậm trễ, chi phí và sự phức tạp có thể trở nên khó khăn đối với các nhà xuất khẩu nhỏ của  Hoa Kỳ. Việc cắt giảm thuế quan hiện nay phải được kết hợp bởi các yếu tố khác như thủ tục thuận lợi về biên giới, quy tắc đối xử về dịch vụ, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn sản phẩm, đầu tư và thậm chí cả các luồng dữ liệu để hỗ trợ cho một nền kinh tế đang phát triển.

Các thiết bị công nghệ mới và hệ thống thông quan điện tử đã được phát triển trong thời gian qua và các hiệp định thương mại cần đặc biệt khuyến khích các nước thực hiện nhanh để giảm rào cản ở cửa khẩu. Mục tiêu sau đó là làm cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ dễ dàng hơn trong việc đưa hàng hoá đến với người tiêu dùng ở nước ngoài, tiếp tục nâng cao vị thế thương mại quốc tế.

Điều đó có nghĩa là hiện đại hoá khuôn khổ tiêu chuẩn của các hiệp định thương mại tự do trong khi điều chỉnh cho phù hợp với các lợi ích song phương và đa phương. Ví dụ, cần có sự hợp tác giữa Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ và các cơ quan hải quan biên giới của các đối tác thương mại, cần phải xoá bỏ các rào cản đối với hàng hoá có giá trị thấp và khuyến khích thực hiện các quy trình xác định trước với các đối tác.

Trên thực tế, nhiều nguyên tắc hướng dẫn các hiệp định thương mại tự do này được đưa vào Hiệp định tạo thuận lợi Thương mại (TFA) của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) gần đây đã được các nước thành viên, bao gồm cả Hoa Kỳ phê chuẩn. TFA thúc đẩy việc thực hiện tự động hóa tiên tiến trong chế biến hàng hoá, cùng với việc thông qua các quy tắc hợp tác, hài hòa quy tắc và trao đổi dữ liệu hải quan giữa các quốc gia.

Ngoài ra, cần phải xem xét lại các hiệp định thương mại tự do để đảm bảo rằng họ đang đáp ứng các yêu cầu riêng biệt của thương mại điện tử và khuyến khích các doanh nghiệp vừa và nhỏ nên tận dụng lợi ích của loại hình này. Ưu tiên xử lý các chuyến hàng có giá trị thấp đặc biệt quan trọng đối với các nhà bán lẻ trực tuyến và khách hàng của họ, cũng như đảm bảo rằng những đổi mới được bảo vệ ở nước ngoài. Thương mại số và nỗ lực toàn cầu của các công ty nhỏ hơn sẽ xác định sự tăng trưởng và tương lai của xuất khẩu, và các hiệp định thương mại nên phản ánh thực tế này.

Thực tế là, các hiệp định thương mại tự do đã chứng tỏ là một trong những cách tốt nhất để mở cửa thị trường quốc tế cho các nhà xuất khẩu Hoa Kỳ và họ không chỉ đơn giản là thông qua việc điều chỉnh thuế quan mà quan trọng nhất là đơn giản hóa các quy tắc và thủ tục rườm rà trong thanh toán bù trừ hàng hoá qua biên giới. Nói cách khác, khi các hiệp định thương mại tự do tạo ra sự hài hòa hóa quy phạm giữa các quốc gia và thúc đẩy sự hợp tác và tự động hóa giữa các cơ quan hải quan biên giới, thì các hiệp định trở nên có hiệu quả cao nhất. Các hiệp định thương mại tự do tạo thuận lợi cho các công ty hoạt động - đặc biệt là các công ty nhỏ hơn, có ít nhân viên hơn và có ít nguồn lực hành chính hơn để thực hiện theo các quy tắc thương mại khác nhau bằng cách thiết lập một quy định pháp luật cho phép vận chuyển hàng hóa nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn.

Cuối cùng, Hoa kỳ cần phải hiện đại hóa các hiệp định thương mại tự do của mình để tăng xuất khẩu, ưu tiên tinh giản và hài hoà các quy định thương mại giữa Hoa Kỳ và các đối tác thương mại, và đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế số. Bằng cách này, các công ty của Mỹ sẽ có được sự tăng cường (năng lực cạnh tranh) toàn cầu vào thời điểm khi mở rộng giao thương quốc tế có ý nghĩa hơn bao giờ hết.

Nguồn: hoinhap.org.vn